Εκτενή γραπτή ανακοίνωση λίγο πριν αποχωρήσει από το πηδάλιο της Αστυνομικής Δύναμης εξέδωσε ο Ζαχαρίας Χρυσοστόμου. Αναφέρεται εκτενώς στο έργο που επιτελέστηκε όσο καιρό βρισκόταν στην ηγεσία της δύναμης, ενώ αναφερόμενος στα προβλήματα και τις αγκυλώσεις του αστυνομικού σώματος λέει πως «δεν είναι άμοιρο ευθυνών το πολιτικοκομματικό σύστημα αυτού του τόπου».
Advertisement“Για τα όποια προβλήματα και αγκυλώσεις παρουσίασε και συνεχίζει να παρουσιάζει το αστυνομικό σώμα, επαναλαμβάνω για πολλοστή φορά, ότι δεν είναι άμοιρο ευθυνών το πολιτικοκομματικό σύστημα αυτού του τόπου. Είναι γι’ αυτό το λόγο που προχωρήσαμε στον εκσυγχρονισμό των κριτηρίων πρόσληψης και δρομολογήσαμε τον εκσυγχρονισμό των κριτηρίων ανέλιξης”, αναφέρει.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
«Όπως σε κάθε αστυνομικό οργανισμό, έτσι και στην Αστυνομία Κύπρου, παρουσιάζονται προβλήματα και αδυναμίες. Πιστεύω ότι μέσα από τις πιο πάνω καινοτομίες και αλλαγές και το μεταρρυθμιστικό σχέδιο που προανέφερα, θα υπάρξει σημαντική βελτίωση σε όλα τα επίπεδα. Τούτων λεχθέντων η Αστυνομία Κύπρου έχει βελτιωθεί σε πολλούς τομείς δράσης της, γεγονός που αντανακλάται τόσο στα θετικά αποτελέσματα στον επιχειρησιακό τομέα, όσο και στις κατά καιρούς ανεξάρτητες έρευνες αλλά και το Ευρωβαρόμετρο, που κατατάσσουν την Υπηρεσία μας, ανάμεσα στους πρώτους θεσμούς στην συνείδηση των πολιτών. Εδώ και ένα μήνα περίπου, η κοινωνία βρίσκεται ενώπιον μιας πρωτοφανούς για τα Κυπριακά δεδομένα, εγκληματικής δράσης, που είχε ως τραγική συνέπεια την απώλεια ζωών, αθώων γυναικών και παιδιών. Εκφράζω για ακόμη μια φορά τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στις οικογένειες των θυμάτων, ως επίσης τις απολογίες ολόκληρου του αστυνομικού σώματος, για τα όποια πιθανά λάθη και παραλείψεις έγιναν από πλευράς Αστυνομίας κατά τη διερεύνηση των περιστατικών όπως αυτά είχαν καταγγελθεί αρχικά. Είμαι βέβαιος ότι μέσα από τις νενομισμένες διαδικασίες θα διαφανεί κατά πόσο, προκύπτουν ποινικές ή και πειθαρχικές ευθύνες», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Αυτούσια η δήλωση
Ανέλαβα τα καθήκοντα του Αρχηγού Αστυνομίας στις 28/03/2014, έχοντας απόλυτη επίγνωση της ευθύνης που απορρέει από τη θέση αυτή, και συνάμα με όραμα και αποφασιστικότητα να καταβάλω τα άπαν των δυνάμεών μου για περαιτέρω εκσυγχρονισμό του οργανισμού μας, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στις πολλαπλές και πολυδιάστατες απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής.
Για τον καθορισμό των στρατηγικών μας στόχων, σκιαγραφήθηκε αρχικά το εργασιακό περιβάλλον και τα δεδομένα που είχαμε ως οργανισμός, τη συγκεκριμένη περίοδο, να αντιμετωπίσουμε.
