Πώς ορίζεται η απόσταση ανάμεσα σε δυο τόπους; Είναι η χιλιομετρική απόσταση, είναι οι πολιτισμικές αποκλίσεις, η διαφορά ώρας/εποχής; Τι κάνει έναν τόπο μακρινό; Τέσσερα κορίτσια από την Κύπρο, Ανάδοχες της ActionAid, βρέθηκαν στη Σενεγάλη, σε ένα ταξίδι που δεν μοιάζει με άλλα και που, κατά κοινή τους ομολογία, τους άλλαξε τη ζωή.
Μαρκέλλα, Βαρβάρα, Σταυρούλα και Ειρήνη, τέσσερα κορίτσια από την Κύπρο βρήκαν ένα χαμόγελο αλλιώτικο στη μακρινή Σενεγάλη.
Η Βαρβάρα είχε μάθει για το Πρόγραμμα Αναδοχής ήδη από μαθήτρια, όταν η τάξη της έκανε σχολική Αναδοχή, και είχε αποφασίσει με τον πρώτο της μισθό να γίνει και η ίδια Ανάδοχη. Σήμερα, λοιπόν, ζει και εργάζεται στη Λευκωσία και είναι Ανάδοχη του Baimba από τη Σιέρα Λεόνε. Ανάλογη είναι και η ιστορία της Μαρκέλλας, που έγινε και αυτή Ανάδοχη με τον πρώτο της μισθό και η μέρα που έλαβε το πρώτο γράμμα από τον Patrick, το παιδί της Αναδοχής της από τη Σιέρα Λεόνε, θεωρεί ότι την καθόρισε ως άνθρωπο, βάζοντας την προσφορά και την αλληλεγγύη πολύ ψηλά στις αξίες της. Η Mekdes από την Αιθιοπία είναι το παιδί που επικοινωνεί με τη Σταυρούλα, που είναι Ανάδοχη από το 2013, όταν κι εκείνη ξεκίνησε να εργάζεται, ενώ η Ειρήνη από τη Λεμεσό είναι Ανάδοχος ενός παιδιού από την Γκάνα εδώ και πέντε χρόνια.
Από την πρώτη στιγμή που γίνεται κάποιος Ανάδοχος της ActionAid, του μπαίνει στο μυαλό και το όνειρο να συμμετάσχει μια μέρα σε ένα ταξίδι αλληλεγγύης και να δει από κοντά τη ζωή στις κοινότητες, καθώς και το έργο και τις δράσεις της οργάνωσης, που ό ίδιος στηρίζει. Ανάλογα όνειρα έκαναν και η Βαρβάρα, η Μαρκέλλα, η Ειρήνη και η Σταυρούλα, όταν πήραν για πρώτη φορά στα χέρια τους τον φάκελο της Αναδοχής τους.
«Εκείνη την μέρα έμαθα για τα ταξίδια Αλληλεγγύης που διοργανώνει η ActionAid και από εκείνη την στιγμή υποσχέθηκα στον εαυτό μου ότι μια μέρα θα κάνω ένα τέτοιο ταξίδι. Μετά από 3 χρόνια επιτέλους τα κατάφερα!», είπε η Βαρβάρα όταν έμαθε ότι θα είναι στην ομάδα που θα ταξιδέψει στη Σενεγάλη, όπου πραγματοποιήθηκε το πιο πρόσφατο ταξίδι αλληλεγγύης της ActionAid τον περασμένο Οκτώβριο. Φυσικά, ένα τόσο διαφορετικό και ιδιαίτερο ταξίδι προκαλεί ανάμικτα συναισθήματα από τη στιγμή που αρχίζει να γίνεται πραγματικότητα: «Δεν σας κρύβω ότι μόλις έλαβα αυτό το email αγχώθηκα. Εκείνη την στιγμή έρχονται στην επιφάνεια όλοι οι φόβοι και οι δεύτερες σκέψεις γιατί καταλαβαίνεις ότι είναι δύσκολη απόφαση. Αυτό που με φόβιζε περισσότερο από όλα ήταν ότι θα πάω ένα τόσο μεγάλο, πολύωρο ταξίδι μόνη μου, χωρίς να ξέρω κανέναν, χωρίς να έχω ένα δικό μου άτομο που μπορώ να στηριχτώ και να εμπιστευτώ», συμπληρώνει.
«Ήταν η πιο σωστή επιλογή που έκανα μέχρι τώρα και το καλύτερο δώρο που μπορούσα να κάνω στον εαυτό μου», λέει η Βαρβάρα για το ταξίδι της στη Σενεγάλη.
