Χρειάζεται να υπάρχει αξιολόγηση για να εξασφαλίσουμε ποιότητα στην εκπαίδευση, δηλώνει, σε συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ, ο Υπουργός Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, Πρόδρομος Προδρόμου, ενώ επισημαίνει ότι «διαχρονικά, όπως βλέπω τα στοιχεία στις έρευνες του Υπουργείου, ένα ποσοστό γύρω στο 10% των παιδιών τελειώνουν το δημοτικό αντιμετωπίζοντας το φάσμα του αναλφαβητισμού». «Όταν ένας στους πέντε τελειώνει το σχολείο ουσιαστικά χωρίς γνώση της γλώσσας μας και ένας στους δυο με επίδοση κάτω από τη βάση, τότε επείγει να έχουμε συνεχή αξιολόγηση, αλλιώς πώς θα στηρίξει το σχολείο τα παιδιά;», τονίζει. Ανέφερε, επίσης, ότι τελευταία έχει ολοκληρωθεί μια σχετική μελέτη και μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα θα παρουσιάσει, πρώτα στο Υπουργικό Συμβούλιο και μετά γενικότερα, ένα πλήρη «χάρτη του μαθητικού πληθυσμού», με όλα τα δεδομένα και τα χαρακτηριστικά. Σε παρατήρηση ότι στην Επιτροπή Παιδείας της Βουλής γίνεται συζήτηση για τις εξετάσεις στο Λύκειο και αν θεωρεί ότι υπάρχει κάποιο θέμα, ο Υπουργός Παιδείας είπε ότι όλοι θέλουμε ποιοτική εκπαίδευση. «Για να εξασφαλίζουμε όμως την ποιότητα, λογικά πρέπει να υπάρχει αξιολόγηση. Εάν δεν αξιολογούμε, πώς μπορεί να βεβαιωθούμε ότι υπάρχει η ποιότητα που επιδιώκουμε; Αυτοί που αποφεύγουν την αξιολόγηση και προβάλλουν τον εφησυχασμό -δηλαδή που λέμε στην καθομιλούμενη «κρύψετε, να περάσουμε»- μας παρασύρουν σε κάτι πολύ αρνητικό: ένα σχολείο όπου δεν μετρά η αξία. Δηλαδή και σε απαξίωση του δημόσιου σχολείου. Είτε θα υπάρχει αξία και αξιολόγηση είτε δεν θα υπάρχει αξιολόγηση, δηλαδή να μη δίνουμε προτεραιότητα στην αξία. Καλούμαστε να δώσουμε πρακτικά απάντηση και όχι απλές διακηρύξεις», πρόσθεσε. Σε ερώτηση αν υπάρχουν κάποια στοιχεία σχετικά με την ποιότητα στο σχολείο, ο κ. Προδρόμου απάντησε καταφατικά, λέγοντας ότι με τις μεταρρυθμίσεις που εφαρμόζονται εδώ και 6-7 χρόνια «είχαμε μια ουσιαστική βελτίωση σε διεθνείς μετρήσεις». «Όπως η γνωστή διεθνής έρευνα TIMMS, που αφορά τόσο δημοτικά όσο και γυμνάσια. Τα αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν φέτος (και αναφέρονται στο 2019) δείχνουν καλύτερες επιδόσεις των μαθητών μας τόσο στο Δημοτικό όσο και στο Γυμνάσιο. Ταυτόχρονα όμως έχουμε πράγματα που πρέπει οπωσδήποτε να τα αντιμετωπίσουμε και να φέρουμε βελτιώσεις. Διαχρονικά, όπως βλέπω τα στοιχεία στις έρευνες του Υπουργείου, ένα ποσοστό γύρω στο 10% των παιδιών τελειώνουν το δημοτικό αντιμετωπίζοντας το φάσμα του αναλφαβητισμού», σημείωσε. Παρ’ όλες τις