Τέλος Σεπτεμβρίου αναμένεται ότι θα εφαρμοστεί η απόρριψη αποβλήτων φαρμακευτικών προϊόντων στα φαρμακεία, με πολλές ασάφειες να υπάρχουν γύρω από το όλο θέμα και τους φαρμακοποιούς να καλούν τους αρμοδίους σε διάλογο για επίλυση των προβληματισμών τους.
Σύμφωνα με την Πρόεδρο του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου Ελένη Πιέρα Ισσέγιεκ, τα θέματα που προκύπτουν είναι η επιμόρφωση των πολιτών, οι ευθύνες που ανατίθενται στα φαρμακεία για έλεγχο των φαρμάκων καθώς κάποια θα απαγορεύεται να απορρίπτονται, ποιοι θα επιθεωρούν, αλλά και το γεγονός ότι ενώ η συλλογή από πολίτες θα γίνεται στα φαρμακεία τα ίδια δεν θα έχουν δικαίωμα απόρριψης στους κάδους των δικών τους αποβλήτων.
«Έχουν ορίσει ημερομηνία τέλος Σεπτεμβρίου για εφαρμογή και ούτε καν έγινε στοιχειώδης επιμόρφωση των πολιτών πώς να τα απορρίπτουν», δήλωσε στο ΚΥΠΕ η κ. Πιέρα σημειώνοντας ότι «έχουν παρθεί αποφάσεις μέσω των κανονισμών για εμάς χωρίς εμάς για τη συλλογή αποβλήτων και θα πρέπει να συζητηθεί πλέον σε επίπεδο Συλλόγου και Υπουργείου Γεωργίας, που θα διαχειρίζεται το θέμα».
Διευκρίνισε ότι δεν αντιτίθενται στην ανάγκη επίλυσης του θέματος περισυλλογής των αποβλήτων φαρμάκων, τουναντίον στηρίζουν και υποστηρίζουν. «Επί της ουσίας, είμαστε δίπλα στην προσπάθεια», σημείωσε, διότι αν δεν χρησιμοποιηθεί το φαρμακείο της γειτονιάς δεν θα υπάρξει συμμόρφωση από τον κόσμο. «Ο κόσμος θα μπει στον κόπο να πάρει τα απόβλητα και μη χρησιμοποιημένα φάρμακα στο φαρμακείο που είτε είναι δίπλα στη δουλειά του ή κοντά στο σπίτι του. Αν πρέπει να πάει σε πράσινα σημεία κ.λπ. ένα μεγάλο ποσοστό δεν θα συμμορφωθεί, με αποτέλεσμα να πετά τα φάρμακα στα σκουπίδια με ό,τι συνεπάγεται για το περιβάλλον», πρόσθεσε.
Αντιλαμβανόμαστε την αναγκαιότητα να είναι εμπλεκόμενο το φαρμακείο της γειτονιάς, συνέχισε, τονίζοντας ότι οι φαρμακοποιοί πρέπει να εισακουστούν για όλα αυτά που τους απασχολούν.
«Είναι λυπηρό να είμαστε από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές χώρες χωρίς τη διαχείριση αποβλήτων φαρμακευτικών προϊόντων αλλά και οι φαρμακοποιοί να αναγκαζόμαστε καθημερινά να πληροφορούμε τους πελάτες μας, οι οποίοι διερωτώνται πού να απορρίψουν τα ληγμένα φάρμακα και ειδικά Ευρωπαίοι πολίτες που στη χώρα τους έχει ρυθμιστεί το θέμα κι εμείς να ενημερώνουμε ότι η επιλογή τους είναι τα κοινά σκουπίδια, γνωρίζοντας την ίδια ώρα την βλαπτική επίπτωση που αυτό έχει στο περιβάλλον», είπε.
Ως Παγκύπριος Φαρμακευτικός Σύλλογος, συνέχισε η κ. Πιέρα, έχουμε θέσει ψηλά το θέμα στις προτεραιότητες μας, λαμβάνοντας μέρος σε συζήτηση στη Βουλή που άρχισε εδώ και δέκα χρόνια όπου πήγαιναν κανονισμοί στη Βουλή, απορρίπτονταν, ενώ παγιοποιήθηκε το θέμα κατά τη διάρκεια του κορωνοϊού
«Τελευταία όταν ψηφίστηκε η νέα νομοθεσία, αρχές Μαρτίου 2023, γινόταν αναφορά σε επτά συνεδρίες που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 29/9/2021 και 22/2/2023, όπου εμείς κληθήκαμε μια ή δύο φορές για να εκφράσουμε τις απόψεις μας για ένα θέμα που μας αφορά άμεσα και καλούμαστε να διαδραματίσουμε ένα από τους πιο σημαντικούς ρόλους, αυτό της παραλαβής των αποβλήτων φαρμακευτικών προϊόντων από το κοινό», πρόσθεσε.