Για τη Σταυρούλα, τα πράγματα ήταν κάπως διαφορετικά: «Το ταξίδι στη Σενεγάλη ήταν το 3ο μου ταξίδι με την ActionAid. Έχουν προηγηθεί ένα ταξίδι αλληλεγγύης στην Ουγκάντα το 2017 και ένα ταξίδι ενσωμάτωσης στην Τανζανία το 2018. Επομένως έχοντας ζήσει ήδη την εμπειρία των προηγούμενων ταξιδιών, το κυρίαρχο συναίσθημα πριν το ταξίδι ήταν μια τρελή ανυπομονησία. Ανυπομονησία για να ξαναβιώσω αυτό που ήξερα ότι θα ήταν άλλο ένα ταξίδι ζωής με πολλά δυνατά συναισθήματα. Για μένα, όπως και για πολλούς άλλους, η Αφρική λειτουργεί σαν μαγνήτης. Είναι σαν αυτός ο τόπος και οι άνθρωποί του να σε αιχμαλωτίζουν για πάντα και να σε κάνουν να θες να επιστρέψεις με την πρώτη ευκαιρία».
Οι πρώτες εικόνες, η πρώτη εντύπωση είναι σίγουρα από τα πράγματα που «γράφουν» πιο έντονα μέσα σου. Δεν είναι, βέβαια, πάντα εύκολο να τα περιγράψεις με μια λέξη ή με μια οπτική. Η Μαρκέλλα ένιωσε να την βομβαρδίζουν πολλά διαφορετικά συναισθήματα: «Από τη στιγμή της άφιξής μου στην πανέμορφη αυτή Αφρικανική χώρα, τα συναισθήματά μου άρχισαν να μπλέκονται, ήταν όλα τόσο διαφορετικά! Βρίσκεσαι ξαφνικά έξω από τη ζώνη των ανέσεών σου, βλέπεις τις δύσκολες συνθήκες διαβίωσης που οι κάτοικοι της χώρας καλούνται καθημερινά να αντιμετωπίσουν και κάπου εκεί αρχίζει το ταξίδι της συνειδητοποίησης για το πόσο τυχερός είσαι! Σιγά σιγά σε αυτό το πάζλ προστίθενται πολλά. Βλέπεις την πραγματική δύναμη που μπορεί να κρύβει ένας άνθρωπος, ο οποίος φαινομενικά μπορεί να μοιάζει τόσο αδύναμος, αλλά στην πραγματικότητα έχει περισσότερη δύναμη από τον καθένα από εμάς. Έχει τη δύναμη να παλέψει για τα ανθρώπινα δικαιώματά του, να διεκδικήσει την ισότητα μεταξύ των φύλων, να στηρίξει με οποιονδήποτε τρόπο τα παιδιά του, που προσπαθεί να τα μεγαλώσει με τόσες πολλές στερήσεις, αλλά και να πολεμήσει την κλιματική αλλαγή που τόσο πολύ επηρεάζει και δυσκολεύει την καθημερινότητά του».
«Αυτό το ταξίδι σίγουρα είναι για μένα άλλη μια επιβεβαίωση ότι η αλληλεγγύη είναι ο μόνος τρόπος να γίνει αυτός ο κόσμος λίγο καλύτερος», υποστηρίζει η Σταυρούλα.
Για τη Σταυρούλα, ένα σταθερό σημείο αναφοράς των ταξιδιών αλληλεγγύης είναι οι γυναίκες: «Με συγκίνησε πολύ, όπως και στα προηγούμενα ταξίδια μου, η απίστευτη δύναμη των γυναικών. Οι γυναίκες είναι χωρίς αμφιβολία η ραχοκοκαλιά της Αφρικής. Ενώνονται και δρουν συλλογικά για να βελτιώσουν τη ζωή τους, να αποκτήσουν εισόδημα και επάρκεια τροφής, να ενδυναμωθούν απέναντι στη βία που πολλές υφίστανται, να χτίσουν ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά τους». Και παρόλο που δηλώνει «παλιά» στα ταξίδια, πάντα βιώνει τα συναισθήματα σαν πρωτόγνωρα: «Πάντα με εκπλήσσει ευχάριστα το πόσο εύκολα μπορούν τόσα άτομα με διαφορετικές προσωπικότητες να γίνουν ομάδα, δημιουργώντας ουσιαστικές σχέσεις σε ελάχιστο χρόνο. Είναι και αυτό ένα από τα πολλά δώρα που σου αφήνουν αυτά τα ταξίδια», λέει σχετικά με την ομάδα των εθελοντών, μια ομάδα 45 ατόμων, όπου οι περισσότεροι ξεκινούν ως άγνωστοι μεταξύ τους κι επιστρέφουν μια δεμένη παρέα με κοινό όραμα και αξίες.
Τι είναι τελικά αυτό που σου προσφέρει η συμμετοχή σε ένα τέτοιο ταξίδι; «Έμαθα πάρα πολλά από αυτό το ταξίδι και πολλά πράγματα πλέον τα βλέπω και τα αντιμετωπίζω με διαφορετικό τρόπο. Με βοήθησε να δοκιμάσω τον εαυτό μου, να βγω έξω από τη ζώνη άνεσής μου. Με βοήθησε να ανοίξω το μυαλό μου, να καταλάβω ότι δεν υπάρχει ένας τρόπος να ζεις τη ζωή και ότι η κοσμοθεωρία μου δεν είναι ίδια με άλλους ανθρώπους που ζουν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από εμένα. Δεν μπορείς να φανταστείς πόσο διαφορετική είναι η ζωή σε άλλο μέρος μέχρι να την δεις μόνος σου», κάνει τον απολογισμό της η Βαρβάρα.
