Τα μέτρα για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας θα πρέπει να είναι αποτρεπτικά για τις παραβάσεις και όχι εξοντωτικά για τους πολίτες, ανέφερε την Πέμπτη ο Υπουργός Μεταφορών Αλέξης Βαφεάδης, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Μεταφορών με θέμα τη λειτουργία του νέου συστήματος φωτοεπισήμανσης. Εξέφρασε παράλληλα τη δέσμευση ενώπιον της Επιτροπής ότι θα επανέλθει σύντομα με εισηγήσεις για τροποποίηση της νομοθεσίας.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης το σύνολο των μελών της Επιτροπής ανέφερε πως έγιναν δέκτες εκατοντάδων παραπόνων από τους πολίτες σχετικά με το ύψος των εξωδίκων προστίμων και τις στρεβλώσεις που παρατηρούνται ως προς την εγκατάσταση και τη λειτουργία του συστήματος φωτοεπισήμανσης.

Κοινό μήνυμα όλων των συμμετεχόντων ήταν πως το σύστημα δεν θα πρέπει να λειτουργεί φοροεισπρακτικά, αλλά αποτρεπτικά

Στις δηλώσεις του προς τους εκπροσώπους των ΜΜΕ μετά το τέλος της συνεδρίας, ο Υπουργός Μεταφορών είπε ότι το σύστημα φωτοεπισήμανσης έχει βοηθήσει σημαντικά στη μείωση των ατυχημάτων σε όλο το οδικό δίκτυο, προσθέτοντας πως λαμβάνοντας υπόψη όλα τα μέχρι τώρα δεδομένα ήρθε η ώρα να ξανασυζητηθεί το ύψος των προστίμων και των ποινών με βαθμούς ούτως ώστε να ανταποκρίνονται περισσότερο στα δεδομένα της κοινωνίας σήμερα.

«Σίγουρα θέλουμε τα μέτρα τα οποία εφαρμόζονται να συνεχίσουν να είναι αποτρεπτικά, αλλά να μην είναι εξοντωτικά για τους πολίτες. Θα συζητήσουμε τόσο με την Υπουργό Δικαιοσύνης, η οποία συμφωνεί με αυτή την προσέγγιση, όσο και με τον αρχηγό της Αστυνομίας στο εγγύς μέλλον όλα αυτά τα θέματα και έχουμε δεσμευτεί ενώπιον της Επιτροπής Μεταφορών ότι πολύ σύντομα θα έρθουμε με εισηγήσεις για τροποποίηση της νομοθεσίας», τόνισε σχετικά.

Ερωτηθείς αν υπάρχει αδικία εις βάρος των Κυπρίων πολιτών σε σχέση με τα πρόστιμα που επιβάλλονται σε τουρίστες και οδηγούς με αυτοκίνητα ενοικίασης, οι οποίοι δεν υποχρεωμένοι να τα πληρώνουν, ο Υπουργός Μεταφορών είπε ότι όλοι όσοι παραβιάζουν τη νομοθεσία πρέπει να πληρώσουν τα πρόστιμα και πως δεν υπάρχει καμία διαφοροποίηση μεταξύ Κυπρίων και ξένων οδηγών.

Πρόσθεσε ότι το πρόβλημα που δημιουργείται είναι ότι οι επισκέπτες στην Κύπρο που επιστρέφουν στις χώρες τους μπορεί να μην πληρώσουν το πρόστιμο ενόσω βρίσκονται στο εξωτερικό και κατά συνέπεια δεν λειτουργεί αποτρεπτικά.

