Σύντομα η Τράπεζα Κύπρου θα παρουσιάσει το προσωπικό Σχέδιο Εθελούσιας Εξόδου, σε μια προσπάθεια να ευθυγραμμίσει τις θέσεις εργασίας με το νέο οικονομικό της μοντέλο και να εξορθολογήσει το κόστος της, που βρίσκεσαι υπό πίεση λόγω και των αρνητικών επιτοκίων, δήλωσε ο Διευθύνοντας Σύμβουλος της τράπεζας Πανίκος Νικολάου.

Σε συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ, ο κ. Νικολάου είπε πως η τράπεζα εξετάζει μια νέα πώληση πακέτου μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ), η οποία θα ολοκληρωθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους, κάτι που θα τη βοηθήσει να μειώσει περαιτέρω τα κόκκινα δάνεια και θα σηματοδοτήσει τον τερματισμό της πορείας σμίκρυνσης του ισολογισμού της.

Παράλληλα, υπογράμμισε πως η υιοθέτηση της τεχνολογίας είναι μονόδρομος για τις τράπεζες, ενώ διαμήνυσε προς όλες τις κατευθύνσεις πως η τράπεζα «δεν δίνει δάνεια με την προοπτική ότι θα τα χαρίσουμε και δεν μπορούμε να επιβραβεύουμε τους κακοπληρωτές».

Στη συνέντευξή του, ο κ. Νικολάου είπε πως η μετάβασή του στο τιμόνι της τράπεζας ήταν «απότομη αλλά ταυτόχρονα και ομαλή», αφού ο ίδιος δεν το ανέμενε, όπως είπε, αλλά και ομαλή διότι υπήρξε μια τρίμηνη περίοδος «σύμπλευσης» με τον προκάτοχό του, τον Ιρλανδό Τζον Πάτρικ Χούρικαν.

Διαβεβαίωσε όμως ότι η αλλαγή στην ηγεσία δεν σηματοδοτεί καμία αλλαγή στην πορεία μείωσης του κινδύνου στον ισολογισμό της τράπεζας, καθώς ο στόχος της μείωσης των ΜΕΔ παραμένει αμετάβλητος. «Αναγκαστικά θα πρέπει να συνεχίσουμε την πορεία μείωσης των ΜΕΔ και να την ολοκληρώσουμε», τόνισε.

Ο κ. Νικολάου σημείωσε, ωστόσο, πως θα αλλάξουν θέματα που αφορούν το οικονομικό μοντέλο της τράπεζας. «Θα επικεντρωθούμε στον Κύπριο ιδιώτη μικρό και μεσαίο επιχειρηματία, θα αναπτύξουμε περαιτέρω τις ασφαλιστικές μας εργασίες στην Κύπρο, θα ενδυναμώσουμε τη ψηφιακή μεταμόρφωση και πορεία της τράπεζας και ταυτόχρονα θα συνεχίσουμε να γινόμαστε ένα με την κοινωνία σε θέματα υγείας και εκπαίδευσης», είπε.

Σε ερώτηση αν η τράπεζα θα κάνει κινήσεις δανειοδότησης σε αυτούς τους τομείς, ο κ. Νικολάου είπε πώς πέραν της εμπλοκής της τράπεζας στους τομείς αυτούς στο πλαίσιο της κοινωνικής εταιρικής ευθύνης, η τράπεζα θα στραφεί και προς δανειοδοτήσεις «γιατί οι τομείς υγείας και εκπαίδευσης είχαν και θα έχουν με βάση τις προβλέψεις μας τη μεγαλύτερη ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια αλλά είχαν και τη μικρότερη συνεισφορά στα ΜΕΔ».

Δεν έχουμε την πολυτέλεια χρόνου για τα ΜΕΔ, Helix 2 το 2020

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο CEO της Τράπεζας Κύπρου ανέφερε μεν ότι η τράπεζα έχει πετύχει μείωση των κόκκινων δανείων κατά €10,7 δις, από την κορύφωσή τους στα τέλη του 2014, που αντιστοιχεί στο μισό ΑΕΠ της Κύπρου, προσθέτοντας δε ότι «εντούτοις ένα στα τρία δάνεια της τράπεζας είναι μη εξυπηρετούμενο».

«Άρα, είναι κύρια προτεραιότητα η μείωση αυτών των δανείων και πολύ απλά θα συνεχίσουμε την οργανική μείωση με τις αναδιαρθρώσεις, όπως πολλοί γνωρίζουν, αλλά ταυτόχρονα επειδή δεν έχουμε την πολυτέλεια του χρόνου, θα προχωρήσουμε και σε νέες πωλήσεις πακέτων ΜΕΔ», είπε, για να προσθέσει πως «η βελτίωση της αξιολόγησης της τράπεζας και της χώρας περνά μέσα από τη μείωση των ΜΕΔ».

Σε ερώτηση για την επόμενη πώληση πακέτου ΜΕΔ, ο κ. Νικολάου είπε η συναλλαγή αναμένεται μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2020. «Είναι κάτι το οποίο εξετάζουμε», συμπλήρωσε.

