Στην Κύπρο έχουμε επιτύχει πολύ υψηλό ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης για την νόσο Covid – 19  στις μεγάλες ηλικίες και αρκετά υψηλό, στις ηλικίες 40 με 60 ετών, για την 1η δόση εμβολίου ενώ η πλειοψηφία των κρουσμάτων που τώρα εντοπίζεται αφορά νεαρά άτομα δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Επικεφαλής της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής, Κωνσταντίνος Τσιούτης, σημειώνοντας παράλληλα πως θεωρείται δεδομένο ότι η ινδική μετάλλαξη του ιού κυκλοφορεί στην κοινωνία με τους περισσότερους θανάτους με τελική ένδειξη τη νόσο να αφορούν άτομα που δεν έχουν εμβολιαστεί.

Για τους εμβολιασμούς, επανέλαβε ότι μειώνουν την πιθανότητα κάποιος να νοσήσει, μειώνουν την πιθανότητα μετάδοσης του ιού και σε περίπτωση ακόμα που άτομο που εμβολιάστηκε, νοσήσει, μειώνονται οι πιθανότητες για βαριά συμπτώματα και νοσηλεία ως επίσης και η πιθανότητα θανάτου με τελική ένδειξη την  νόσο Covid – 19.

Ο κ. Τσιούτης, ο οποίος είναι Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο και Παθολόγος με εξειδίκευση στον Έλεγχο Λοιμώξεων, είπε ότι «στην Κύπρο έχουμε επιτύχει πολύ υψηλό ποσοστό (>85%) εμβολιαστικής κάλυψης στις μεγάλες ηλικίες (>70) και αρκετά υψηλό (>65% αλλά με περιθώρια βελτίωσης) στις ηλικίες 40-60 ετών» διευκρινίζοντας ότι «αυτά είναι ποσοστά κάλυψης με μία δόση» άρα έχουμε κάποιες εβδομάδες μέχρι να ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός των δικαιούχων και να θεωρούνται πλήρως εμβολιασμένοι.

Αναφέρθηκε στη μεγάλη σημασία ολοκλήρωσης του εμβολιαστικού σχήματος, «όχι μόνο για να αυξηθεί το ποσοστό αποτελεσματικότητας και προστασίας, αλλά επειδή η δεύτερη δόση στα εμβόλια που ενδείκνυται, ενισχύει την ανοσολογική μνήμη» εξηγώντας ότι «όσο πιο μεγάλο σε ηλικία είναι ένα άτομο, αν προσβληθεί από τον Sars – Cov2, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα για βαριά νόσηση και νοσηλεία».

«Για αυτό ο πρωταρχικός στόχος του εμβολιαστικού μας προγράμματος ήταν από την αρχή ήταν η προστασία πρώτα αυτών των ανθρώπων και γι αυτό, τους τελευταίους μήνες, βλέπουμε δύο ιδιαίτερα στοιχεία: το ποσοστό των νοσηλευομένων από αυτές τις ηλικίες σταδιακά μειώνεται (επειδή οι περισσότεροι είναι προστατευμένοι με τα εμβόλια) και τα περισσότερα άτομα αυτών των ηλικιών που χρειάζονται να μπουν νοσοκομείο ή πεθαίνουν λόγω COVID19 είναι ανεμβολίαστα» σημείωσε ο κ. Τσιούτης.

Αποτελεσματικά εναντίον του στελέχους Δέλτα τα εμβόλια, υπάρχει επάρκεια, ανοιχτή η Πύλη για όλες τις ηλικίες

Πρόσθεσε όσο περισσότεροι εμβολιάζονται, τόσο πιο έκδηλο γίνεται το αποτέλεσμα των πιο πάνω σε επίπεδο κοινωνίας ενώ τα εμβόλια παραμένουν αποτελεσματικά εναντίον του στελέχους Δέλτα».

Ερωτηθείς για τη σημασία που έχει ο εμβολιασμός των νέων τη δεδομένη στιγμή λόγω της εύκολης μετάδοσης της ινδικής μετάλλαξης του ιού, ο κ. Τσιούτης είπε ότι παρατηρούμε ότι «η πλειοψηφία των ανθρώπων που πλέον εντοπίζουμε με COVID – 19, είναι νέοι 18-40 και αυτό οφείλεται στο ότι είναι οι πιο δραστήριες κοινωνικά ηλικίες κι έχουν το μεγαλύτερο αριθμό επαφών λόγω της κοινωνικής, οικογενειακής κ επαγγελματικής τους δραστηριότητας».