διορθωτικές κινήσεις, συνέχισε ο κ. Προδρόμου, και τα προγράμματα στήριξης που εφαρμόζονται, με τον αυξανόμενο βαθμό δυσκολίας μετά το δημοτικό σχολείο, το πρόβλημα μεγαλώνει. «Μέχρι τώρα έχουμε και ένα «κενό αξιολόγησης» στα χρόνια του γυμνασίου και καταλήγουμε στο τέλος των σπουδών, στις Παγκύπριες Εξετάσεις. Εκεί αποκαλύπτεται ότι τουλάχιστον ένας στους πέντε (περισσότερο από 20%) τελειώνει το σχολείο και δεν ξέρει σχεδόν καθόλου τη γλώσσα του. Περισσότερα από δυο χιλιάδες παιδιά κάθε χρόνο τελειώνουν το σχολείο και δεν έχουν μάθει τη γλώσσα μας: με βαθμολογία από 0-5/20 στις τελικές εξετάσεις. Ενώ ένας στους δυο -γύρω στο 50%- έχει γνώση της Ελληνικής που δεν κρίνεται ικανοποιητική. Δηλαδή βαθμολογείται με λιγότερο από 10/20. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στα Μαθηματικά. Και όχι μόνο στα τελευταία αποτελέσματα του 2021, αλλά διαχρονικά. Πηγαίνοντας μια δεκαετία πίσω, το 2012, είχαμε ακόμα χειρότερες επιδόσεις. Έγινε κάποια πρόοδος, αλλά δεν είναι ακόμα αρκετή», συμπλήρωσε. Είπε, επιπρόσθετα, ότι «στο ενδιάμεσο είχαμε πέρσι και πρόπερσι, για πρώτη φορά, τις αξιολογήσεις των τετραμήνων». «Έχει ενδιαφέρον να δούμε και εκείνα τα αποτελέσματα. Πρέπει όμως να έχουμε ένα συνεχές σύστημα αξιολόγησης. Να καταγράφεται αξιόπιστα η πραγματικότητα. Για να μπορεί το σχολείο έγκαιρα να παρεμβαίνει και να έχει και το Υπουργείο την ακριβή εικόνα για να χαράζεται πολιτική. Για να γίνονται ανάλογες ενέργειες για τον κάθε μαθητή/μαθήτρια, αλλά και για να επαναξιολογούμε συνολικά διαδικασίες, προγράμματα, μεθόδους», σημείωσε. Ανέφερε, επίσης, ότι τελευταία έχει ολοκληρωθεί μια σχετική μελέτη και μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα θα παρουσιάσει, πρώτα στο Υπουργικό Συμβούλιο και μετά γενικότερα, ένα πλήρη «χάρτη του μαθητικού πληθυσμού», με όλα τα δεδομένα και τα χαρακτηριστικά. «Για να δούμε ρεαλιστικά την κατάσταση πραγμάτων, να καταγράψουμε την πρόοδο που πετυχαίνουμε με τις μεταρρυθμίσεις που εφαρμόζονται και να εκτιμήσουμε και την ανάγκη για μελλοντικές πιθανές αναπροσαρμογές και άλλες δράσεις», πρόσθεσε. Απαντώντας σε ερώτηση ότι κάποιοι επικαλούνται ότι υπάρχει πίεση πάνω στους μαθητές, ότι δεν προλαβαίνουν, ότι υπάρχει άγχος, ο κ. Προδρόμου είπε ότι «δεν θέλουμε να υπάρχει πίεση στα παιδιά». Όπως σημείωσε, οι μαθητές αξιολογούνται για όσα διδάχτηκαν, για όσα έκαναν μέσα στο σχολείο, όχι για κάτι διαφορετικό ή περισσότερο. «Και αυτό είναι οι στόχοι επάρκειας/ επιτυχίας και η ύλη που προβλέπεται να διδαχτεί. Δεν είναι κάτι που αποφασίστηκε τώρα, για φέτος. Αλλά είναι εκείνο στο οποίο κατέληξαν επιστημονικές μελέτες και επιτροπές ειδικών. Είναι, υποθέτω, το επίπεδο που είναι απαραίτητο για να συνεχίσει κάποιος στο πανεπιστήμιο. Επομένως δεν υπάρχει ούτε κάτι πρόσθετο ούτε κάτι διαφορετικό για να το συζητήσουμε. Διερωτώμαι όμως: θα υπάρξει λιγότερη πίεση αν οι τελειόφοιτοι οδηγηθούν σε μια και μόνη εξέταση για το σύνολο της ύλης, παρά εάν τη μοιράσουμε στα δυο και εξετασθούν και ξεγνοιάσουν για τη μισή τον Ιανουάριο και μετά τον Ιούνιο έχουν μόνο το δεύτερο μισό;», συμπλήρωσε. Η αξιολόγηση, συνέχισε ο κ. Προδρόμου, δεν έχει στόχο την ταλαιπωρία ή την καταπόνηση. «Είναι χρήσιμη για να διαπιστώνουμε και να εξασφαλίζουμε ότι τα παιδιά κατακτούν εκείνες τις γνώσεις, δεξιότητες και τελικά τις αξίες που επιδιώκουμε μέσα στο σχολείο. Ένα σχολείο που δεν θα είναι επικεντρωμένο στην αξία, θα γίνει απλώς ένας χώρος συγκέντρωσης των παιδιών. Δεν νομίζω να είναι αυτό που θέλουμε. Κάποιοι φαίνεται από την αρχή να μη θέλουν την αξιολόγηση. Όχι οι πολλοί. Μια μερίδα. Επιδιώκουν να μην γίνεται αξιολόγηση και έτσι να υπάρχει κάποια ισοπέδωση. Συγχύζουν δραματικά την ισότητα με την ισοπέδωση», σημείωσε. Όπως είπε, όταν εγκρίθηκε -κατά πλειοψηφία- το νέο σχέδιο αξιολόγησης των μαθητών, κάποιοι τάχτηκαν εναντίον. «Έκτοτε συνεχίζουν, κάθε χρόνο, να αντιστρατεύονται την αξιολόγηση. Με κάθε ευκαιρία. Δεν αφήνουν το σχολείο να ησυχάσει. Τους ακούμε, ξανά και ξανά. Μονότονα και αντιπαραγωγικά, θέλουν να βαλτώνουμε στην ίδια συζήτηση. Έτσι όμως κάνουν κακό στην ποιότητα της εκπαίδευσης. Είναι σαν να προσπαθούν να αποκόψουν το σχολείο από την έννοια της αξίας», πρόσθεσε.
Σε παρατήρηση ότι ενδεχομένως να πουν ότι είναι η άποψή τους, ο κ. Προδρόμου είπε ότι είναι και αυτή μια φιλοσοφία.«Να μη διαπιστώνουμε αν τα παιδιά έχουν μάθει κάποια πράγματα. Να μην έχουμε διαδικασίες που να εξακριβώνουν και να πιστοποιούν την αποτελεσματικότητα της εκπαίδευσης. Και τελικά απλώς να περνάμε το χρόνο μας στα σχολεία. Έτσι όμως θα αδιαφορούσαμε για την ποιότητα, δεν θα μας ένοιαζε για το αν πράγματι τα παιδιά αποκτούν τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες. Όμως δεν είναι αυτό που θέλουμε. Έχουμε υποχρέωση απέναντι στα παιδιά, απέναντι στη νέα γενιά και το μέλλον. Δεν μπορεί να αρκεστούμε απλώς στη μαζική εκπαίδευση, θέλουμε και ποιοτική εκπαίδευση», σημείωσε. Όπως είπε, μπορεί κάποιοι να έχουν μια άλλη άποψη, αλλά θα πρέπει να σεβαστούν και την άποψη της κοινωνίας. «Η οποία θέλει ποιοτική εκπαίδευση. Θέλει αξίες στο σχολείο, όχι ισοπέδωση», συμπλήρωσε. Σε ερώτηση τι θα