Η Ειρήνη αναφέρει: «Το ταξίδι στη Σενεγάλη, όπως και κάθε άλλο ταξίδι αλληλεγγύης πιστεύω, ήταν μια αφύπνιση. Προσωπικά κατάλαβα ότι η ιδέα που είχα στο μυαλό μου για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σε χώρες που βρίσκονται σε διαδικασία ανάπτυξης δεν ανταποκρίνονταν εντελώς στην πραγματικότητα! Η φτώχεια δεν είναι το μοναδικό και κύριο πρόβλημα, υπάρχουν άλλα πολλά. Με ενέπνευσε η νεολαία στη Σενεγάλη, άτομα σαν τον Μούσα, που αφιερώνουν τη ζωή τους για να χτίσουν μια καλύτερη χώρα, τα όμορφα παιδάκια που χαμογελούσαν συνέχεια, οι περήφανες και πανέμορφες γυναίκες στις κοινότητες που επισκεφτήκαμε, που μας φιλοξένησαν τόσο θερμά και εννοείται όλη η ομάδα της ActionAid, για την οποία δεν ήταν απλά ένα ταξίδι, αλλά καθημερινή προσπάθεια και αγώνας για έναν καλύτερο κόσμο!»
«Μέσα σε αυτό το ταξίδι ένιωσα τόσες εναλλαγές συναισθημάτων που δεν πρόκειται να το ξεχάσω ποτέ!», δηλώνει με συγκίνηση η Μαρκέλλα.
Κάτι εξίσου σημαντικό είναι η ευκαιρία που έχει κανείς να δει από πρώτο χέρι το πώς δουλεύει η οργάνωση που στηρίζει, ποιος είναι ο αντίκτυπος της συνεισφοράς του. Το δηλώνουν ομόφωνα τα κορίτσια: «Είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε και να γνωρίσουμε πολλές δράσεις της οργάνωσης – Συνεταιρισμούς γυναικών που στοχεύουν στη εξασφάλιση τροφής και εισοδήματος, δράσεις για αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, προγράμματα ενδυνάμωσης κατά της ενδοοικογενειακής βίας. Αυτό που είναι σημαντικό να γνωρίζει ο κόσμος είναι ότι το έργο της ActionAid στοχεύει στη επιμόρφωση και ενδυνάμωση των κατοίκων, ούτως ώστε η αλλαγή να επέλθει από τους ίδιους και να έχει διαρκές και μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα. Αυτός είναι και ο σημαντικότερος λόγος που θα πρότεινα σε όποιον έχει τη δυνατότητα να γίνει Ανάδοχος. Τα χρήματα από τα Προγράμματα Αναδοχής στηρίζουν ολόκληρη την κοινότητα μέσω των έργων που κάθε κοινότητα έχει ανάγκη. Είναι όμορφο αλλά και σημαντικό να νιώθεις ότι μπορείς να είσαι ένα μικρό κομμάτι αυτού του έργου», λέει η Σταυρούλα, ενώ η Βαρβάρα συμπληρώνει: «Τώρα, μετά από αυτό το ταξίδι, συνειδητοποίησα ότι αυτή η βοήθεια που προσφέρω, που για εμένα είναι πολύ μικρή, για κάποιους άλλους είναι πολύ μεγάλη. Και αυτό το καταλαβαίνεις μόνο όταν το ζήσεις και νιώσεις την αγάπη αυτών των ανθρώπων και των παιδιών. Αντιλαμβάνεσαι ότι τα λεφτά που εσύ προσφέρεις με τόση αγάπη όντως αξιοποιούνται». Η Μαρκέλλα υπερθεματίζει: «Το ταξίδι αλληλεγγύης ήταν κάτι μαγικό, που προσπαθώντας να το περιγράψω με λέξεις σίγουρα το αδικώ. Θα καταλάβεις πολύ καλά αυτά που προσπαθώ να εξηγήσω όταν τολμήσεις και εσύ να λάβεις μέρος σε ένα τέτοιο ταξίδι! Μέχρι τότε, το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να γίνεις Ανάδοχος ενός παιδιού και να στηρίξεις τη δική του κοινότητα. Δεν έχεις να χάσεις πολλά! Μόνο 0,82€ την ημέρα! Αλλά, πίστεψε με, όλα αυτά που έχεις να κερδίσεις μέσα από την πορεία της Αναδοχής ενός παιδιού είναι πολλά περισσότερα!!!»
Τελικά, οι αποστάσεις δεν μετριούνται πάντα με χιλιόμετρα, η προσφορά δεν μετριέται με χρήματα και τα συναισθήματα που σε κατακλύζουν όταν βάζεις για τα καλά την αλληλεγγύη στη ζωή σου, δεν μετριούνται με τίποτα…Όταν το άθροισμα χιλιάδων ανθρώπων με κοινό όραμα ισούται με ένα, τότε είμαστε στον σωστό δρόμο για την ελπίδα!
Μάθε περισσότερα για το Πρόγραμμα Αναδοχής της ActionAid εδώ