Επίσης, αν νοσήσουν με κορωνοϊό, «έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι ασυμπτωματικοί, γεγονός που δημιουργεί αίσθημα ασφάλειας, αλλά αυξάνει τον κίνδυνο να μεταδώσουν και ταυτόχρονα, όσο περισσότεροι νοσήσουν, τόσο περισσότεροι θα καταλήξουν έτσι κι αλλιώς στο νοσοκομείο».

Ο κ. Τσιούτης είπε ότι «το ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης στις νεαρότερες ηλικίες (18-40) είναι αρκετά χαμηλότερο, γεγονός που καθιστά τους ανεμβολίαστους, σαφώς πιο επιρρεπείς στο να νοσήσουν και να μεταδώσουν τον ιό».

Πρόσθεσε ότι «σίγουρα οι ευκαιρίες να κλείσουν ραντεβού μέσω της πύλης εμβολιασμού ήταν λιγότερες για τις ηλικίες αυτές και αναμφίβολα η εμπιστοσύνη τους επηρεάστηκε λόγω των πρόσφατων γεγονότων με την ασφάλεια συγκεκριμένων εμβολίων, αλλά τα δεδομένα μας σήμερα είναι πολύ διαφορετικά, καθώς υπάρχει επάρκεια εμβολίων διαφορετικών τεχνολογιών κ εταιρειών, ενώ η πύλη εμβολιασμού είναι πλέον ανοικτή για όλες τις ηλικίες».

Πρέπει να προετοιμαστούμε κατάλληλα για το ενδεχόμενο νέας έξαρσης

«Σίγουρα λοιπόν με αυτά που γνωρίζουμε και βάσει της σημερινής μας εικόνας, πρέπει να προετοιμαστούμε κατάλληλα για το ενδεχόμενο νέας έξαρσης που να οφείλεται στο στέλεχος Δέλτα και η προετοιμασία αυτή πρέπει να στηρίζεται στην επιτήρηση και ιχνηλάτηση στα ατομικά μέτρα προστασίας και τους εμβολιασμούς και στο πώς μπορούμε ενισχύσουμε αυτά τα μέτρα» είπε ο Κωνσταντίνος Τσιούτης.

Σημείωσε ότι «η πανδημία δεν έχει τελειώσει και δεν υπάρχει κάποιο ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης ή κάποια ημερομηνία που θα ορίσουν το τέλος της πανδημίας έτσι πρέπει να συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε τα ατομικά μέτρα προστασίας τα οποία μας προστατεύουν όσο υπάρχει μετάδοση του ιού ενώ και ο  εμβολιασμός λειτουργεί».

Είναι για αυτό, είπε, ο κ. Τσιούτης «που οφείλουμε να βρούμε τρόπους να ενισχύσουμε το εμβολιαστικό μας πρόγραμμα και να αυξήσουμε την κάλυψη σε όλες τις ηλικίες ενώ και η επιτήρηση πρέπει να συνεχίσει απρόσκοπτα και να προσαρμόζεται στα δεδομένα και στις εξελίξεις της πανδημίας».

Για για την ινδική μετάλλαξη ή στέλεχος Δέλτα όπως πλέον ονομάζεται, ο κ. Τσιούτης, εξήγησε ότι «έχει κάποιες ιδιαιτερότητες και καταρχάς αποδεδειγμένα μεταδίδεται πολύ πιο εύκολα από τα άλλα στελέχη, συμπεριλαμβανομένου του βρετανικού (Αλφα), το οποίο είναι γνωστό ότι μεταδίδεται ευκολότερα από άλλα».

Πρόσθεσε πως «αυτό σημαίνει ότι ένα άτομο μπορεί να κολλήσει κατά μέσο όρο πολύ περισσότερα άτομα, γεγονός το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε πολύ μεγάλο αριθμό νοσηλευομένων σε μικρό χρονικό διάστημα».

Όπως είπε ο κ. Τσιούτης, «αν το αντιπαραβάλουμε με την εικόνα που παρατηρήσαμε το Μάρτιο στην Κύπρο, αλλά και στις περισσότερες περιοχές του κόσμου, όπου η επικράτηση του στελέχους άλφα οδήγησε σε νέα σοβαρή έξαρση με σοβαρές επιπτώσεις στα νοσοκομεία μας, γίνεται αμέσως αντιληπτό, ένα στέλεχος ακόμα πιο μεταδοτικό όπως το δέλτα, πόσο γρήγορα μπορεί να επιδεινώσει την εικόνα». 