γίνει, επομένως, ο Υπουργός Παιδείας είπε ότι για το Υπουργείο υπάρχουν δεδομένα, νομοθεσία και κανονισμοί. «Υπάρχουν αποφάσεις που έχουν ληφθεί πριν μερικά χρόνια. Και δεν είναι αποφάσεις του Υπουργείου. Είναι αποφάσεις που ελήφθησαν αφού έγινε επί μακρόν αυτός ο διάλογος και ο προβληματισμός. Δεν μπορεί συνεχώς να πηγαίνουμε προς τα πίσω», σημείωσε. Ερωτηθείς τι προβλέπει αυτή η νομοθεσία, ο κ. Προδρόμου είπε ότι από την αρχή, με πρωτοβουλία της Βουλής και όχι του Υπουργείου, υιοθετήθηκε μια διαδικασία σταδιακής εφαρμογής. Όπως ανέφερε, το νέο σύστημα αξιολόγησης μαθητών, που εγκρίθηκε μετά από πολλές συζητήσεις, το 2017, θα άρχιζε να εφαρμόζεται το 2019-20. «Όπως και έγινε. Ξεκινήσαμε με τα τετράμηνα στην Α’ Λυκείου/ Τεχνικών. Πέρσι, το 2020-21, προστέθηκε και η Β’ Λυκείου/Τεχνικών. Και όπως προβλέπει ο προγραμματισμός που η ίδια η Βουλή αποφάσισε, φέτος προστίθεται και η Γ’ Λυκείου/Τεχνικών. Ενώ το 2022-23 ολοκληρώνεται η μεταρρύθμιση συμπεριλαμβάνοντας πλέον και τα Γυμνάσια. Και θα έχουμε έτσι ένα πλήρες και συνεχές σύστημα αξιολόγησης για να παρακολουθούμε την ποιότητα και να προχωράμε σε τυχόν απαραίτητες βελτιωτικές κινήσεις σε όλα τα επίπεδα. Δεν γίνεται να αποφασίζουμε ένα πρόγραμμα σταδιακής εφαρμογής και ένα χρονοδιάγραμμα και στη συνέχεια να το παρεμποδίζουμε συνεχώς και να θέλουμε να γυρίσουμε πίσω», συμπλήρωσε. Σε παρατήρηση ότι γίνεται όμως λόγος και για τις τελικές εξετάσεις και την εισαγωγή στα Πανεπιστήμια, ο κ. Προδρόμου είπε ότι πράγματι, φέτος, όπως προβλέπει η νομοθεσία, θα διαχωριστούν οι απολυτήριες εξετάσεις από τις εξετάσεις πρόσβασης στα Πανεπιστήμια. «Και αυτό είναι κάτι που έχει επιδιώξει και αποφάσισε η Βουλή, από χρόνια τώρα. Θεωρήθηκε πιο λειτουργικό. Επομένως, οι απολυτήριες εξετάσεις γίνονται μέσα από το ενιαίο σύστημα αξιολόγησης (και τα τετράμηνα) και αφορούν όλους τους μαθητές/μαθήτριες. Ενώ η διαδικασία για πρόσβαση στα πανεπιστήμια γίνεται μετά, ξεχωριστά. Και μόνο για όσους ενδιαφέρονται για τα δημόσια πανεπιστήμια μας σε Κύπρο και Ελλάδα. Απλό και καθαρό», πρόσθεσε. Απαντώντας σε ερώτηση τι είναι αυτό που ζητείται και τι είναι αυτό που συζητείται στη Βουλή, ο Υπουργός Παιδείας είπε ότι όπως κάθε χρόνο, «μια συγκεκριμένη πολιτική δύναμη πρωτοστατεί σε προσπάθεια να παρεμποδίσει την αξιολόγηση». «Κάθε φορά βρίσκουν μια δικαιολογία. Πολλή ύλη λένε τη μια φορά, συνθήκες πανδημίας λένε την άλλη. Δημιουργείται σύγχυση και εμπλέκονται πότε οι εκπαιδευτικές οργανώσεις, πότε οι οργανωμένοι γονείς, πότε όλοι μαζί. Προκύπτει έτσι, άδικα και εκ του μη όντος, ένα