Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών έχει ορίσει την 25η Νοεμβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών. Στόχος της παγκόσμιας αυτής μέρας είναι η ευαισθητοποίηση για το γεγονός ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια σε όλο τον κόσμο υφίστανται βιασμό, ενδοοικογενειακή βία και άλλες μορφές βίας. Επιπλέον, ένας από τους στόχους αυτής της μέρας είναι να επισημάνει ότι η έκταση του φαινομένου αυτού και η πραγματικότητα συχνά κρύβονται. 

Σύμφωνα με τα στατιστικά δεδομένα οι γυναίκες και τα κορίτσια αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό θυμάτων σε κάθε μορφή βίας. Επιπλέον, από την έναρξη της πανδημίας του COVID-19, τα δεδομένα και οι αναφορές από όσους βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, έχουν δείξει ότι κάθε είδους βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών, ιδιαίτερα η ενδοοικογενειακή βία, έχει ενταθεί.

Από τις 25 Νοεμβρίου έως και τις 10 Δεκεμβρίου, ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, διοργανώνονται κάθε χρόνο εκστρατείες ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης υποδεικνύοντας ότι η βία κατά των γυναικών είναι η πιο διαδεδομένη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το σύνθημα «UNITE! Activism to end violence against women and girls»για το έτος 2022 τονίζει ότι όλοι μαζί, ενωμένοι και συλλογικά θα πρέπει να εργαστούμε για τον τερματισμό της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών.

Η βία κατά των γυναικών και κοριτσιών, σε όλες τις μορφές της, συνιστά το κέντρο των έμφυλων διακρίσεων και ανισοτήτων αλλά και ένα μοτίβο που αναπαράγει τη σχέση εξουσίας, μεταξύ ανδρών και γυναικών, αναφέρει η Επίτροπος Ισότητας Φύλων κα Ιωσηφίνα Αντωνίου στο δικό της μήνυμα επ’ ευκαιρία της σημερινής παγκόσμιας ημέρας. Σωματική βία, σεξουαλική κακοποίηση/παρενόχληση, σεξιστικές συμπεριφορές, ψυχολογική και οικονομική βία, με τις γυναικοκτονίες να είναι η πιο ακραία μορφή βίας.  Είναι σύμπτωμα μιας κοινωνίας που κρατά τις γυναίκες, το μισό του πληθυσμού της γης, σε κατάσταση υποτέλειας, διακρίσεων και περιθωριοποίησης. Πρόκειται για ένα παγκόσμιο φαινόμενο που δε γνωρίζει σύνορα, το οποίο είναι πολυδιάστατο και θα λέγαμε ιδιαίτερα περίπλοκο, το οποίο ακόμη και εν έτει 2022 συνιστά μία από τις πιο κατάφορες μορφές καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εις βάρος των γυναικών. Οι γυναίκες βιώνουν όλες τις μορφές βίας δυσανάλογα με τους άνδρες γι’ αυτό και μιλάμε για «έμφυλη βία».

Στην Κύπρο έχουν γίνει σημαντικά βήματα στα θέματα της βίας κατά των γυναικών, με σημαντικότερο την υπογραφή και κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη, καταπολέμηση και εξάλειψη όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών. Η Σύμβαση αυτή, γνωστή και ως Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, αποτελεί θεωρούμε το πρώτο νομικά δεσμευτικό μέσο διεθνώς, το οποίο δημιουργεί ένα ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο για την πρόληψη όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών, την προστασία των θυμάτων έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας και τον τερματισμό της ατιμωρησίας των δραστών. Τοποθετεί το θέμα της βίας κατά των γυναικών ως απόρροια των ανισοτήτων μεταξύ των φύλων και της έλλειψης σεβασμού προς τα ανθρώπινα δικαιώματα και την αξιοπρέπεια των γυναικών.

Στοχεύοντας την πλήρη εναρμόνιση της Κύπρου με τις πρόνοιες της Σύμβασης, μεταξύ άλλων, πολλά Νομοσχέδια αλλά και Προτάσεις Νόμων ψηφίστηκαν από τη Βουλή των Αντιπροσώπων τα οποία κάλυψαν αρκετά κενά στο εθνικό νομοθετικό μας πλαίσιο.  Ενδεικτικά αναφέρουμε τον Νόμο για την Πρόληψη και Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας, στον οποίο προστέθηκε και η γυναικοκτονία ως ένα ιδιώνυμο έγκλημα, τον Νόμο για την Παρενόχληση και Παρενοχλητική Παρακολούθηση καθώς και τον Νόμο για την Καταπολέμηση του Σεξισμού και του Διαδικτυακά Διαδιδόμενου Σεξισμού.

Καμία πολιτική, νομοθετική ή/και διοικητική προσπάθεια δεν μπορεί από μόνη της να άρει όλες τις ανισότητες και διακρίσεις που υφίστανται οι γυναίκες. Επισημαίνεται η αναγκαιότητα ενίσχυσης των προγραμμάτων και των δράσεων εκ μέρους της πολιτείας με  βαθιές και ουσιαστικές τομές που να έχουν στόχο την αποδόμηση τέτοιων φαινομένων, την καλλιέργεια κουλτούρας ισότητας και πλήρους σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.