«Εμείς ζητούμε με την τροποποίηση της νομοθεσίας τα πρόστιμα να επιδίδονται και με γραπτό μήνυμα στο κινητό τηλέφωνο και με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ούτως ώστε να φτάνει στους διαχειριστές της εταιρείας ενοικίασης πριν να παραδοθεί το αυτοκίνητο και αυτοί να δύνανται να επιβάλουν το πρόστιμο στους οδηγούς. Αν αυτό δεν δουλέψει παραμένει η διαδικασία μέσω της οποίας αποστέλλεται το πρόστιμο στο εξωτερικό», τόνισε, συμπληρώνοντας πως το Υπουργείο προσπαθεί συνεχώς να αναβαθμίσει τεχνολογικά την εφαρμογή της νομοθεσίας ούτως ώστε να λειτουργεί και σαν αποτρεπτικό μέτρο.

Κληθείς να σχολιάσει σειρά αναφορών από τους βουλευτές για παραλογισμούς στον τρόπο με τον οποίο σταθμεύουν τα αυτοκίνητα με τα συστήματα φωτοεπισήμανσης από την ανάδοχο εταιρεία, ο κ. Βαφεάδης είπε έχει καταγράψει τα όσα άκουσε σήμερα και προσέθεσε ότι ξεκινά μια φάση μελέτης και συζήτησης για όλα αυτά τα θέματα.

Συμπλήρωσε ότι τα σημεία στάθμευσης των αυτοκινήτων υποδεικνύονται από την Αστυνομία με σκοπό την αύξηση του ελέγχου της ταχύτητας, ειδικά σε σημεία όπου υπάρχουν ατυχήματα.

«Αν αυτοί κρύβονται ενώ δεν πρέπει να κρύβονται ή αν κάνουν οποιαδήποτε άλλη παραβίαση τότε πρέπει να το εξετάσουμε. Αυτό δεν θα μείνει έτσι, δεν γίνεται να κρύβονται. Δεν στήνουμε ενέδρες για τους πολίτες, θέλουμε να τους βοηθήσουμε να συμμορφώνονται με τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας», υπογράμμισε, καλώντας παράλληλα όλους τους πολίτες που εντοπίζουν τέτοια θέματα να ενημερώνουν την Αστυνομία.

Ερωτηθείς για περιπτώσεις άδικης τιμωρίας οδηγών, ο Υπουργός Μεταφορών είπε ότι η Αστυνομία πρέπει να αναθεωρήσει την τιμωρία από το σύστημα κινήσεων που κανονικά επιτρέπονται από τον ΚΟΚ, προσθέτοντας πως τέτοια περιστατικά δημιουργούν ακόμα μεγαλύτερη συμφόρηση γιατί ο κόσμος φοβάται να κινηθεί, χωρίς ουσιαστικά να βοηθά την οδική ασφάλεια, ενώ σημείωσε και την απουσία διακριτικής ευχέρειας εξαιτίας της αφαίρεσης του ανθρώπινου παράγοντα με το σύστημα της φωτοεπισήμανσης.

Απαντώντας σε ερώτηση, ο κ. Βαφεάδης είπε ότι έχει ζητήσει τη σύγκληση του Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας πολύ σύντομα, ενώ σχετικά με τις περιπτώσεις απλήρωτων προστίμων παρέπεμψε στη Νομική Υπηρεσία και τον Γενικό Εισαγγελέα.

Σε ερώτηση αναφορικά με το ύψος των προστίμων, ο Υπουργός Μεταφορών είπε ότι οι έλεγχοι για την τήρηση της οδικής ασφάλειας πρέπει να γίνονται με τρόπο που να βοηθούν τον πολίτη να συμμορφώνεται και να μην είναι εξοντωτικοί, προσθέτοντας πως πρέπει να επαναξιολογηθεί το ύψος ορισμένων προστίμων από τους εμπειρογνώμονες, ενώ συμπλήρωσε ότι θα μπορούσε να εξεταστεί η επιβολή προστίμου ανάλογα με το ύψος των εισοδημάτων του παραβάτη αν οι εμπειρογνώμονες κρίνουν ότι είναι εφικτό από τεχνικής άποψης και από την πλευρά της προστασίας των προσωπικών δεδομένων.