Από την πρώτη στιγμή, αναγνωρίσαμε ως μία από τις πλέον σοβαρές μεταβλητές που είχαν δημιουργήσει διαχρονικά αγκυλώσεις και προβλήματα στην Αστυνομία, τις παρεμβάσεις του πολιτικοκομματικού συστήματος του τόπου. Επί του θέματος αυτού αναφέρθηκα αυτά τα πέντε χρόνια, ουκ ολίγες φορές, δημόσια και σε συνεντεύξεις μου σε Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας.
Παράλληλα, ένα σημαντικό δεδομένο που είχαμε ενώπιον μας, ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης, ήταν η παγοποίηση για πέντε συναπτά έτη των προσλήψεων και προαγωγών στην Αστυνομία, αφήνοντας τον οργανισμό μας με 600 περίπου λιγότερα μέλη, σε μια περίοδο, κατά την οποία παρατηρείται, αύξηση σε παγκόσμιο επίπεδο της απειλής της τρομοκρατίας και του διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος, ως επίσης η εμφάνιση νέων μορφών εγκλήματος. Επί τούτου, στην Κύπρο, κατά καιρούς γίνεται επίκληση στατιστικών στοιχείων της Ε.Ε. για να τεκμηριωθεί ότι η Αστυνομία Κύπρου διαθέτει κατ’ αναλογία πληθυσμού μεγαλύτερου αριθμού ανθρώπινου δυναμικού σε σύγκριση με τις άλλες χώρες της Ε.Ε. Τούτο δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, καθότι η Αστυνομία Κύπρου είναι επιφορτισμένη με καθήκοντα και ευθύνες που στις άλλες χώρες αποτελούν υποχρέωση ξεχωριστών οργανισμών.
Πέραν της υποστελέχωσης, η Αστυνομία Κύπρου παρουσίαζε σοβαρές ελλείψεις σε ότι αφορά στη χρήση της τεχνολογίας, στις υποδομές και στα μέσα ασφάλειας και προστασίας των μελών μας.
Προχωρήσαμε λοιπόν αυτά τα πέντε χρόνια στην υιοθέτηση και υλοποίηση σειράς μεταρρυθμιστικών στόχων και επιτεύχθηκαν μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
1. Eκσυγχρονισμός και αναβάθμιση των κριτηρίων πρόσληψης κατά τρόπο ώστε να επιλέγονται τα καταλληλότερα άτομα για το λειτούργημα του Αστυνομικού μέσα σε συνθήκες πλήρους διαφάνειας και αξιοκρατίας.
2. Υιοθέτηση κριτηρίων μεταθέσεων και εναλλαξιμότητας του προσωπικού που εργάζεται σε ευάλωτες / ευαίσθητες υπηρεσίες.
3. Μεταρρύθμιση της εκπαίδευσης η οποία μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει μια ολιστική προσέγγιση θεωρητικής, πρακτικής και ακαδημαϊκής κατάρτισης, με εκπαίδευση στην Αστυνομική Ακαδημία, στη ΜΜΑΔ, στο χώρο εργασίας και στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.
4. Δημιουργία Υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου της Αστυνομίας με το κατάλληλο νομικό υπόβαθρο για την καταπολέμηση της διαφθοράς στην Αστυνομία.
5. Ολοκλήρωση σχετικής εμπειρικής έρευνας για τον εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση κριτηρίων ανέλιξης στην Αστυνομία, ούτε ώστε οι περί Προαγωγών Κανονισμοί του 2004 να τροποποιηθούν, με απώτερο στόχο την πλήρη διαφάνεια και αξιοκρατία, τη διόρθωση υφιστάμενων στρεβλώσεων και τη διασφάλιση πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας, ότι προάγονται οι καλύτεροι σε ότι αφορά την ποιότητα και το επίπεδο του έργου που επιτελούν.
