του Γιώργου Χρυσάνθου
Advertisement«Λέει μου θέλω γάλα για το μωρό. Αυτό έπρεπε να κάνω. Ήταν εχθρός μου και αγάπησα τον»
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Τέλος Αυγούστου, 1974. Λίγες ημέρες μετά το τέλος της τουρκικής εισβολής. Κάπου στην περιοχή Αγίου Ανδρέα στη Λευκωσία, διαδραματίστηκε μια σπάνια ιστορία.
Ένας Τουρκοκύπριος στρατιώτης που ζήτησε γάλα για το νεογέννητο παιδί του, και ένας Ελληνοκύπριος στρατιώτης ο οποίος το αγόραζε από τις ελεύθερες περιοχές και να του το παρέδιδε κάθε λίγες ημέρες σε νεκρό σημείο ανάμεσα στα δύο φυλάκια.
Ήταν η απαρχή μιας μυστικής και παράξενης φιλίας, ανάμεσα σε ανθρώπους που διαταγή είχαν, αν χρειαστεί, να τραβήξουν τη σκανδάλη.
Έπρεπε να περάσει σχεδόν μισός αιώνας για να ανταμωθούν ξανά, και αυτό λόγω των προσπαθειών της 45χρονης πλέον Μπιργούλ, η οποία ήθελε διακαώς να γνωρίζει τον Ελληνοκύπριο τότε στρατιώτη που φρόντιζε, με κίνδυνο την ζωή του, να μην της λείψει το γάλα.
Advertisement«Άμα θέλει ένα γάλα το μωρό θα σκεφτείς τωρά…»
Πρόκειται για τον Ανδρέα Ευσταθίου, 65 ετών σήμερα. Τον εντοπίσαμε στο σπίτι του στην Γεροσκήπου, μετά από ένα σχετικό άρθρο της Τουρκοκύπριας δημοσιογράφου Σεφκιούλ Ουλουντάγ, και μας διηγήθηκε την ιστορία.
«Την νύχτα στη σκοπιά ακούγαμε κάποιο Τουρκοκύπριο να τραγουδά και τραγουδούσα και εγώ μαζί του, ήταν ο Μουσταφάς. Την άλλη νύχτα ήρθε ένας άλλος σκοπός τους ο Αχμέτης που έχει το κορίτσι. Μου λέει θέλω γάλα για το μωρό. Του λέω δεν βρίσκετε γάλα για το μωρό, μου λέει όχι θέλω πέλακρον ένα. Μου έδωσε και περισσότερα λεφτά. Πάντα με κάλυψη από τον στρατό εμείς. Το μωρό ήταν ενός μήνα και είχε πολλά προβλήματα. Ήταν στεναχωρημένος. Του λέω μεν το σκέφτεσαι θα σου φέρω. Άμα θέλει ένα γάλα το μωρό θα σκεφτείς τωρά…»
Τις μέρες που ακολούθησαν το χέρι από την σκανδάλη δεν έφυγε ποτέ, ωστόσο η ανθρωπιστική κίνηση του Ανδρέα και των υπολοίπων άλλαξε το παιχνίδι, με τους Τουρκοκύπριους σκοπούς να φροντίζουν να ενημερώνουν τους Ελληνοκύπριους πότε υπήρχαν τουρκικά περίπολα για να προετοιμάζουν την αυτοάμυνα τους.
Και όταν έβρισκαν χρόνο, κρυφά και από τους στρατιωτικούς των δύο πλευρών, περνούσαν και χρόνο σε νεκρό σημείο ανάμεσα στις δύο σκοπιές. Απαθανατίζοντας και στιγμές.
«Βγάλαμε κάμποσες φωτογραφίες. Άλλαζε ο ένας ο άλλος και βγάζαμε φωτογραφίες.»
Μια φωτογραφία που είχε ως μοναδικό στοιχείο στα χέρια της η 45χρονη πλέον Μπιρκουλ. Άρχισε να ψάχνει τον Ανδρέα, όταν πριν από μερικούς μήνες ο Μεχμέτ, ήρθε στις ελεύθερες περιοχές για εγχείρηση αφαίρεσης όγκου από τον εγκέφαλο, και είπε στην κόρη του: «Δεν ξέρω αν θα ζήσω. Έλα αυτή τη φωτογραφία και βρες τον ελληνοκύπριο στρατιώτη που έτρεχε να σου βρει γάλα για να μην πεθάνεις. Δεν ξέρω το όνομα του, είχε πρατσούκλι τότε.»
Η Μπιργιούλ έκανε τεράστιες προσπάθειες και τελικά, κατάφερε να τον εντοπίσει μέσω δημοσιεύσεων στο facebook και την βοήθεια ενός ελληνοκύπριου, που βοήθησε στις προσπάθειες.
«Προχθές το έμαθα από τον Πανίκο Στυλιανού. Ήρθε ο Φύτος και μου είπε ότι με ψάχνει κάποιος στο ίντερνετ. Μπήκα και τα είδα. Το όνομα της κοπέλας σημαίνει στα τούρκικα “Ένα τριαντάφυλλο”. Της τηλεφώνησα. Πως ήταν που μιλήσατε; Έκλαιγε η καημένη, έκλαιγε.»
Ο Ανδρέας και οι υπόλοιποι Ελληνοκύπριοι τότε στρατιώτες του φυλακίου περιμένουν πως και πως να τελειώσει η ιστορία με την πανδημία και να μπορέσουν να συναντήσουν τον Μεχμέτ και την κόρη του.
«Όταν ανοίξουν θα πιάσω και τον Ηλία και τον Πάμπο να πάμε. Θέλω να δω εκείνον τον άνθρωπο. Ο οποίος ήταν εχθρός μου και αγάπησα τον.»
Μια συνάντηση την οποία περιμένει με μεγάλη αγωνία και η Μπιργιουλ με την οποία μιλήσαμε μέσω facebook, αποστέλλοντας μας και μια φωτογραφία με τον 66χρονο σήμερα Μεχμέτ.
Και μπορεί αυτό που έκανε ο Ανδρέας να ήταν παράξενο για την τότε εποχή, λέει όμως ότι και αυτός να μην ήταν εκεί, θα το έκαναν οι άλλοι Ελληνοκύπριοι στρατιώτες.
«Δεν το κάνεις γιατί θέλεις αντάλλαγμα, το κάνεις γιατί πρέπει να το κάνεις.»