Επεσήμανε ότι «κάτι αντίστοιχο έχει ήδη παρατηρηθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Ινδία και σε δεκάδες άλλες χώρες» σημειώνοντας ότι «το θετικό, όπως προκύπτει από μελέτες τόσο σε συνθήκες εργαστηρίου όσο κι από παρατηρήσεις στον πληθυσμό που έχει εμβολιαστεί, είναι ότι τα εμβόλια που χρησιμοποιούμε, είναι αποτελεσματικά έναντι του στελέχους αυτού, ειδικά μετά τη χορήγηση και των δύο δόσεων».

Παρατηρήσεις και από την Ινδία έδειξαν ότι με τον εμβολιασμό, προλαμβάνεται σε μεγάλο βαθμό και η μετάδοση του στελέχους αυτού, είπε ο κ. Τσιούτης.

Δεδομένο ότι το στέλεχος Δέλτα κυκλοφορεί στην κοινωνία

Ερωτηθείς τι θα σήμαινε ευρεία διασπορά της συγκεκριμένης μετάλλαξης στην Κύπρο απάντησε ότι «αφού εντοπίσθηκε ήδη σε στελέχη του Μαΐου, πρέπει να θεωρούμε δεδομένο ότι το στέλεχος αυτό κυκλοφορεί στην κοινωνία».

Οπως είπε ο Κύπριος επιστήμονας, «αντίστοιχα, στελέχη Αλφα (βρετανικό) είχαν εντοπισθεί το Δεκέμβριο στην Κύπρο και, παρά τα περιοριστικά μέτρα, τους αυστηρούς ελέγχους στα αεροδρόμια και την υποχρεωτική καραντίνα των αφιχθέντων από το Ηνωμένο Βασίλειο, μέσα σε 2 μήνες επικράτησε και προκάλεσε τη σημαντικότερη ίσως έξαρση που ζήσαμε στη χώρα μας από την αρχή της πανδημίας, με μία εκτόξευση κρουσμάτων, ενώ οι νοσηλευόμενοι μέσα σε 2 εβδομάδες ξεπέρασαν τους 200».

Πρόσθεσε ότι ναι μεν «σήμερα, βρισκόμαστε σε μία φάση χαλαρώσεων, με τους πλείστους χώρους να λειτουργούν, με ελεύθερη κυκλοφορία και δυνατότητα να έχουμε πολλές επαφές με πολλά άτομα», ωστόσο, «παρά και τις καλές κλιματικές συνθήκες που αναμφίβολα περιορίζουν τη μετάδοση του ιού, δεν παύει να υπάρχει ένα σημαντικό ρίσκο μετάδοσης και διασποράς εάν ένα άτομο μεταδοτικό βρεθεί στον ιδιο χώρο με άλλα άτομα, ιδίως εάν δεν τηρούνται αποστάσεις και άλλα μέτρα ατομικής προστασίας».

Επιτήρηση, ιχνηλάτηση και εμβολιασμός τα γνωστά αποτελεσματικά μέτρα

Σε ερώτηση για τα διαθέσιμα όπλα προς αναχαίτιση της μετάδοσης του ιού, ο κ. Τσιούτης είπε ότι «τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας είναι αυτά που γνωρίζουμε ότι είναι αποτελεσματικά και είναι τρία:  η επιτήρηση, η ιχνηλάτηση και ο εμβολιασμός.

Σημείωσε τους στοχευμένους ελέγχους στα αεροδρόμια, τη μοριακή ανάλυση στελεχών, την ορθή εφαρμογή πρωτοκόλλων και την έγκαιρη παρέμβαση σε εξάρσεις που εντοπίζονται καθώς και τα ατομικά μέτρα προστασίας για τα οποία είπε πως «αυτό που τονίζουμε εδώ και ενάμιση χρόνο, είναι ότι απλά βασικά μέτρα που μπορεί ο καθένας μας να εφαρμόσει είναι  αδιαπραγμάτευτες αρχές στον αποτελεσματικό περιορισμό της μετάδοσης του κορωνοϊού από άτομο σε άτομο και δεν θα πρέπει να τα ξεχνάμε ούτε να τα χαλαρώνουμε».

Ο κ. Τσιούτης είπε, τέλος, ότι στα μέτρα ατομικής προστασίας περιλαμβάνονται «η τήρηση αποστάσεων, η αποφυγή συνωστισμού ειδικά σε κλειστούς χώρους, η ενθάρρυνση οι οποίες συναθροίσεις να γίνονται σε εξωτερικούς χώρους και να αποφεύγονται σε εσωτερικούς χώρους, ο καλός αερισμός, οι μάσκες ειδικά σε κλειστούς χώρους και σε συνθήκες συνωστισμού και ο περιορισμός των ατόμων που είναι θετικά στον ιό και των επαφών τους».