6. Έναρξη του πλέον μεγαλεπίβολου και σημαντικού στόχου, που είναι η ορθολογική και σε τεκμηριωμένη βάση, μεταρρύθμιση ολόκληρου του οργανισμού, της δομής οργάνωσης και λειτουργίας του. Το έργο αυτό αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2023, σε τέσσερα (4) στάδια με αντίστοιχο αριθμό συμβάσεων, ως ακολούθως: (α) Παρακολούθηση υλοποίηση αναδιοργάνωσης (β) Εφαρμογή σύγχρονου μοντέλου αστυνόμευσης – Οργανωτική δομή (γ) Διαχείριση της μάθησης και (δ) Διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού.
7. Βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος με τη δημιουργία και αναβάθμιση κτηριακών υποδομών, όπως είναι η ανέγερση νέων Αστυνομικών Διευθύνσεων Αμμοχώστου και Μόρφου, η ανέγερση της τρίτης φάσης της Αστυνομικής Διεύθυνσης Πάφου και η παραχώρηση ή / και ανακαίνιση κτιρίων όπως τον Αστυνομικό Σταθμό Ζυγίου, το ΤΑΕ Λευκωσίας και τον Αστυνομικό Σταθμό Αγρού.
8. Βελτίωση των συνθηκών εργασίας των μελών μας και αναβάθμιση των υπηρεσιών στήριξης, ευημερίας και ασφάλειας του ανθρώπινου δυναμικού, με μια σειρά αλλαγών που αφορούν στην υπηρεσιακή στολή, στην εξασφάλιση προστατευτικών στολών από μεταδοτικές ασθένειες για όλα τα μέλη μας που επισκέπτονται σκηνές φόνων / αιφνίδιων θανάτων, μεγάλου αριθμού αλεξίσφαιρων γιλέκων, ως επίσης αστυνομικών οχημάτων με διαχωριστικά κιγκλιδώματα για μεταφορά κρατουμένων. Επιπλέον και παρά τις δυσμενείς συνέπειες της οικονομικής κρίσης, εξασφαλίσαμε για πρώτη φορά, έγκριση τόσο για καταβολή του 100% σε χρηματική αμοιβή των εγκεκριμένων για πληρωμή υπερωριακών καθηκόντων, όσο και για καταβολή, στα μέλη του Ειδικού Αντιτρομοκρατικού Ουλαμού (Ε.Α.Ο.), και στα μέλη της Υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου Αστυνομίας (Υ.Ε.Ε.Α) μηνιαίου επιδόματος επικινδυνότητας.
9. Εξασφάλιση εξοπλισμού στο πλαίσιο της υλοποίησης της λεγόμενης «έξυπνη αστυνόμευσης», όπως είναι το σύστημα A.V.L. (Automatic Vehicle Location), το οποίο εγκαταστάθηκε σε 420 συνολικά οχήματα, το σύστημα αναγνώρισης πινακίδων (ANPR – Automatic Number Plate Recognition), το οποίο εγκαταστάθηκε σε 42 οχήματα και τα UAVs, κοινώς drones μεγάλης εμβέλειας.
10. Εφαρμογή και λειτουργία του νέου Kεντροποιημένου Συστήματος Συναγερμών, μέσω του οποίου γίνεται άμεσα η ταυτοποίηση του ιδιοκτήτη και της διεύθυνσης του υποστατικού (εφόσον ο ιδιοκτήτης είναι εγγεγραμμένος συνδρομητής στο Αρχείο της Αστυνομίας), ώστε να γίνεται έγκαιρη μετάβαση των περιπολικών σε χώρο που πιθανό να βρίσκεται σε εξέλιξη ληστεία/διάρρηξη/πυρκαγιά.
11. Εγκατάσταση στο Αρχηγείο Αστυνομίας, της Πανευρωπαϊκής Υπηρεσίας Τηλε-Κλήσης Έκτακτης Ανάγκης «e-call», η οποία χρησιμοποιείται για την αυτόματη ειδοποίηση της Υπηρεσίας Έκτακτης Ανάγκης «112», στις περιπτώσεις οδικών δυστυχημάτων. Η Κύπρος είναι η δεύτερη ευρωπαϊκή χώρα που εφάρμοσε την υπηρεσία αυτή.
