Tης Νίκης Μιχαήλ

Πίσω στην Παλαιά Διαθήκη, αλλά και τους αρχαίους εορτασμούς προς τιμήν της Κύπριας Θεάς Αφροδίτης και του Άδωνη στην Πάφο και την Αμαθούντα, μας μεταφέρουν οι εορτασμοί του Κατακλυσμού στην Κύπρο.

Σύμφωνα με τον ερευνητή Δρ. Γ. Κ. Γιαγκουλλή ο Κατακλυσμός στη Λάρνακα διοργανώθηκε για πρώτη φορά το 1918. Ο ίδιος ανέφερε «… Θέλω να πιστεύω ότι η πρώτη αρχή του Κατακλυσμού πρέπει να τοποθετηθεί στα 1918, αν και θαλασσοπανήγυρεις γίνονταν και προηγουμένως.».

Έχοντας βαθιά τις ρίζες του στην ελληνική αρχαιότητα, αλλά και προσαρμοσμένος στα σύγχρονα δεδομένα, ο Κατακλυσμός γιορτάζεται στην πόλη του Ζήνωνα για περισσότερο απο ενα αιώνα και παντοτε, σύμφωνα με την Ορθόδοξη Εκκλησιαστική παράδοση,  πενήντα ημέρες μετά το Πάσχα.

Οι αλλαγές και ο τρόπος διοργάνωσης του Κατακλυσμού ποικίλουν, ανάλογα με τις αλλαγές στις συνθήκες διαβίωσης των Κυπρίων. Γραπτή μαρτυρία αναφέρει οτι η λατρεία της θεάς Αφροδίτης και του Άδωνη συνοδευόταν από λουτρά καθαρμού και αγώνες στη θάλασσα, ενώ πολύ αργότερα ο Κατακλυσμός απέκτησε ποιητικούς και χορευτικούς αγώνες, και διαγωνισμούς με κυπριακά τσατιστά.

Ύστερα από την επικράτηση της χριστιανικής θρησκείας στις χώρες της Ανατολής, ο Κατακλυσμός ταυτίστηκε με την γιορτή του Αγίου Πνεύματος. Με το πέρασμα των αιώνων ο κυπριακός λαός, συνεχίσε, την παράδοση του Κατακλυσμού, με αρκετές παραλλαγές.

Ο πρώτος Κατακλυσμός περιελάμβανε διαγωνισμούς ζωγραφικής και καλαθοποιίας, καλύτερης γυναικείας φορεσιάς, ομορφιάς ακόμη και… μακριών μαλλιών (βρουλλιών).

Σημερα, ο Κατακλυσμός αποτελεί την μεγαλύτερη λαϊκή, πολιτιστική και καλλιτεχνική εκδηλώση της Λάρνακας. Διαρκεί έξι ημέρες, στις οποίες διεξάγονται διαγωνισμοί κυπριακών ποιημάτων, ερωτικών τραγουδιών και χορών, αθλήματα ιστιοπλοϊας , κολύμβησης και πετοσφαίρισης. Η γιορτή περιλαμβάνει διάφορα ψυχαγωγικά προγράμματα όπως συναυλίες, χορευτικές παραστάσεις, σάτιρα και μιμήσεις. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν οι πλανόδιοι πωλητές, που διαθέτουν παραδοσιακά εδέσματα, χειροτεχνίες και λογής-λογής εμπορικά προϊόντα.

**Θερμές ευχαριστίες στον Δήμο Λάρνακας για την συνεργασία μέσω του ιστορικού αρχείου