Η πρώτη φάση του κυβερνητικού σχεδίου δράσης για την πρόληψη των πυρκαγιών θα είναι έτοιμη μέχρι την 1η Μαΐου, ενώ η δεύτερη φάση που θα περιλαμβάνει προηγμένους αισθητήρες και κάμερες που θα καλύπτουν οικιστικές και βιομηχανικές περιοχές αναμένεται να ξεκινήσει το 2024, δήλωσε την Πέμπτη η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης Άννα Κουκκίδη-Προκοπίου, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου «Εξελίξεις στις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης» που πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία.

Σε χαιρετισμό της εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας, η Υπουργός είπε ότι η νεοεκλεγείσα κυβέρνηση της Κύπρου έχει θέσει στην κορυφή των προτεραιοτήτων της τη συνεχή ενίσχυση και αναβάθμιση όλων των κρατικών φορέων και υπηρεσιών που εμπλέκονται στις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης, όπως η Πυροσβεστική Υπηρεσία, η Λιμενική και Ναυτική Αστυνομία, η Μονάδα Αεροπορικών Επιχειρήσεων της Κυπριακής Αστυνομίας και η Πολιτική Άμυνα.

Πρόσθεσε ότι το κυπριακό σύστημα έρευνας και διάσωσης οργανώνεται από το Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης που βρίσκεται στη Λάρνακα κοντά στο αεροδρόμιο της πόλης και αποστολή του είναι ο συντονισμός, ο έλεγχος και η καθοδήγηση των επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης στην περιοχή για την οποία είναι υπεύθυνο το Κέντρο, η οποία συμπίπτει με το κυπριακό FIR.

Η Υπουργός Δικαιοσύνης σημείωσε ότι σκοπός του κέντρου είναι να μπορούν να εντοπίζονται και να διασώζονται με ασφάλεια οι άνθρωποι των οποίων η ζωή κινδυνεύει ως αποτέλεσμα θαλάσσιων ή αεροπορικών ατυχημάτων και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω του συντονισμού μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών.

Πρόσθεσε ότι υπάρχει ανάγκη συντονισμού όλων των ενεργειών ώστε να μην υπάρχουν επικαλυπτόμενες δραστηριότητες ή σπατάλη χρόνου και γενικά η φιλοσοφία που διέπει αυτές τις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης είναι ότι οι διάφορες μονάδες λειτουργούν ως μια ενιαία μονάδα, εξαλείφοντας τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν όταν πολλές διαφορετικές μονάδες λειτουργούν χωρίς κανένα συντονισμό.

Ωστόσο, πρόσφατα περιστατικά παγκοσμίως, καθώς και εμπειρίες στην πράξη, δείχνουν ότι η ικανότητα των ομάδων έρευνας και διάσωσης συχνά περιορίζεται από δυσπρόσιτα ή δύσκολα εδάφη, επομένως η εισαγωγή προηγμένης τεχνολογίας είναι εξαιρετικά σημαντική για να μπορέσουν οι επαγγελματίες του κλάδου να έχουν επιτυχή αποτελέσματα και να σώσουν ζωές.

«Έχοντας αναγνωρίσει το γεγονός αυτό μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές στον Αρακαπά το 2021, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα την καταστροφή 55 τετραγωνικών χιλιομέτρων δάσους, καλλιεργειών και κατοικιών, καθώς και δυστυχώς την απώλεια ανθρωπίνων ζωών, η Κυπριακή Κυβέρνηση προχώρησε στη σύσταση διακλαδικής ομάδας με εντολή την παροχή εισηγήσεων και λύσεων στον τομέα της πρόληψης, παρακολούθησης και διαχείρισης τέτοιων συμβάντων», σημείωσε η κ. Κουκκίδη-Προκοπίου.

Πρόσθεσε ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο σε αυτό το διακλαδικό ζήτημα, ενώ η Πυροσβεστική Υπηρεσία αποτελεί την αιχμή του δόρατος των προσπαθειών σε τέτοιου είδους περιστατικά. «Η προσέγγιση είναι ολιστική και περιλαμβάνει ένα προηγμένο δίκτυο επικοινωνιών στο κέντρο έρευνας και διάσωσης, κάμερες σε στρατηγικά σημεία, οχήματα διοίκησης και ελέγχου, εναέρια μη επανδρωμένα οχήματα παρακολούθησης και την ανάπτυξη ασφαλών υποδομών ικανών να υποστηρίξουν όλη τη διακίνηση πληροφοριών κατά τη διάρκεια της κρίσης», συμπλήρωσε.