Θεωρώ, είπε, ότι αν είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε όλες τις λεπτομέρειες, οι επιφυλάξεις μας θα ήταν πολύ λιγότερες.
Όπως είναι και η αρχή γενικότερα της ανακύκλωσης και της διαχείρισης των ληγμένων, ανέφερε, είναι ξεκάθαρο ότι ο ρυπαίνων πληρώνει και στην περίπτωση αυτή ο ρυπαίνων είναι οι κάτοχοι άδειας κυκλοφορίας των φαρμάκων, αυτοί που έχουν τη χονδρική πώληση των φαρμάκων, όπως και η βιομηχανία.
Στο μεταξύ, η νομοθετική εξουσία αφήνει τον τρόπο συλλογής των αποβλήτων σε απόφαση των παραγωγών μέσω ατομικών ή συλλογικών συμβάσεων συλλογής αποβλήτων, τα οποία θα αδειοδοτούνται από το Υπουργείο Γεωργίας, κάτι που δημιουργεί ανασφάλεια στα μέλη του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου που κρίνουν ότι η όλη διαδικασία θα έπρεπε να ρυθμιστεί με κανονισμούς από τη Βουλή.
Αφηνόμαστε τώρα στους εισαγωγείς, συνέχισε η κ. Πιέρα, να αποφασίσουν για το μέγεθος των κάδων, τη συχνότητα συλλογής από τα συστήματα, πού θα πρέπει να βρίσκονται οι κάδοι, εντός και εκτός του φαρμακείου.
«Για μια δωρεάν υπηρεσία που προσφέρουν τα φαρμακεία θα γίνονται επιθεωρήσεις από επιθεωρητές που δεν γνωρίζουμε αν θα είναι επιθεωρητές των φαρμακευτικών υπηρεσιών ή άλλοι επιθεωρητές που ενδεχομένως να είναι και γνώστες των φαρμάκων. Για όλα αυτά δεν έχουμε ενημερωθεί», ανέφερε.
«Παράλληλα ζητήσαμε ως ουσιώδες αντιστάθμισμα στον σημαντικότατο αυτό ρόλο που θα έχει το φαρμακείο με δωρεά συλλογή των αποβλήτων να υπάρχει και η δυνατότητα απόρριψης φαρμακευτικών προϊόντων των φαρμακείων, κάτι που αντίθετα στη νέα νομοθεσία τέθηκε ως απαγόρευση και φαίνεται ότι μόνο τα οικιακά απόβλητα κι όχι τα απόβλητα των παροχέων μπορούν να ρυθμιστούν μέσω αυτού του συστήματος», πρόσθεσε.
Είχαμε τονίσει, συνέχισε, ότι δεν υπάρχει χρόνος από τον φαρμακοποιό να ελέγξει τα σακουλάκια με τα φάρμακα που θα φέρνουν οι πολίτες και αντί αυτού στη νέα νομοθεσία υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις ομάδων φαρμακευτικών προϊόντων, που δεν συζητήθηκαν με τον Σύλλογο.
Οι κανονισμοί, όπως είπε, αναφέρονται σε εξαιρέσεις για εξειδικευμένα φάρμακα, τα οποία ούτε καν διατίθενται από τα φάρμακα, για ελεγχόμενα φάρμακα και για δοκιμαζόμενα φάρμακα, που είναι πολύ δύσκολο για τον φαρμακοποιό να τα διαχωρίσει διότι δεν υπάρχει ούτε ο χρόνος και πολλές φορές ούτε και η γνώση.
«Ζητήσαμε να γίνει επιμόρφωση των πολιτών για το τι σημαίνει στοιχειώδης και πρωτογενής συσκευασία μέσω των μέσων ενημέρωσης γιατί δεν θα έχει χρόνο ο φαρμακοποιός να διαχωρίζει τις συσκευασίες. Θα πρέπει να υπάρξει ενημέρωση ούτως ώστε ο πολίτης να ξέρει πώς απορρίπτει τα φάρμακα», συμπλήρωσε.