Η βουλευτής του ΔΗΣΥ Φωτεινή Τσιρίδου σημείωσε ότι το σύστημα δεν θα πρέπει να είναι δυσανάλογα τιμωρητικό, ο συνάδελφός της Πρόδρομος Αλαμπρίτης εισηγήθηκε εκστρατεία ενημέρωσης για κατάλληλη σήμανση και ο επίσης βουλευτής του ΔΗΣΥ Δημήτρης Δημητρίου απεύθυνε πρόσκληση στη διαχειρίστρια εταιρεία του συστήματος να παραστεί στην επόμενη συνάντηση της Επιτροπής προκειμένου να απαντήσει σε ερωτήματα που την αφορούν.

Ο Πρόεδρος της επιτροπής και βουλευτής της ΔΗΠΑ-Συνεργασία, Μαρίνος Μουσιούττας, ανέφερε στις δηλώσεις του πως ζητήθηκε να γίνονται οι νενομισμένες διαδικασίες στην εγκατάσταση κινητών καμερών στους δρόμους, ώστε οι πολίτες να μην νιώθουν ότι «εγκλωβίζονται» με οιονδήποτε τρόπο από τις παραβάσεις που αναφέρονται από χειριστές κινητών καμερών.

Σύμφωνα με τον κ. Μουσιούττα, ζητήθηκε επανεξέταση στο θέμα του προστίμου των 300 ευρώ και τριών βαθμών ποινής για παράβαση του κόκκινου σηματοδότη και μείωσή του, ενώ προτάθηκε και η μείωση των ποινών των 150-200 ευρώ για παραπτώματα όπως η μη χρήση ζώνης, κράνους και τηλεφώνου σε 100-150 ευρώ και εάν υπάρχει επανάληψη του σφάλματος το ποσό αυτό να διπλασιάζεται.

Πρόσθεσε πως εξετάστηκε επίσης η εξαγορά των βαθμών ποινής μιας μονάδας, αλλά και ο χρόνος εξέτασης των ποινών από το δικαστήριο σε οδηγούς που χρεώθηκαν με 12 βαθμούς ποινής, ενώ ζητήθηκε επίσης η επαναξιολόγηση του χρόνου μεταξύ της καταγγελίας και της επίδοσης της ποινής του παραπτώματος.

Τέλος, ο Πρόεδρος της Επιτροπής αναφέρθηκε στην ανάγκη βελτίωσης των οδικών σημάνσεων και ζήτησε από το Υπουργείο Μεταφορών να δει πιο θετικά την εφαρμογή χρονοδιακόπτη στα φώτα τροχαίας, υπογραμμίζοντας ότι τα δύο αυτά μέτρα θα βοηθήσουν στην οδική ασφάλεια των πολιτών.

«Με όσα ακούσαμε από Υπουργό και Αστυνομία, θα γίνει μια επαναξιολόγηση του συστήματος, με σκοπό ωστόσο θα διατηρηθεί ο αποτρεπτικός χαρακτήρας της νομοθεσίας. Θέλουμε να γίνουν ενέργειες που θα άρουν τις στρεβλώσεις στα πλαίσια του πρώτιστου στόχου της οδικής ασφάλειας στους κυπριακούς δρόμους», κατέληξε. 

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Βαλεντίνος Φακοντής είπε από την πλευρά του ότι το σύστημα φωτοεπισήμανσης δεν θα πρέπει να μετατραπεί σε ένα φοροεισπρακτικό μέσο με εξουθενωτικά πρόστιμα για τους πολίτες, προσθέτοντας πως ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν σήμερα τα συστήματα σταθερών και κινητών καμερών έχουν φορτώσει τους πολίτες με άδικα πρόστιμα και βαθμούς.