Όσον αφορά τις πυρκαγιές, η Υπουργός είπε ότι η πρώτη φάση του κυβερνητικού σχεδίου δράσης αφορά κυρίως τα δάση στις αγροτικές περιοχές και βρίσκεται στο τελικό στάδιο υλοποίησης, το οποίο αναμένεται να είναι πλήρως λειτουργικό για την επερχόμενη θερμή περίοδο, αρχής γενομένης από την 1η Μαΐου.

Πρόσθεσε ότι η δεύτερη φάση περιλαμβάνει προηγμένους αισθητήρες και κάμερες που καλύπτουν οικιστικές και βιομηχανικές περιοχές, με την εγκατάσταση του τεχνολογικού εξοπλισμού της δεύτερης φάσης να αναμένεται να ξεκινήσει το 2024.

Εντούτοις, ο δημόσιος τομέας δεν μπορεί να τα καταφέρει μόνος του, σημείωσε η κ. Κουκκίδη-Προκοπίου, προσθέτοντας ότι ο ιδιωτικός τομέας έχει καθοριστικό ρόλο στους τομείς έρευνας και διάσωσης, όχι μόνο ως προς τη διανομή βοήθειας και στην αποστολή ομάδων έρευνας και διάσωσης στη φάση της ανταπόκρισης, αλλά και ως προς τη συμβολή του στη μείωση του κινδύνου καταστροφών, με την ανάπτυξη σχεδίων επιχειρησιακής συνέχειας, καινοτόμων τεχνολογιών για συστήματα προειδοποίησης και την παροχή και ανταλλαγή τεχνικών γνώσεων, δεξιοτήτων και πόρων στον τομέα της ετοιμότητας για καταστροφές.

«Ως εκ τούτου, προκειμένου να ενισχυθεί η ικανότητα έρευνας και διάσωσης, είναι ζωτικής σημασίας να εμπλακεί ο ιδιωτικός τομέας ως σημαντικός παράγοντας στον τομέα», είπε.

Εξέφρασε την βεβαιότητα ότι η εκδήλωση «θα δώσει την ευκαιρία να αναγνωριστεί η σημασία της προηγμένης τεχνολογίας στον τομέα της έρευνας και διάσωσης, να διαμοιραστούν οι εμπειρίες τους και τα διδάγματα που αποκόμισαν προκειμένου να μπορέσουν να παρέχουν στις ομάδες πυρόσβεσης και διάσωσης όλα τα απαραίτητα εργαλεία για την εκτέλεση της αποστολής τους», κατέληξε η Υπουργός.

Το συνέδριο συνεχίστηκε με την παρουσίαση του έργου Search and Rescue, ενός χρηματοδοτούμενου από την ΕΕ έργου στο πλαίσιο του προγράμματος Horizon 2020, το οποίο ξεκίνησε την 1η Ιουλίου 2020 και θα ολοκληρωθεί στις 30 Ιουνίου 2023.

Σύμφωνα με τον Τεχνικό Διευθυντή του έργου Άγγελο Λιάπη, το έργο SnR στοχεύει στην ανάπτυξη, περαιτέρω προώθηση και συνδυασμό πολλαπλών τεχνολογιών με διαφορετικό βαθμό υιοθέτησης για επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης, ορισμένες από τις οποίες δεν έχουν δοκιμαστεί μέχρι στιγμής για τέτοια χρήση, ενώ άλλες έχουν ήδη αναπτυχθεί σε επιχειρήσεις πεδίου.

Πρόσθεσε ότι η κοινοπραξία SnR αποτελείται από 28 εταίρους από 12 ευρωπαϊκές χώρες, εκ των οποίων 9 είναι ερευνητικά ιδρύματα, 6 μικρομεσαίες επιχειρήσεις, 5 μεγάλες επιχειρήσεις και 9 τελικοί χρήστες.

Ο κ. Λιάπης παρουσίασε επίσης την πλατφόρμα διαχείρισης κρίσεων COncORDE, μια διαδικτυακή πλατφόρμα που υποστηρίζει και ενισχύει τις υφιστάμενες διαδικασίες συντονισμού και λήψης αποφάσεων κατά τη διάρκεια μικρής ή μεγάλης κλίμακας ιατρικών έκτακτων περιστατικών, σε τοπικό, περιφερειακό και διασυνοριακό επίπεδο, η εφαρμογή της οποίας εκτός από τις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης περιλαμβάνει τη διαχείριση έκτακτων περιστατικών υγείας, τη διαχείριση συμβάντων και εκτάκτων αναγκών, καθώς και τη διαχείριση βιομηχανικών κρίσεων και καταστροφών.

Η εκδήλωση περιλάμβανε επίσης εργαστήρια για καινοτόμες τεχνολογίες, μεθόδους κατάρτισης και εργαλεία διαχείρισης στους τομείς της διάσωσης και της διαχείρισης καταστροφών, καθώς και την παρουσίαση διαφόρων μελετών περίπτωσης από διεθνείς ομάδες διάσωσης.