«Παρακολουθούσα το ’74 όλες τις περιπέτειες της Κύπρου με τρομακτικά μεγάλο βάρος και κάποια στιγμή όταν άκουγα από το ραδιόφωνο την εισβολή του δεύτερου Αττίλα κατέβαινα από την Εκάλη που εμένα μέσα στο γραφείο μου και ακριβώς μέσα το μυαλό μου γεννήθηκε αυτή η ιδέα. Αυτή τη γραμμή που στάζει αίμα και διαιρεί την Κύπρο στα δύο και το σύνθημα»
Είναι ο συγγραφέας Νίκος Δήμου, ο άνθρωπος που εμπνεύστηκε το «ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ».
Αυτό το σύνθημα ταυτίστηκε απόλυτα με την τραγωδία του 1974. Έστελνε τότε το ισχυρό μήνυμα πως ό,τι και να συνέβει, όποια κι αν ήταν η κατάληξη της εισβολής, κανείς δεν ξεχνά και δεν πρόκειται να ξεχάσει τα κατεχόμενα χωριά και τις πόλεις μας. Πενήντα χρόνια μετά, με τις γενιές των ανθρώπων να αλλάζουν, τι είναι εκείνο που δεν ξεχνούμε και πόσο καλά το ξέρουμε για να το θυμόμαστε;
Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το γεγονός πως τα παιδιά δεν ευθύνονται για τις λιγοστές γνώσεις που έχουν καθώς η μνήμη φθίνει, οι άνθρωποι που τη μετέφεραν σταδιακά φεύγουν και οι νέες γενιές απομακρύνονται όλο και πιο πολύ από αυτά που δεν πρέπει να ξεχάσουμε. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα, έκρηξη αντιδράσεων προκάλεσε το πρόγραμμα μαθητικών εκδρομών στα κατεχόμενα.
Ανεξαρτήτως του συγκεκριμένου προγράμματος και των πιθανών τεχνικών προβλημάτων που προκύπτουν, εμείς αναζητήσαμε απαντήσεις επί της ουσίας:
Πως διατηρούμε τη μνήμη των κατεχομένων σε παιδιά που γεννήθηκαν 30 ή 40 χρόνια μετά την εισβολή;
ΛΟΪΖΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ – Πρόεδρος Συνδέσμου Γονέων
«Μέσα από τα μαθήματα, μέσα από διαδραστικά προγράμματα, πρέπει να υπενθυμίζεται συνεχώς για το ποια είναι η πατρίδα μας στο σύνολό της, ποια είναι τα κατεχόμενα μας εδάφη και από πού είναι και η καταγωγή ενός εκάστου από εμάς»
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΑΛΙΑΔΩΡΟΣ – Πρόεδρος ΟΕΛΜΕΚ
«Πρέπει να επανασυνδέσουμε αυτά τα παιδιά με τη γενέθλια γη των προπατόρων τους. Πλέον ότι λες στα παιδιά του συνοικισμού Στροβόλου από πού είναι και σου απαντούν από τον Στρόβολο». Πρέπει να μας προβληματίσει και είναι εδώ η αποστολή του σχολείου να αναθερμάνει αυτό το ‘Δεν Ξεχνώ’ να του δώσει πραγματικό περιεχόμενο»
Στο πρόγραμμα των εκδρομών αντέδρασαν ιδιαιτέρως έντονα το ΕΛΑΜ και η ΕΔΕΚ. Και η διατήρηση της μνήμης;
ΜΑΡΙΝΟΣ ΣΙΖΟΠΟΥΛΟΣ – Πρόεδρος ΕΔΕΚ
«Πρέπει μεθοδικά, όπως είπα και συντεταγμένα, να καλύψουμε όλες αυτές τις αναγκαιότητες για να μπορέσει η νέα γενιά να πληροφορηθεί. Και αυτόν είναι ευθύνη και της οικογένειας, είναι ευθύνη και της παιδείας, είναι ευθύνη και της πολιτείας».
ΛΙΝΟΣ ΠΑΝΑΓΗ – Βουλευτής ΕΛΑΜ
«Μια πολύ καλή εισήγηση την οποία έχουμε πει πολλές φορές όταν γίνονται εκδρομές εγώ θεωρώ ότι οποιονδήποτε μωρό μαθητής πάει μέχρι τη γραμμή κατάπαυσης του πυρός χωρίς να προκαλέσει τίποτε, να του εξηγήσει ο δάσκαλος ή ο καθηγητής το τι έχουμε απέναντι μας, ότι αυτά που βλέπετε αλλά δεν μπορείτε να τα προσεγγίσετε είναι έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας»
Κάθε νόμισμα έχει ασφαλώς δύο όψεις.
ΑΝΔΡΟΜΑΧΗ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ – Συμπρόεδρος Volt
«Αν δεν δώσουμε το ερέθισμα ειδικά στους πιο νέους να πάνε να δουν την Καρπασία, να βγουν πάνω στην Καντάρα, να περπατήσουν πάνω στο Αβαείο του Μπέλλα Πάις, να δουν τα τείχη της Αμμοχώστου, να μιλήσουν στα λιοντάρια στην Αμμόχωστο, να μυριστούν τα πορτοκάλια της Μόρφου… τι είναι τότε τούτο το ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ, το οποίο τους καλούμε να πιστεύουν; Τι είναι; Είναι οι ξεθωριασμένες εικόνες σε ένα τετράδιο;»
Το ‘ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ’ αποτέλεσε το βασικό σύνθημα του αγώνα του κυπριακού λαού. Πενήντα χρόνια μετά, θα πρέπει να βρούμε τον τρόπο να θυμόμαστε ΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ να ξεχάσουμε…
Δείτε το ρεπορτάζ της Ελένης Μιχαήλ:
