Για εντυπωσιακή ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας από την τραπεζική κρίση 2012-13 και για ισχυρή δυναμική ανάπτυξη που αναμένεται να συνεχιστεί για τα επόμενα χρόνια κάνει λόγο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο , το Διοικητικό Συμβούλιο του οποίου ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της διαβούλευσης με την Κύπρο, στη βάση του άρθρου 4 του καταστατικού του.Πρόκειται για τις διμερείς διαβουλεύσεις που έχει το ΔΝΤ με τα κράτη μέλη μια φορά το χρόνο, στο πλαίσιο των οποίων αντιπροσωπεία του επισκέπτεται τις χώρες μέλη για επιτόπια επόπτευση. Σε ανακοίνωση που εκδόθηκε την Πέμπτη και συνοψίζει τις απόψεις των μελών του ΔΣ τονίζεται ότι τα μέλη επαίνεσαν τις κυπριακές αρχές «για την εντυπωσιακή ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας από την τραπεζική κρίση 2012-13, (η οποία ανάκαμψη) διευκολύνθηκε από τη συνετή μακροοικονομική πολιτική και την πρόοδο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, σε συνδυασμό με την έντονη εξωτερική ζήτηση».Ωστόσο, τα μέλη παρατήρησαν ότι «η πρόοδος όσον αφορά τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων ήταν χλιαρή και ότι το ιδιωτικό και το δημόσιο χρέος παραμένουν υψηλά”. Ζήτησαν από τις αρχές να επωφεληθούν από τη σημερινή ισχυρή δυναμική ανάπτυξης για να επιλύσουν τα προβλήματα που κληρονομήθηκαν και να δημιουργήσουν μια ευρύτερη βάση για μελλοντική ανάπτυξη.«Η αύξηση του ΑΕΠ επιταχύνθηκε επί τρεις συνεχείς χρονιές από την έντονη εξωτερική ζήτηση, φθάνοντας το 3,8% (σε ετήσια βάση) κατά τους πρώτους εννέα μήνες του 2017. Η αύξηση της ζήτησης εργασίας μείωσε αισθητά το ποσοστό ανεργίας στο 10,3% από τον Σεπτέμβριο. Η βοήθεια για επείγουσα ρευστότητα στις τράπεζες έχει εξοφληθεί πλήρως. Τα κέρδη από την ανταγωνιστικότητα του κόστους και η έντονη εξωτερική ζήτηση έχουν περιορίσει το υποκείμενο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (εξαιρουμένων των μεγάλων εφάπαξ εισαγωγών)», αναφέρεται. Για το πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο, το ΔΝΤ αναφέρει ότι μεταβλήθηκε από ένα μεγάλο έλλειμμα σε ένα πλεόνασμα 3,0% του ΑΕΠ το 2016, το οποίο υποστηρίχθηκε από τις προηγούμενες μεταρρυθμίσεις και τα έσοδα από την ισχυρή ανάκαμψη και αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω αυτό το έτος. «Εντούτοις”, προσθέτει, “οι κληροδοτήσεις της κρίσης υπό μορφή εξαιρετικά υψηλού χρέους του ιδιωτικού τομέα και μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPL), καθώς και του αυξημένου δημόσιου χρέους δεν έχουν ακόμη εξαλειφθεί». Το ΔΝΤ εκτιμά ότι η σημερινή ισχυρή δυναμική ανάπτυξης αναμένεται να συνεχιστεί για τα επόμενα χρόνια, υποστηριζόμενη από τα τρέχοντα μεγάλα κατασκευαστικά έργα και από την (αν και ανεπιθύμητη) αδύναμη πειθαρχία στις πληρωμές, παράλληλα με τη βραδεία πρόοδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων που θα στηρίξουν την κατανάλωση.«Η άνοδος της έντασης της εισαγωγική δραστηριότητας αναμένεται να αυξήσει το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, ενώ η παραγωγή προβλέπεται να αυξηθεί πάνω από την παραγωγική ικανότητα και να οδηγήσει σε θετικό κενό παραγωγής. Η συνέχιση των πρωτογενών πλεονασμάτων θα συμβάλει στη μείωση του δημόσιου χρέους», σημειώνει το ΔΝΤ. Ωστόσο σημειώνει πως ο ισχυρός αυτός κύκλος ανάπτυξης θα μπορούσε να απειληθεί από την υπερβολική συγκέντρωση δραστηριοτήτων στις κατασκευές και την ακίνητη περιουσία και από τις δυνητικά ασταθείς ροές κεφαλαίων.«Η επίμονα βραδεία επίλυση των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα αύξανε τα τρωτά σημεία του χρηματοπιστωτικού τομέα. Οι προοπτικές ανάπτυξης θα μπορούσαν να ενισχυθούν σημαντικά εάν η ανάπτυξη των υπεράκτιων αποθεμάτων υδρογονανθράκων αποδειχθεί οικονομικά βιώσιμη», σημειώνεται. Στις εκτιμήσεις του ΔΣ σημειώνεται ότι τα μέλη ζήτησαν την ταχεία εφαρμογή ενός συνολικού σχεδίου απομείωσης πόρων, το οποίο θα υποστηρίζεται από μέτρα για τη βελτίωση της πειθαρχίας πληρωμών.«Η ταυτόχρονη μείωση του υπερβολικού ιδιωτικού χρέους και των αδύναμων δανειακών χαρτοφυλακίων των τραπεζών θα βοηθούσε στην προστασία της μακροοικονομικής σταθερότητας», γράφει.
