Σε πάνω από ένα δισεκατομμύριο ευρώ ανέρχονται τα κονδύλια για την Κύπρο από την Ευρωπαϊκή Ένωση την περίοδο 2021 – 2027, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει η Κομισιόν με αφορμή την ανακοίνωση της συμφωνίας εταιρικής σχέσης, του ενιαίου επιχειρησιακού προγράμματος και του σχεδίου δίκαιης μετάβασης στη Λευκωσία.
Οι επενδύσεις αυτές αφορούν την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας και την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, κατά τρόπο που να μετριάζει τις επιπτώσεις των αλλαγών στην οικονομία και την κοινωνία της χώρας.
Στην πράξη, η συμφωνία εταιρικής σχέσης αποτελεί συμφωνία μεταξύ ΕΕ και Κύπρου για το πώς θα αξιοποιηθούν οι επενδύσεις, και λειτουργεί παράλληλα με το πρόγραμμα αξιοποίησης κονδυλίων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ταμείο Συνοχής, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (ΤΔΜ) και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+).
Η συμφωνία καλύπτει το πρόγραμμα «ΘΑλΕΙΑ 2021-27» της Κυπριακής Δημοκρατίας, το οποίο είναι αυτό που εγκρίθηκε στη Λευκωσία, και το πρόγραμμα για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Υδατοκαλλιέργειας, και τέσσερα προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας (INTERREG).
Ειδικότερα, τα κονδύλια προβλέπεται να διατεθούν ως εξής:
– Περίπου 387 εκατ. ευρώ από το ΕΤΠΑ για την πράσινη μετάβαση, δηλαδή επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση, της ανανεώσιμες πηγές ενέργειες και τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, καθώς και στην ανάπτυξη της κυκλικής οικονομίας, διατήρηση της βιοποικιλότητας και την προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής (όπως πλημμύρες και πυρκαγιές).
– 147 εκατ. ευρώ (που διαθέτει η Κύπρος) για τη ψηφιακή μετάβαση μεταξύ άλλων για ψηφιοποίηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και σύνδεση των εθνικών συστημάτων έρευνας και καινοτομίας με τις επιχειρήσεις.
– 101 εκατ. ευρώ από το ΤΔΜ στον τομέα της ενεργειακής μετάβασης, μεταξύ άλλων για την ενίσχυση των συστημάτων μεταφοράς και διανομής ενέργειας ώστε να καταστεί δυνατή η χρήση τεχνολογιών αποθήκευσης και η μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οι σχεδιασμοί περιλαμβάνουν και ίδρυση «πράσινης Τεχνικής Σχολής» στη Λευκωσία για επανειδίκευση και αναβάθμιση δεξιοτήτων.
– 222 εκατ. ευρώ από το ΕΚΤ+ θα αξιοποιηθούν για πολιτικές που αφορούν την αγορά εργασίας, την ανάπτυξη δεξιοτήτων και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, μέσω μεταξύ άλλων της βελτίωσης της συνάφειας της εκπαίδευσης/ κατάρτισης με την αγορά εργασίες, την αναδιάρθρωση των υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας και την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού (87 εκατ. ευρώ θα δαπανηθούν ειδικά σε αυτόν τον τομέα)
– 38,3 εκατ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Υδατοκαλλιέργειας θα επενδυθούν για την προώθηση της βιώσιμης αλιείας και την αποκατάσταση και διατήρηση των υδρόβιων βιολογικών πόρων, τη βιώσιμη υδατοκαλλιέργεια, την ανάπτυξη τοπικών παράκτιων αλιευτικών κοινοτήτων και την εφαρμογή της διεθνούς διακυβέρνησης των ωκεανών.