Ενισχυμένη από την πτώση του πληθωρισμού, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αναμένεται να διατηρήσει το κόστος δανεισμού σταθερό για μια τελευταία φορά την Πέμπτη, ενώ, παράλληλα, θα θέσει τις βάσεις για την πρώτη μείωση των επιτοκίων της τον Ιούνιο.

Η ΕΚΤ έχει αφήσει αμετάβλητα τα βασικά του επιτόκια από τον Οκτώβριο του 2023, έπειτα από ένα πρωτοφανές σερί αυξήσεων για να τιθασεύσει τον πληθωρισμό.

Η Πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, δήλωσε μετά τη συνεδρίαση του περασμένου μήνα ότι τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου δεν είναι ακόμη «αρκετά σίγουρα» για τον πληθωρισμό, ώστε να εξετάσουν το ενδεχόμενο χαλάρωσης των μέτρων.

Η υπόθεση της μείωσης των επιτοκίων έχει ενισχυθεί από τότε, με τον πληθωρισμό της ευρωζώνης να επιβραδύνεται περισσότερο από το αναμενόμενο τον Μάρτιο στο 2,4% – φέρνοντας τον στόχο του 2% της ΕΚΤ σε απόσταση αναπνοής.

Ωστόσο, μια αλλαγή πορείας από αυτή την εβδομάδα φαίνεται εξαιρετικά απίθανη, αφού οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ δήλωσαν επανειλημμένα ότι αναμένουν στοιχεία που δεν θα είναι διαθέσιμα μέχρι τη συνεδρίασή τους στις 6 Ιουνίου.

«Θα ξέρουμε λίγα περισσότερα μέχρι τον Απρίλιο και πολλά περισσότερα μέχρι τον Ιούνιο», επανέλαβε η Λαγκάρντ στα τέλη Μαρτίου, αναφερόμενη ιδίως στα στοιχεία για την αύξηση των μισθών της ευρωζώνης.

Τον Ιούνιο, η ΕΚΤ θα έχει επίσης τις δικές της επικαιροποιημένες προβλέψεις για τον πληθωρισμό και την οικονομική ανάπτυξη.

Το επιτόκιο καταθέσεων αναφοράς της ΕΚΤ βρίσκεται επί του παρόντος σε ποσοστό ρεκόρ 4%, για να συγκρατήσει τις τιμές καταναλωτή που αυξήθηκαν λόγω του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία και των διαταραχών του εφοδιασμού που σχετίζονται με την πανδημία.

Ο πληθωρισμός της ευρωζώνης, ο οποίος κορυφώθηκε σε ποσοστό άνω του 10% στα τέλη του 2022, μειώθηκε σταθερά τους τελευταίους μήνες και τώρα αναμένεται από την ΕΚΤ να επιστρέψει στον στόχο το 2025. Ωστόσο, το υψηλότερο κόστος δανεισμού έχει επιβαρύνει την οικονομία της ευρωζώνης, καθώς μειώνει τη ζήτηση, ενώ τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις αισθάνονται πίεση από τα ακριβότερα δάνεια. Η ευρωζώνη απέφυγε οριακά την ύφεση το δεύτερο εξάμηνο του 2023, επιβαρυνόμενη από τις κακές επιδόσεις της μεγαλύτερης οικονομίας της, της Γερμανίας.

Όπως και άλλες κεντρικές τράπεζες, η ΕΚΤ ζυγίζει τώρα την καλύτερη στιγμή για να αλλάξει κατεύθυνση και να στηρίξει την οικονομική ανάπτυξη μέσω χαμηλότερων επιτοκίων, χωρίς να θέσει σε κίνδυνο την πρόοδο στον πληθωρισμό.

Η Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας ξεκίνησε τον κύκλο μείωσης των επιτοκίων τον περασμένο μήνα, όταν μείωσε το βασικό της επιτόκιο κατά 0,25%, καθιστώντας την την πρώτη μεγάλη κεντρική τράπεζα που το έκανε.

Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, η οποία άρχισε την αύξηση των επιτοκίων νωρίτερα από την ΕΚΤ και διατήρησε τα επιτόκια σταθερά στις πρόσφατες συνεδριάσεις, αναμένεται να παραμείνει στην ίδια θέση για λίγο ακόμη. Ο Πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι το υψηλό επιτόκιο αναφοράς “κάνει τη δουλειά του” έναντι του αυξημένου πληθωρισμού, προειδοποιώντας ότι η πολύ γρήγορη μείωσή του θα μπορούσε να είναι “αρκετά αποδιοργανωτική” για την αμερικανική οικονομία.

Το ενδεχόμενο η ΕΚΤ να μειώσει τα επιτόκια πριν από τη Fed έχει ανησυχήσει ορισμένους παρατηρητές.

Τα χαμηλότερα επιτόκια στην ευρωζώνη θα μπορούσαν να ωθήσουν τους επενδυτές να αναζητήσουν αλλού υψηλότερες αποδόσεις, αποδυναμώνοντας το ευρώ και καθιστώντας τις εισαγωγές ακριβότερες – ενδεχομένως αναζωπυρώνοντας τον πληθωρισμό.

Μόλις η ΕΚΤ αρχίσει να χαλαρώνει τη νομισματική της πολιτική, η προσοχή θα στραφεί γρήγορα στον ρυθμό και το μέγεθος των μελλοντικών μειώσεων των επιτοκίων. Πολλοί παρατηρητές προβλέπουν τουλάχιστον τρεις με τέσσερις μειώσεις φέτος, κατά 25 μονάδες βάσης κάθε φορά.

Ωστόσο, η Λαγκάρντ δήλωσε ότι η ΕΚΤ δεν θα «δεσμευτεί εκ των προτέρων σε μια συγκεκριμένη πορεία των επιτοκίων», τονίζοντας ότι οι μελλοντικές αποφάσεις θα εξαρτηθούν από τα εισερχόμενα δεδομένα.