12. Δημιουργία και σύσταση νέων τμημάτων και υπηρεσιών ή και αναβάθμιση υφιστάμενων, με στόχο τη διασφάλιση περαιτέρω εξειδίκευσης και αποτελεσματικότητας στη διερεύνηση ειδικών κατηγοριών εγκλημάτων. Συγκεκριμένα, το Γραφείο Καταπολέμησης Εμπορίας Προσώπων αναβαθμίστηκε, αναλαμβάνοντας πέρα του συντονιστικού του ρόλου και επιχειρησιακό χαρακτήρα, μετεξέλιξη, η οποία βοήθησε σε σημαντική αναβάθμιση της χώρας μας στην Έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των Η.Π.Α., στον τομέα της καταπολέμησης της εμπορίας προσώπων. Επίσης, συστάθηκε Ειδική Ανακριτική Ομάδα, η οποία αναλαμβάνει τη διερεύνηση όλων των υποθέσεων σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων παγκυπρίως.
13. Επέκταση του θεσμού του Αστυνομικού της Γειτονιάς και στην προώθηση του προγράμματος του Παρατηρητή της Γειτονιάς. Σήμερα, μετρούμε γύρω στις 105.000 παρατηρητές σε σύγκριση με μόλις 13.000 το 2013, κατέχοντας, κατ’ αναλογία πληθυσμού, μια από τις πρώτες θέσεις παγκόσμια. Στο πλαίσιο περαιτέρω αναβάθμισης της Κοινοτικής Αστυνόμευσης, εξασφαλίστηκαν με χρηματοδότηση της Ε.Ε., δύο οχήματα, τα οποία διαμορφώθηκαν ως Κινητές Μονάδες Διαφώτισης, για αξιοποίησή τους από τα μέλη της Κοινοτικής Αστυνόμευσης.
14. Σύσταση Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών και Επαγγελματικής Ανάπτυξης, με στόχο την κάλυψη του κενού που διαχρονικά υπήρχε στον τομέα της επιστημονικής έρευνας σε θέματα που άπτονται του άμεσου εργασιακού πεδίου της Αστυνομίας και ευρύτερα του αντικειμένου της αστυνόμευσης.
15. Διεύρυνση του δικτύου επαφής και επικοινωνίας της Αστυνομίας με την Κοινωνία των Πολιτών σε τομείς που αφορούν την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, μέσω της υπογραφής Μνημονίου Συνεργασίας με 15 Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (Μ.Κ.Ο.).
16. Αναβάθμιση του τομέα της διεθνούς αστυνομικής συνεργασίας και γενικότερα των σχέσεων με αστυνομικούς οργανισμούς άλλων χωρών.