περιβάλλον σύγχυσης και αβεβαιότητας. Δεν είναι όμως καλό να αναστατώνουν έτσι τα σχολεία και να δημιουργούν αμφιβολίες και ερωτηματικά ειδικά για τους τελειόφοιτους μας. Πρέπει να τους σκεφτούμε και να ενδιαφερόμαστε πραγματικά για εκείνους. Είναι πραγματικά άδικο να δημιουργούν περιβάλλον αβεβαιότητας για τα παιδιά που πρέπει να αφοσιωθούν στη μελέτη και να προετοιμάσουν το μέλλον τους», σημείωσε. Σε ερώτηση ότι στην επιτροπή της Βουλής συζητούν για τις ιδιαίτερες συνθήκες λόγω της πανδημίας, ο κ. Προδρόμου είπε ότι τα ίδια ακούσαμε και πέρσι. «Ότι λόγω της πανδημίας έπρεπε να τα αναστείλουμε όλα. Έλεγαν, θυμάμαι, ότι θα υπήρχε αναστάτωση λόγω ταυτόχρονων εξετάσεων τετραμήνου στο Λύκειο και των Παγκυπρίων. Αλλά δεν επιβεβαιώθηκαν. Όλα κύλησαν ομαλά. Υπερασπιστήκαμε το εκπαιδευτικό μας σύστημα και την αξιοπιστία των διαδικασιών απόλυσης. Δεν ακούσαμε πέρσι τις ίδιες φωνές. Όλα κύλησαν ομαλά και οι εξετάσεις τετραμήνων έγιναν και οι Παγκύπριες. Και πέρσι ζητούσαν αναστολή των εξετάσεων τετραμήνου και έλεγαν «ειδικά για μια χρονιά». Δεν επιβεβαιώθηκαν όμως. Καταφέραμε μάλιστα στις Παγκύπριες και εξασφαλίσαμε το δικαίωμα και την πρόσβαση και όσων παιδιών υπήρχε κίνδυνος να αποκλειστούν λόγω πανδημίας, επειδή ήταν για κάποιες μέρες κρούσματα ή στενές επαφές», πρόσθεσε. Με ειδικές ρυθμίσεις, συνέχισε ο κ. Προδρόμου, όλοι συμμετείχαν και δίκαια διεκδίκησαν θέση σε Πανεπιστήμιο. «Ακούω και φέτος να λένε «ειδικά για μια χρονιά». Στην πραγματικότητα είναι η γνωστή δογματική θέση εναντίον της αξιολόγησης. Τώρα ακούμε ξανά συζητήσεις με αφορμή την πανδημία. Δεν έχει όμως καμία σχέση η πανδημία. Αν τις ημέρες των εξετάσεων προκύψουν ζητήματα υγειονομικής προστασίας, θα γίνει ότι έγινε και τις προηγούμενες φορές. Αναλόγως των συστάσεων και των αποφάσεων για τη λειτουργία των σχολείων. Δεν είναι λογικό να το συζητάμε τώρα και να θέλουν να το προεξοφλήσουμε», σημείωσε. Γι’ αυτό, είπε ο κ. Προδρόμου, «απευθύνω έκκληση να μη συνεχίσουμε τα ίδια και τα ίδια». «Είναι εντελώς αντιπαραγωγικό επειδή κάποιοι έχουν ιδεολογικές διαφωνίες να αναστατώνουν συνεχώς το σχολείο. Δεν υπάρχει κανένας πραγματικός λόγος να αναστείλουμε φέτος τις διαδικασίες αξιολόγησης που προβλέπονται. Εκτός αν θέλουμε να περάσουμε το μήνυμα ότι δεν μας ενδιαφέρει η ποιότητα στην εκπαίδευση. Ότι δεν θέλουμε ένα σχολείο με αξίες. Ότι αδιαφορούμε για τη γνώση και τις δεξιότητες που αποκτούν οι νέοι. Όχι. Πρέπει να μας ενδιαφέρει η ποιότητα και οι αξίες στην εκπαίδευση. Και γι’ αυτό πρέπει να υπάρχει και αξιόπιστη αξιολόγηση», κατέληξε.
