Οι πολίτες που επιθυμούν να αγοράσουν τεμάχιο γης ή κατοικία, πλέον έχουν τη δυνατότητα πριν προχωρήσουν στην αγορά, να ενημερωθούν για τις ιδιαιτερότητες της περιοχής και τα προβλήματα που ενδεχομένως να υπάρχουν στο υπέδαφος καθώς επίσης και το μέγεθος καθώς και τον τύπο των αναπτύξεων στις οποίες επιτρέπεται να προχωρήσουν. Το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης έχει αναλάβει την εκπόνηση εξειδικευμένων γεωλογικών / γεωτεχνικών ερευνών, ώστε να προκύψουν τα απαραίτητα στοιχεία για τον ορθολογικό σχεδιασμό και την ασφαλή πολεοδομική ανάπτυξη του τόπου. Όπως πληροφορούμαστε, το τελευταίο διάστημα ολοκληρώθηκε το γεωτρητικό πρόγραμμα, η γεωλογική χαρτογράφηση και οι αναγκαίες γεωφυσικές διασκοπήσεις στην περιοχή Παραλιμνίου – Αγίας Νάπας και θα ετοιμαστεί προκαταρκτικός χάρτης γεωλογικής καταλληλότητας για την περιοχή. Μέχρι σήμερα, οι χάρτες καταλληλότητας καλύπτουν το 9,65% της Κύπρου, και περιλαμβάνουν ολόκληρη την ορεινή και ημιορεινή επαρχία Πάφου και μικρές περιοχές των επαρχιών Λεμεσού, Λευκωσίας, Λάρνακας και Αμμοχώστου.

Χωρισμένη σε ζώνες η Κύπρος

Το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης, όπως αρμοδίως έχουμε πληροφορηθεί, έχει προχωρήσει στο διαχωρισμό της Κύπρου σε ζώνες καταλληλόλητας. Η ΖΩΝΗ 00  (με κόκκινο χρώμα) είναι περιοχή που απειλείται από γεωκίνδυνους και χαρακτηρίζεται από αστάθεια και αυξημένη επικινδυνότητα. Οι  γεωκίνδυνοι αυτοί έχουν πολύ αρνητικές και καταστροφικές επιπτώσεις στο δομημένο περιβάλλον. Στη Ζώνη  αυτή δεν επιτρέπεται νέα ανάπτυξη/ οικοδομή/ κατασκευή, βάσει Διατάγματος του Υπουργικού Συμβουλίου.  Το Διάταγμα καθορίζει την περιοχή ως «Λευκή Ζώνη» με σκοπό τον περιορισμό της οικοδομικής ανάπτυξης.  Οποιαδήποτε οικοδομική εργασία ή δραστηριότητα τερματίζεται. Η ΖΩΝΗ 00Α (με πορτοκαλί χρώμα) είναι περιοχή που απειλείται από γεωκίνδυνους και χαρακτηρίζεται από αστάθεια και αυξημένη επικινδυνότητα. Οι  γεωκίνδυνοι αυτοί έχουν αρνητικές και καταστροφικές επιπτώσεις στο δομημένο περιβάλλον. Στη Ζώνη αυτή  δεν συστήνεται νέα κατασκευή ή προσθήκη σε υφιστάμενη ανάπτυξη/ οικοδομή/ κατασκευή. Το Τμήμα  Γεωλογικής Επισκόπησης μελετά την πιθανότητα έκδοσης διατάγματος για ένταξη της περιοχής ή μέρος της  περιοχής σε Ζώνη 00 (Λευκή Ζώνη).  Η ΖΩΝΗ 01 είναι περιοχή που απειλείται από γεωκίνδυνους που πολύ πιθανόν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο δομημένο  περιβάλλον. Στη Ζώνη αυτή απαιτείται η εκπόνηση γεωλογικής / γεωτεχνικής έρευνας για όλες τις αναπτύξεις/  οικοδομές/ κατασκευές/ προσθήκες. Η έρευνα αυτή εκπονείται από γεωλόγο, μέλος του ΕΤΕΚ, κατά το αρχικό  στάδιο της μελέτης και οπωσδήποτε πριν τον τελικό σχεδιασμό από τον μελετητή. Η έρευνα αποσκοπεί στην  εξακρίβωση και αξιολόγηση των γεωκινδύνων της περιοχής και των γεωλογικών/ γεωτεχνικών συνθηκών της  εκσκαφής, θεμελίωσης ή/και αντιστήριξης. Η ΖΩΝΗ 02 είναι περιοχή που απειλείται από γεωκίνδυνους που πολύ πιθανόν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο δομημένο  περιβάλλον. Στη Ζώνη αυτή απαιτείται η εκπόνηση γεωλογικής / γεωτεχνικής έρευνας για όλες τις αναπτύξεις,  εξαιρουμένων των αναπτύξεων μέχρι δυο ορόφων χωρίς υπόγειο/α και κολυμβητικές δεξαμενές (πισίνες),  [στον αριθμό ορόφων συμπεριλαμβάνεται το ισόγειο και ο ανοιχτός ισόγειος χώρος (pilotis)]. Αναλυτικότερα,  η εκπόνηση γεωλογικής / γεωτεχνικής έρευνας θα απαιτείται για: 