Όσον αφορά στον τομέα της πρόληψης και καταπολέμησης του εγκλήματος, ενισχύσαμε τις αρμόδιες επί του θέματος υπηρεσίες με προσωπικό, μειώνοντας το προσωπικό που εργάζεται σε γραφειακά καθήκοντα. Ενισχύσαμε τον θεσμό της οδικής αστυνόμευσης (road policing), ενώ επίσης λάβαμε μια σειρά από προληπτικά και κατασταλτικά μέτρα, με αποτέλεσμα να πετύχουμε μείωση του σοβαρού εγκλήματος το 2018, της τάξης του 30%, συγκριτικά με το 2013. Παράλληλα, με σκοπό τη διατήρηση συνθηκών ασφάλειας και έχοντας υπόψη τις εξελίξεις που διαμορφώνονται διεθνώς σε ότι αφορά την τρομοκρατία, συστάθηκε ειδική υπηρεσία με την ονομασία «Ειδικός Ουλαμός Φρουράς», στην οποία ανατέθηκε η φρούρηση Πρεσβειών και άλλων ευαίσθητων σημείων και υποδομών. Σημαντικά πλήγματα καταφέραμε στον τομέα καταπολέμησης των ναρκωτικών, αφού, μεταξύ άλλων, η κατάσχεση κάνναβης κατά το 2018, ήταν η μεγαλύτερη των τελευταίων είκοσι χρόνων (318,638 kg). Παράλληλα, οι κατασχέσεις κοκαΐνης για τα έτη 2015 και 2016, ήταν οι μεγαλύτερες σε ποσότητα από ιδρύσεως της ΥΚΑΝ (107,929 kg και 183,338 kg), αντίστοιχα. Επιπλέον, δρομολογήθηκαν διαδικασίες για μετεξέλιξη της ΥΚΑΝ σε Μονάδα Ειδικών Επιχειρήσεων, σε συνεργασία με ξένους εμπειρογνώμονες. Η Μονάδα αυτή θα έχει την ευθύνη πρόληψης και πάταξης του οργανωμένου εγκλήματος, της τρομοκρατίας και των νέων μορφών εγκλήματος όπως το έγκλημα στον κυβερνοχώρο.
Όσον αφορά το θέμα της οδικής ασφάλειας και ιδιαίτερα τις θανατηφόρες οδικές συγκρούσεις, πέρσι είχαμε 49 νεκρούς. Σημειώνεται, όμως ότι τη δεκαετία του 1990 οι νεκροί, συνεπεία οδικών συγκρούσεων, κατά μέσω όρο, ήταν 110, τη δεκαετία του 2000 ήταν 90 και την τελευταία εννιαετία (2010 – 2018) ήταν 53. Ωστόσο, σε καμιά χώρα η δραστική μείωση των οδικών συγκρούσεων ήταν αποτέλεσμα, αποκλειστικά και μόνο της Αστυνόμευσης. Απαιτείται, κάτι που τονίζαμε επανειλημμένα, η παρέμβαση της πολιτείας για μια ολιστική προσέγγιση, η οποία να έχει ως στόχο τη δημιουργία οδικής συνείδησης, τόσο μέσα από την αγωγή από μικρή ηλικία, όσο και με αυστηρές ποινές σε ότι αφορά στις τροχαίες παραβάσεις.
Όπως σε κάθε αστυνομικό οργανισμό, έτσι και στην Αστυνομία Κύπρου, παρουσιάζονται προβλήματα και αδυναμίες. Πιστεύω ότι μέσα από τις πιο πάνω καινοτομίες και αλλαγές και το μεταρρυθμιστικό σχέδιο που προανέφερα, θα υπάρξει σημαντική βελτίωση σε όλα τα επίπεδα. Τούτων λεχθέντων η Αστυνομία Κύπρου έχει βελτιωθεί σε πολλούς τομείς δράσης της, γεγονός που αντανακλάται τόσο στα θετικά αποτελέσματα στον επιχειρησιακό τομέα, όσο και στις κατά καιρούς ανεξάρτητες έρευνες αλλά και το Ευρωβαρόμετρο, που κατατάσσουν την Υπηρεσία μας, ανάμεσα στους πρώτους θεσμούς στην συνείδηση των πολιτών.
Εδώ και ένα μήνα περίπου, η κοινωνία βρίσκεται ενώπιον μιας πρωτοφανούς για τα Κυπριακά δεδομένα, εγκληματικής δράσης, που είχε ως τραγική συνέπεια την απώλεια ζωών, αθώων γυναικών και παιδιών. Εκφράζω για ακόμη μια φορά τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στις οικογένειες των θυμάτων, ως επίσης τις απολογίες ολόκληρου του αστυνομικού σώματος, για τα όποια πιθανά λάθη και παραλείψεις έγιναν από πλευράς Αστυνομίας κατά τη διερεύνηση των περιστατικών όπως αυτά είχαν καταγγελθεί αρχικά. Είμαι βέβαιος ότι μέσα από τις νενομισμένες διαδικασίες θα διαφανεί κατά πόσο, προκύπτουν ποινικές ή και πειθαρχικές ευθύνες.
