Τη δυνατότητα εικονικής περιδιάβασης στο αεροδρόμιο Λευκωσίας προσφέρει το ερευνητικό πρόγραμμα «NIC» του Ινστιτούτου Κύπρου, το οποίο δίνει ξανά ζωή σε ένα χώρο, άμεσα συνδεδεμένο με τα γεγονότα της σύγχρονης κυπριακής ιστορίας, ξυπνώντας παράλληλα όμορφες μνήμες από το παρελθόν.

Σε δελτίο Τύπου αναφέρεται ότι ομάδα ερευνητών του Ερευνητικού Κέντρου Επιστήμης και Τεχνολογίας στην Αρχαιολογία και τον Πολιτισμό (STARC) και του Κέντρου Αριστείας για την Κλιματική και Ατμοσφαιρική Έρευνα (CARE-C) του Ινστιτούτου Κύπρου, με την υποστήριξη της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών (UNFICYP), ολοκλήρωσαν την πλήρη ψηφιοποίηση του Διεθνούς Αεροδρομίου Λευκωσίας, το οποίο βρίσκεται εγκαταλελειμμένο και ξεχασμένο στο χρόνο στην «Πράσινη Γραμμή».

Το ερευνητικό πρόγραμμα «NIC» (πήρε αυτή την ονομασία από τον κωδικό IATA του αεροδρομίου), επικεντρώνεται σε μια διεπιστημονική διαδικασία τρισδιάστατης μοντελοποίησης και οπτικοποίησης που αναπτύχθηκε για τη δημιουργία διαδραστικών εφαρμογών για εικονικές περιηγήσεις. Σήμερα, η πρόσβαση στο κτήριο του αεροδρομίου θεωρείται επισφαλής, λόγω των πολλών ετών εγκατάλειψης και ελλιπούς συντήρησης.

Η αρχική φάση του ερευνητικού έργου περιλάμβανε μια επίγεια εκστρατεία σάρωσης με λέιζερ, σε συνδυασμό με ένα σύστημα χαρτογράφησης για κινητά, που ολοκληρώθηκε από τα Εργαστήρια Χαρακτηρισμού Τέχνης «Ανδρέας Πίττας» (APAC Labs) του Ινστιτούτου Κύπρου, για την ψηφιοποίηση των εσωτερικών και εξωτερικών δομών του κεντρικού κτηρίου. Λόγω των ιδιαίτερων περιβαλλοντικών συνθηκών, χρησιμοποιήθηκε ειδικός προστατευτικός εξοπλισμός, ο οποίος συμμορφώνεται πλήρως με τους κανονισμούς υγείας και ασφάλειας σχετικά με τον εντοπισμό και αναγνώριση επιτόπιων κινδύνων.

Για την ψηφιοποίηση του δρόμου και των δυο διασταυρούμενων διαδρόμων του αεροδρομίου, η ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου Μη-Επανδρωμένων Συστημάτων (USRL) του Ινστιτούτου Κύπρου, υπό την επίβλεψη του προσωπικού της UNIFICYP, πραγματοποίησε ειδική φωτογραμμετρική εκστρατεία με drones, η οποία επιτρέπει τη δημιουργία τρισδιάστατων μοντέλων από δισδιάστατες εικόνες.

Η εναέρια εκστρατεία πραγματοποιήθηκε με τη χρήση του νέου Μη-Επανδρωμένου Εναέριου Συστήματος σταθερής πτέρυγας (UAS) του εργαστηρίου, το οποίο είναι κατασκευασμένο για βέλτιστη λήψη εναέριων εικόνων σε μεγάλες περιοχές. Ταυτόχρονα, πραγματοποιήθηκε μια πανοραμική εκστρατεία απεικόνισης σε όλες τις προσβάσιμες περιοχές του κύριου κτηρίου του αεροδρομίου,  του πύργου ελέγχου (Εικόνα 5), του υπόστεγου χώρου των αεροπλάνων (Εικόνα 6), και των τριών αεροπλάνων που παραμένουν προσγειωμένα στους χώρους του αεροδρομίου.