Ο κ. Νικολάου συμφώνησε με παρατήρηση ότι οι πωλήσεις πακέτων ΜΕΔ είναι μονόδρομος, προκειμένου η Κύπρος να πετύχει τον στόχο της σύγκλισης του δείκτη των ΜΕΔ με τον μέσο όρο της ΕΕ.

«Έχουμε περίπου (δείκτη ΜΕΔ) 30% σαν Κύπρος, αν εξαιρέσουμε την Ελλάδα, ο μέσος όρος στην ευρωζώνη είναι μεταξύ 3 και 4%. Άρα έχουμε πάρα πολύ δρόμο, απέχουμε σημαντικά από το μέσο όρο. Δεν έχουμε την πολυτέλεια του χρόνου για να περιμένουμε να υποχωρήσει αυτό το ποσοστό με αναδιαρθρώσεις», είπε.

Απαντώντας σε ερώτηση αν διαβλέπει στον ορίζοντα τη μείωση του δείκτη των ΜΕΔ σε μονοψήφιο ποσοστό και πόσα χρόνια θα χρειαστούν, ο κ. Νικολάου επεσήμανε πως βλέπει την επίτευξη του στόχου αυτού τα επόμενα ένα με δύο χρόνια, δεδομένου ότι υπάρχουν «μεγάλες συναλλαγές» σε πακέτα ΜΕΔ.

«Χωρίς μεγάλες συναλλαγές δεν μπορούμε να πάμε στο μονοψήφιο νούμερο στα επόμενα ένα με δύο χρόνια», τόνισε.

Δεν δίνουμε δάνεια με προοπτική να τα χαρίσουμε

Κληθείς να σχολιάσει το επιχείρημα που προβάλλεται ότι οι τράπεζες αντί να πωλούν πακέτα δανείων σε επενδυτικά ταμεία με σημαντικές απώλειες θα μπορούσαν να παραχωρήσουν αντίστοιχες διαγραφές στους δανειολήπτες, με την ελπίδα ότι θα αποπληρώσουν τα δάνειά τους, ο επικεφαλής της Τράπεζας Κύπρου τόνισε πως αυτό είναι «πέραν κάθε τραπεζικής πίστης και ηθικής».

«Δεν μπορούμε να δίνουμε δάνεια με την προοπτική ότι δεν θα τα εισπράξουμε ή ότι θα τα χαρίσουμε. Υπάρχει ο ηθικός κίνδυνος και δεν μπορούμε να επιβραβεύουμε τους κακοπληρωτές», υπογράμμισε, για να επισημάνει πως «δεν πρέπει όλοι να ξεχνούν ότι οι τράπεζες διαχειρίζονται τις καταθέσεις του απλού πολίτη και πρέπει να τα διαχειριζόμαστε με επίγνωση της ευθύνης την οποία έχουμε».

Σύντομα γενναιόδωρο σχέδιο εθελουσίας 

Αναφορικά με το κυοφορούμενο νέο Σχέδιο Εθελούσιας Εξόδου (ΣΕΕ), που ετοιμάζει η τράπεζα, ο κ. Νικολάου είπε πως δεν υπάρχει ακόμη επίσημη απόφαση της τράπεζας, αλλά το όλο θέμα είναι υπό εξέταση.

«Είναι κάτι το οποίο εξετάζουμε πολύ σοβαρά και πολύ σύντομα θα έχουμε απόφαση», πρόσθεσε.

Ο κ. Νικολάου εξήγησε πως η τράπεζα περνά μέσα από μια τεχνολογική και ψηφιακή μεταμόρφωση και «στα πλαίσια αυτά αλλάζει το επιχειρηματικό μας μοντέλο».

Όπως είπε, αλλάζοντας το μοντέλο είναι φυσιολογικό πολλές θέσεις εργασίας και πολλοί τρόποι λειτουργίας της τράπεζας να μην συνάδουν με τις θέσεις εργασίας που έχουμε σήμερα.

«Άρα θέλουμε να δώσουμε την ευκαιρία στους συναδέλφους, οι οποίοι δεν θέλουν να συμβαδίσουν ή να συνεχίσουν μαζί μας να κάνουν άλλες επιλογές», συμπλήρωσε.

«Ταυτόχρονα θα εξορθολογήσουμε και το κόστος της τράπεζας», συνέχισε, για να τονίσει πως «έχει αποδειχθεί ότι η μείωση του κόστους περνά μέσα από μείωση του προσωπικού».

Ερωτηθείς αν το σχέδιο θα είναι γενναιόδωρο έτσι ώστε να πετύχει τους στόχους, ο κ. Νικολάου είπε πως το σχέδιο θα είναι «ικανοποιητικό, άρα εγώ θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω γενναιόδωρο».

Σε παρατήρηση ότι το προηγούμενο ΣΕΕ αρχικά απέτυχε και «έπιασε» τους στόχους του αφού υποβλήθηκε αναθεωρημένο, ο κ. Νικολάου είπε πως «έχοντας υπόψη αυτό το παράδειγμα, νομίζω ότι το σχέδιο θα είναι το πρώτο και το μοναδικό το οποίο θα βγει και θα είναι γενναιόδωρο».