Έχοντας ηγηθεί για πέντε χρόνια, αυτού του Σώματος, είμαι βέβαιος ότι παρά τα όποια προβλήματα παρουσιάζονται και παρά την τρέχουσα κρίση που διάγουμε, η Αστυνομία Κύπρου, ένας οργανισμός, αποτελούμενος από 5,000 μέλη, εξακολουθεί να παραμένει ψηλά στη συνείδηση των συμπολιτών μας. Αποτελεί εξάλλου γεγονός ότι όλοι οι θεσμοί διάγουν κρίση για μία σειρά από λόγους που δεν είναι της παρούσης, ενώ οι πλείστοι από αυτούς αμφισβητούνται έντονα. Εντούτοις, θεωρώ ότι η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών συντάσσεται με την Αστυνομία και αναγνωρίζει την προσφορά της στον τόπο μας. Μια προσφορά, που είναι συνυφασμένη με την ιστορία και τους εθνικούς αγώνες του λαού μας, αλλά και αντανακλάται στις συνεχείς προσπάθειες που καταβάλλουν τα μέλη μας καθημερινά, με ευσυνειδησία και αφοσίωση, σε ένα πολύ δύσκολο εργασιακό περιβάλλον, για διατήρηση συνθηκών ευνομίας και ασφάλειας. Η Αστυνομία Κύπρου έχει γερές παρακαταθήκες. Αποτελείται δε στη συντριπτική της πλειοψηφία, από ευσυνείδητα και αφοσιωμένα μέλη, πιστά στην αποστολή τους και στον όρκο που έχουν δώσει έναντι της πολιτείας και της κοινωνίας.
Για τα όποια προβλήματα και αγκυλώσεις παρουσίασε και συνεχίζει να παρουσιάζει το αστυνομικό σώμα, επαναλαμβάνω για πολλοστή φορά, ότι δεν είναι άμοιρο ευθυνών το πολιτικοκομματικό σύστημα αυτού του τόπου. Είναι γι’ αυτό το λόγο που προχωρήσαμε στον εκσυγχρονισμό των κριτηρίων πρόσληψης και δρομολογήσαμε τον εκσυγχρονισμό των κριτηρίων ανέλιξης, όπως παρατέθηκαν πιο πάνω.
Εν κατακλείδι, απευθυνόμενος στους συμπολίτες μου, τους καλώ να συνεχίσουν να εμπιστεύονται την Αστυνομία και να στέκονται αρωγοί και σύμμαχοι της στον αγώνα ενάντια στο έγκλημα, για μια πιο ασφαλή κοινωνία.
Εκφράζω τις ευχαριστίες μου στον Εξοχότατο Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας για την τιμή που μου έκανε, να μου δώσει την ευκαιρία να υπηρετήσω τους συμπολίτες μου από αυτή τη νευραλγική θέση. Τις ευχαριστίες μου για τη συνεργασία που είχαμε, απευθύνω και στον Υπουργό Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, ο οποίος συνέδραμε στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, για την υλοποίηση του συνόλου των προαναφερθέντων στόχων μας.
Επιπρόσθετα, ευχαριστώ θερμά την υπόλοιπη Ηγεσία της Αστυνομίας, για την καθόλα άψογη και παραγωγική συνεργασία που είχαμε όλα αυτά τα χρόνια.
Αισθάνομαι, τέλος, έντονα την ανάγκη να απευθυνθώ στα μέλη της Αστυνομίας Κύπρου, ανεξαρτήτως βαθμού και θέσης, τα οποία επιτελούν το δύσκολο έργο τους, πολλές φορές με αυτοθυσία και αυταπάρνηση και να τους εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες για τη στήριξη και υποστήριξή τους, στην επίπονη προσπάθεια που καταβλήθηκε για επίτευξη των στόχων μας.