(α) Νέα οικοδομή/ κατασκευή με περισσότερους από δύο ορόφους, ή/και με υπόγειο/α,  ανεξάρτητα από τον αριθμό ορόφων αυτής (στον αριθμό των ορόφων συμπεριλαμβάνεται το ισόγειο  και ο ανοιχτός ισόγειος χώρος (pilotis)),

(β) Κατασκευή υπογείου ή υπογείων χωρίς οποιαδήποτε υπέργεια, ισόγεια ή πολυώροφη ο ικοδομή/ κατασκευή,

(γ) Προσθήκη ορόφου/ων σε υφιστάμενη οικοδομή/ κατασκευή, σε περίπτωση που ο συνολικός  αριθμός ορόφων της οικοδομής/ κατασκευής θα ξεπερνά τους δυο [στον αριθμό των ορόφων  συμπεριλαμβάνεται το ισόγειο και ο ανοιχτός ισόγειος χώρος (pilotis)] ή οποιασδήποτε άλλης  κατασκευής που θα διαφοροποιεί το βάρος της οικοδομής. Στην περίπτωση αυτή η Πολεοδομική Αρχή  δύναται να εξασφαλίσει τις απόψεις του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης,

(δ) Κατασκευή κολυμβητηρίου ή κολυμβητικής δεξαμενής σε νέα ή προσθήκη μιας τέτοιας κ ατασκευής σε υφιστάμενη ανάπτυξη. 

Η γεωλογική / γεωτεχνική έρευνα εκπονείται από γεωλόγο, μέλος του ΕΤΕΚ, κατά το αρχικό στάδιο της μελέτης  και οπωσδήποτε πριν τον τελικό σχεδιασμό από τον μελετητή. Η έρευνα αποσκοπεί στην εξακρίβωση και  αξιολόγηση των γεωκινδύνων της περιοχής και των γεωλογικών / γεωτεχνικών συνθηκών της εκσκαφής,  θεμελίωσης ή/και αντιστήριξης.  Τέλος στη ΖΩΝΗ 03 δεν υπάρχει ένδειξη για κάποιο γεωκίνδυνο που να απειλεί το δομημένο περιβάλλον. Στη Ζώνη αυτή δεν  απαιτείται η εκπόνηση γεωλογικής/ γεωτεχνικής έρευνας για κατασκευές. Η εκπόνηση όμως τέτοιας έρευνας  παρέχει στον μελετητή στοιχεία σχετικά με τις γεωλογικές και γεωτεχνικές συνθήκες του χώρου της  κατασκευής με σκοπό τον ορθολογικότερο σχεδιασμό της εκσκαφής, θεμελίωσης ή/και αντιστήριξης.

Παρακολούθηση και αξιολόγηση κατολισθήσεων

Επιπρόσθετα το Τμήμα εφαρμόζει και πρόγραμμα που αφορά τη μελέτη κατολισθήσεων σε διάφορες γνωστές για τα γεωπροβλήματα τους περιοχές της Κύπρου, με έμφαση στις επαρχίες Πάφου και της Λεμεσού. Στο πλαίσιο αυτό γίνεται ενόργανη συστηματική παρακολούθηση μετακινήσεων του εδάφους, με αξιοποίηση ηλεκτρονικού εξοπλισμού. Στο πρόγραμμα αυτό εντάχθηκαν και περιοχές, που αφορούν οικισμούς που εγκαταλήφθηκαν στο παρελθόν, λόγω σοβαρών εδαφικών προβλημάτων. Την τρέχουσα περίοδο γίνεται παρακολούθηση σε 26 ερευνητικές γεωτρήσεις, συνολικού βάθους 561μ., στις κοινότητες Πισσούρι, Άρμου, Λετύμπου, Νατά, Πενταλιά, Χολέτρια (παλιά), Παναγιά, Αμίαντο, Πέτρα του Ρωμιού και Πάνω Δευτερά – Παναγιά Χρυσοσπηλιώτισσα. Ανάλογα με τα προβλήματα που διαπιστώνονται, προστίθενται νέες περιοχές στο δίκτυο παρακολούθησης.