Παράλληλα τα μέλη συνέστησαν τη χρήση μιας σειράς εργαλείων αναδιάρθρωσης, σε συνδυασμό με την κατανομή των βαρών, προκειμένου να περιοριστεί η βραχυπρόθεσμη επιβράδυνση της αύξησης του ΑΕΠ.Τα μέλη ζήτησαν επίσης τη βελτίωση της πειθαρχίας πληρωμών μέσω της ενίσχυσης του νομικού πλαισίου για την επίλυση προβληματικών δανείων. Τα μέλη τόνισαν την ανάγκη όπως οι τράπεζες υιοθετήσουν φιλόδοξες και αξιόπιστες στρατηγικές για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, υποστηριζόμενων από μακροπρόθεσμα κεφαλαιακά σχέδια και ρεαλιστικές υποθέσεις για τα ποσοστά ανάκτησης και τις απαιτούμενες προβλέψεις.«Προειδοποίησαν τις τράπεζες να μην συσσωρεύουν στους ισολογισμούς τους περιουσιακά στοιχεία, τα οποία αποκτήθηκαν μέσω συμβάσεων ανταλλαγής χρέους προς περιουσιακά στοιχεία και υπογράμμισαν την ανάγκη διατήρησης συνετών προτύπων για τη νέα δανειοληψία και την κατάταξη των δανείων», αναφέρεται. Τα μέλη του ΔΣ του ΔΝΤ χαιρέτισαν επίσης τη σημαντική βελτίωση της δημοσιονομικής κατάστασης και προέτρεψαν τη διαφύλαξη αυτών των κερδών για την ταχεία μείωση του δημόσιου χρέους.«Συμφώνησαν ότι το σχέδιο των αρχών να ορίσουν ένα ανώτατο όριο για τις δημοσιονομικές δαπάνες που θα αυξάνεται σε συνάρτηση με τη μεσοπρόθεσμη αύξηση του ΑΕΠ, θα συμβάλει στη συγκράτηση των πιέσεων στις δαπάνες και θα περιορίσει τον κίνδυνο να δαπανηθούν κυκλικά ή εφάπαξ έσοδα.Για να διατηρήσουν τις δαπάνες στο ανώτατο όριο, τα μέλη συνέστησαν να υιοθετηθεί ο νόμος για τη μεταρρύθμιση των δημόσιων υπηρεσιών και να παρακολουθείται προσεκτικά το κόστος του σχεδιαζόμενου Εθνικού Σχεδίου Υγείας.Σημειώνουν επίσης ότι η ολοκλήρωση της εκκρεμότητας της διαχείρισης εσόδων και των μεταρρυθμίσεων των δημοσίων δαπανών, θα δημιουργούσε επίσης χώρο για δαπάνες που ενισχύουν την ανάπτυξη. Τα μέλη του συμβουλίου του ΔΝΤ ζήτησαν την αναζωογόνηση του προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και συμβούλευσαν να υπάρχουν αυστηρότερα πρότυπα δανεισμού, προκειμένου να αποφευχθεί η υπερβολική συγκέντρωση οικονομικής δραστηριότητας και να προστατευθεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα.Τονίζουν, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη διαφύλαξης της αξιοπιστίας του προγράμματος για την απόκτηση υπηκοότητας, με την εξασφάλιση της συμμόρφωσης με τα πρότυπα για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.Τα μέλη ζήτησαν επίσης την ενίσχυση του ανταγωνισμού και της παραγωγικότητας για την προσέλκυση επενδύσεων και τη διαφοροποίηση της οικονομίας. “Η επανέναρξη του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων και η ανάληψη μεταρρυθμίσεων στον τομέα του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα θα είναι επίσης σημαντικές”, σημειώνεται.Στο πλαίσιο αυτό, τα μέλη συνέστησαν την ίδρυση ενός ειδικού εμπορικού δικαστηρίου για την ενίσχυση της επιβολής εμπορικών αξιώσεων.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