Το συγκεκριμένο φωτογραφικό υλικό, αναμένεται να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία μιας ψηφιακής περιήγησης, η οποία θα είναι ελεύθερα προσβάσιμη για το ευρύ κοινό, μέσω μιας ιστοσελίδας. Όλα τα δεδομένα που συλλέχθηκαν, θα υποστούν επεξεργασία από το Εργαστήριο Οπτικοποίησης-Απεικόνισης του Ινστιτούτου Κύπρου για να δημιουργήσουν μια συναρπαστική, εικονική εμπειρία επίσκεψης στους εγκαταλελειμμένους χώρους του αεροδρομίου.

Κάλεσμα σε πρώην εργαζομένους του Αεροδρομίου Λευκωσίας να συνεισφέρουν Ο βασικός στόχος αυτού του ερευνητικού έργου ξεπερνά την απλή «σύλληψη» της φυσικής δομής του κτηρίου, καθώς πρωτίστως επιδιώκει να ζωντανέψει το αεροδρόμιο, έστω και εικονικά. Ως εκ τούτου, η ερευνητική ομάδα του Ινστιτούτου Κύπρου καλεί άτομα που εργάζονταν στο αεροδρόμιο Λευκωσίας, να επικοινωνήσουν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στη διεύθυνση: [email protected], για να βοηθήσουν στην εγγραφή ηχητικού και βιντεοσκοπημένου υλικού, που θα συμπεριληφθεί στην αφηγηματική πλατφόρμα που θα δημιουργηθεί.

Της ερευνητικής ομάδας του Ινστιτούτου Κύπρου ηγήθηκε ο ερευνητής του STARC Dante Abate, με τη συνεργασία της ερευνήτριας τεχνικής υποστήριξης Μαρίνας Φάκα, της ερευνήτριας τεχνικής υποστήριξης αεροφωτογραφιών με χρήση μη-επανδρωμένων οχημάτων (UAVs) Ανδριανής Παπαγεωργίου, του ερευνητή του CARE-C Χρίστου Κελέση, του προγραμματιστή του Εργαστηρίου Μη-Επανδρωμένων Εναέριων Συστημάτων Ανδρέα Λεοντίου, του εκπαιδευόμενου Κωνσταντίνου Φωτιάδη, του προγραμματιστή λογισμικού για Μη-Επανδρωμένα Εναέρια Συστήματα (UAS) Χρήστου Κωνσταντινίδη, της ερευνήτριας αρχιτεκτονικής οπτικοποίησης του STARC, Μαρίσσιας Δελληγιώργη, του Βοηθού Αντιπροέδρου Εσωτερικών Υποθέσεων του Ινστιτούτου Κύπρου Nicolas Jarraud, του Επίκουρου Καθηγητή του STARC Γεώργιου Αρτόπουλου, του Αναπληρωτή Καθηγητή του STARC Νικόλαου Μπακιρτζή, του προγραμματιστή Κυριάκου Τούμπα, της ερευνήτριας ψηφιακών Μέσων/βιβλιοθηκών Ανδριάνας  Νικολαΐδου, και της ερευνήτριας στη ψηφιακή αρχαιολογία Αντωνίας Αγαπίου.

Το Διεθνές Αεροδρόμιο Λευκωσίας (IATA: NIC, ICAO: LCNC) ήταν στο παρελθόν το κύριο αεροδρόμιο της Κύπρου. Όταν το νέο κτήριο, κυπριακής κατασκευής, άνοιξε τις πύλες του το 1968, έμεινε γνωστό για την κομψή νεωτερικότητα του σχεδιασμού του. Το σχέδιο των Γερμανών αρχιτεκτόνων Dorsch und Gehrmann ήταν ακανόνιστο, με τις ακτίδες του φωτός να διαπερνούν τα μεγάλα κυκλικά παράθυρα της οροφής.

Μάλιστα, τον Ιούνιο του 1974, είχαν προλάβει να ανακοινωθούν σχέδια για επέκταση του αεροδρομίου λόγω του αυξημένου αριθμού επισκεπτών. Εντούτοις έπειτα από τα τραγικά γεγονότα του 1974, το αεροδρόμιο διέκοψε οριστικά τη λειτουργία του, με τις γύρω εγκαταστάσεις του να φιλοξενούν τα κεντρικά γραφεία της UNFICYP, και το κτήριο να παραμένει αφημένο στο χρόνο.