Συμπλήρωσε πως το ΑΚΕΛ κατέθεσε συγκεκριμένες εισηγήσεις για βελτίωση του πλαισίου λειτουργίας του συστήματος, όπως η τοποθέτηση χρονοδιακόπτη στα φανάρια με σταθερά σημεία καμερών, τοποθέτηση ευδιάκριτων προειδοποιητικών πινακίδων στις κινητές κάμερες και στάθμευσή τους σε σημεία που δεν θα προκαλούν προβλήματα στο οδικό δίκτυο και τους οδηγούς, και την ανάγκη επανεξέτασης των προστίμων και των βαθμών ποινής ώστε να λειτουργούν αποτρεπτικά και όχι εξουθενωτικά και καταβολή των εξωδίκων με δόσεις.

Πρόσθεσε ότι το αρμόδιο Υπουργείο εξέφρασε την ετοιμότητά του να επανεξετάσει το ύψος των ποινών, καθώς και άλλα τεχνικά προβλήματα που εντοπίστηκαν στον ενάμιση και πλέον χρόνο λειτουργίας του συστήματος, τα οποία, όπως είπε, θα μπορούσαν να αποφευχθούν αν η προηγούμενη κυβέρνηση δεν προχωρούσε στην υπογραφή της σύμβασης με τον ανάδοχο προτού κατατεθεί το νομοσχέδιο στη Βουλή.

Κλείνοντας, ο κ. Φακοντής επανέλαβε τη θέση του κόμματος του ότι για την αντιμετώπιση των σοβαρών και θανατηφόρων τροχαίων δυστυχημάτων είναι αναγκαία μια ολοκληρωμένη πολιτική με έμφαση στην πρόληψη και για τον σκοπό αυτό θα πρέπει να εφαρμοστούν μια σειρά από μέτρα, όπως η επικαιροποίηση της μελέτης για τα σημεία του οδικού δικτύου όπου θα πρέπει να αλλάξει το όριο ταχύτητας, συστηματική και σωστή αστυνόμευση, βελτίωση των μελανών σημείων του κυρίου και δευτερεύοντος οδικού δικτύου, ανάπτυξη οδικής συνείδησης, ένταξη του μαθήματος οδικής αγωγής στο αναλυτικό πρόγραμμα της μέσης και τεχνικής εκπαίδευσης για καλλιέργεια της οδικής συνείδησης στους νέους χρήστες του δικτύου, ενημερωτικά σποτ στα ΜΜΕ και επιχορήγηση σεμιναρίων και δράσεις για καλλιέργεια οδικής συνείδησης στους οδηγούς.

Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρύσανθος Σαββίδης ανέφερε στις δηλώσεις του κατά τη συζήτηση για το σύστημα φωτοεπισήμανσης εντοπίστηκαν ζητήματα τεχνικής φύσεως, διαδικασιών, οικονομικής υφής και ποινών.

Συγκεκριμένα, υπήρξαν, όπως είπε, καταγγελίες αναφορικά με την απουσία σήμανσης για την παρουσία κινητής κάμερας, καταγγελίες για επιβολή προστίμων σε οχήματα που κινούνταν κάτω από το όριο ταχύτητας, καταγγελίες για παρέλευση 6 και 8 μηνών για την αποστολή του προστίμου, με αποτέλεσμα την αφαίρεση της άδειας οδήγησης χωρίς προειδοποίηση λόγω βαθμών ποινής, ενώ υπήρξε παραδοχή ότι το ύψος των προστίμων εν μέσω οικονομικής κρίσης και λόγω απουσίας δυνατότητας διακανονισμού πληρωμής.

«Είδαμε ένα Υπουργό ο οποίος δείχνει διάθεση να δώσουμε λύσεις στα προβλήματα και με αυτές τις επισημάνσεις ευελπιστούμε ότι θα δοθούν λύσεις», τόνισε ο κ. Σαββίδης, ενώ αναφορικά με τα αυτοκίνητα ενοικίασης είπε ότι αναμένεται τις επόμενες ημέρες σχετικό νομοσχέδιο μετά την απόσυρσή του πέρυσι ώστε να υπάρχει δικαιοσύνη για όλους όσοι οδηγούν στους δρόμους της χώρας.

Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Ηλίας Μυριάνθους έκανε λόγο για πολλά παράπονα εκ μέρους των πολιτών για το σύστημα φωτοεπισήμανσης, προσθέτοντας πως υπάρχει μία «προστιμολαγνεία» αναφορικά με τη λειτουργία του, αν ληφθεί υπόψη με βάση τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν σήμερα ότι από την εφαρμογή του συστήματος το 2022 υπήρξαν καταγγελίες για 247.747 περιστατικά, από τα οποία έχουν πληρωθεί 90.961. Συμπλήρωσε ότι 143.000 αφορούν αδικήματα ταχύτητας, 22.000 υπέρβαση της άσπρης γραμμής και άλλες 13.000 παραβίαση κόκκινου σηματοδότη.

«Αντιλαμβανόμαστε ότι οι μεγαλύτερες διαμαρτυρίες αφορούσαν στον χειρισμό της άσπρης γραμμής, ζητήσαμε σήμερα την επαναξιολόγηση του όλου συστήματος, όπως και την κλιμακωτή αύξηση των προστίμων καθώς το ύψος ορισμένων εξ αυτών δημιουργούν και κοινωνικά προβλήματα και αντιδράσεις από τους οδηγούς», τόνισε ο κ. Μυριάνθους, προσθέτοντας ότι ο Υπουργός Μεταφορών έχει προσεγγίσει θετικά τις προστάσεις των μελών της Επιτροπής, η οποία αναμένει από πλευράς Υπουργείου ότι θα φέρει άμεσα προτάσεις στη Βουλή προς ψήφιση ώστε τα προβλήματα να λυθούν το συντομότερο.

Ο βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Σταύρος Παπαδούρης, παρότι επεσήμανε αρχικά στις δικές του δηλώσεις τη μείωση των θανατηφόρων δυστυχημάτων κατά 39%, είπε ότι υπήρξε παραδοχή και από τον ίδιο τον Υπουργό των προβλημάτων και πως γίνεται μελέτη για τη διόρθωση του συστήματος.

Είπε επίσης ότι το ύψος ορισμένων προστίμων είναι απαράδεκτο δίχως να έχει ιεραρχηθεί πρώτα ο βαθμός του αδικήματος, προσθέτοντας πως κατά τη γνώμη του θα έπρεπε να υπάρχει πρώτα για τα μικρά αδικήματα μια προειδοποίηση, το πρόστιμο να επιβάλλεται σε περίπτωση επανάληψης του αδικήματος και να υπάρχει διαφοροποίηση στο ποσό του προστίμου ανάλογα με τη μορφή του αδικήματος.

Σχετικά με τους βαθμούς ποινής, ο κ. Παπαδούρης είπε ότι δεν είναι λύση η μη πληρωμή του τελευταίου προστίμου προκειμένου να «αξιοποιηθούν» οι χρονοτριβές των δικαστηρίων ώστε να προλάβουν να διαγραφούν πόντοι τριών χρόνων και πως υπήρξε εισήγηση η διαγραφή των πόντων να γίνεται σε δύο αντί για τρία χρόνια.

Αναφέρθηκε επίσης σε εισήγηση για χρήση φάρων στα οχήματα με κάμερα ελέγχου της ταχύτητας, σημείωσε το πρόβλημα αδυναμίας επίδοσης χιλιάδων προστίμων, ενώ σχολίασε πως η απουσία χρονοδιακοπτών στα φώτα τροχαίας επιτείνει το άγχος των οδηγών, εν αναμονή της τοποθέτησης έξυπνων φώτων.

Κλείνοντας, αναγνώρισε την καλή, όπως είπε, πρόθεση του Υπουργού αναγνώρισης του προβλήματος και την καλή διάθεση μετά τη μελέτη που θα κάνει το Υπουργείο Μεταφορών σε συνεργασία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης και την Αστυνομία να ενημερώσουν την επιτροπή για το πώς θα διορθώσουν το σύστημα.