Εξετάζεται η επιβολή αρνητικών επιτοκίων σε εταιρικές καταθέσεις

Απαντώντας σε ερώτηση αν η τράπεζα εξετάζει το ενδεχόμενο επιβολής αρνητικών επιτοκίων στις καταθέσεις, ο κ. Νικολάου σημείωσε ότι η Τράπεζα Κύπρου, όπως και άλλες κυπριακές τράπεζες, χρεώνονται τόκο 0,5% για την κατάθεσή της υπερβάλλουσας ρευστότητάς τους στην ΕΚΤ, που αποτελεί «τεράστιο κόστος».

Αυτό που εξετάζεται, εξήγησε, είναι είτε η επιβολή αρνητικών επιτοκίων ή άλλες χρεώσεις που να αντισταθμίζουν τη χρέωση που καταβάλλει η τράπεζα στην ΕΚΤ.

«Για μας είναι τεράστιο κόστος, οπότε, ναι, εξετάζουμε τη δυνατότητα μεταφοράς μέρους αυτού του κόστους, είτε υπό την μορφή αρνητικών επιτοκίων, είτε υπό την μορφή διαφόρων χρεώσεων, που ισοδυναμούν με τα αρνητικά επιτόκια, σε κάποια κατηγορία πελατών με ψηλές καταθέσεις, πάντοτε όμως με σεβασμό στην πλατιά βάση των πελατών της τράπεζας, που είναι οι ιδιώτες και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις».

Ερωτηθείς αν η χρέωση θα στοχεύει στις εταιρικές καταθέσεις ή λιανικές καταθέσεις, ο κ. Νικολάου ξεκαθάρισε πως «δεν σκεφτόμαστε λιανικές καταθέσεις» αλλά τις λεγόμενες wholesale (εταιρικές ή και θεσμικές) καταθέσεις.

«Σε αυτή τη φάση δεν σκεφτόμαστε να χρεώσουμε τους ιδιώτες πελάτες μας», τόνισε.

Μονόδρομος ο ψηφιακός μετασχηματισμός

Σε ερώτηση για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την εικόνα της Τράπεζας Κύπρου του μέλλοντος, ο κ. Νικολάου είπε πως η τράπεζα βρίσκεται ήδη στο δεύτερο χρόνο στρατηγικής συνεργασίας με την IBM αναφορικά με τον ψηφιακό μετασχηματισμό.

«Έχουμε αλλάξει το μοντέλο της τράπεζας, έχουμε καινούργια ψηφιακά προϊόντα, καινούργια ψηφιακά κανάλια, είναι κάτι το οποίο είναι στην κορυφή των προτεραιοτήτων μας», τόνισε, προσθέτοντας πως η τράπεζα  «θα είναι σύγχρονη, ευέλικτη και θα παρέχει στους πελάτες της απλές, φθηνές και ασφαλείς λύσεις».

Πάντως, ο κ. Νικολάου είπε πως είναι μονόδρομος η υιοθέτηση της τεχνολογίας στο τραπεζικό σύστημα, καθώς όσες τράπεζες δεν προχωρήσουν στην υιοθέτηση ψηφιακής τεχνολογίας «σε λίγο καιρό δεν θα υπάρχουν».

«Αν δεν προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα της εποχής και της νέας τεχνολογίας, το λιγότερο που μπορούμε να πάθουμε είναι να καταστήσουμε το επιχειρηματικό μας μοντέλο ανεπαρκές. Άρα, είναι μονόδρομος η αλλαγή, οι τράπεζες κάτω από το περιβάλλον των χαμηλών επιτοκίων, των αυστηρών κανονισμών και της επίθεσης, ή της μείωσης των εισοδημάτων από προμήθειες και δικαιώματα από τις διάφορες fintech ή τεχνολογικές εταιρείες, αν δεν καταφέρουν είτε να συνεργαστούν με κάποιες από αυτές τις εταιρείες, είτε να οδεύσουν προς αυτή την κατεύθυνση σε πάρα πάρα πολύ λίγα χρόνια δεν θα υπάρχουν. Άρα, είναι μονόδρομος».

Προς ολοκλήρωση το «shrink to strength»

Ερωτηθείς, τέλος, αν οδεύει προς αλλαγή η στρατηγική του προκατόχου του για ισχυροποίηση μέσω σμίκρυνσης (shrink to strength), o κ. Νικολάου είπε πως «είμαστε προς το τέλος αυτού του δόγματος», το οποίο είχε προωθήσει ο προκάτοχός του.

«Με την επόμενη πράξη πώλησης δανείων η σμίκρυνση σταματά, άρα απ’ εκεί πέρα παραμένει μόνο η ισχυροποίηση, οπόταν η τράπεζα θα επικεντρωθεί στο νέο επιχειρηματικό της μοντέλο, με σκοπό να μεγαλώσει οργανικά όλες τις εργασίες που έχει στην Κύπρο», κατέληξε.