Συσσώρευση καθυστερημένων φορολογικών εσόδων ύψους πέραν των €2 δισ. εντόπισε η Ελεγκτική Υπηρεσία, κατά τον έλεγχό της στο Τμήμα Φορολογίας για το 2021.
Από αυτά, σύμφωνα με την έκθεση, για το 2021, το σύνολο των εισπρακτέων καθυστερημένων φόρων άμεσης φορολογίας, χωρίς τους τόκους ανερχόταν σε €1.104,13εκ., μειωμένο κατά 10% σε σύγκριση με το 2020, ενώ ποσό €623.39 εκ αφορά τόκους και επιβαρύνσεις επί των καθυστερημένων φορών. Σύμφωνα με το Τμήμα Φορολογίας, από το συνολικό ποσό των καθυστερημένων οφειλών άμεσης φορολογίας στις 31.12.2021, ποσό ύψους €668 εκ. ή 38,7% θεωρείται επισφαλές.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία εισηγήθηκε το Τμήμα να αξιοποιήσει όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή του για περιορισμό των ανείσπρακτων φόρων.
Συνοπτικά, η Ελεγκτική Υπηρεσία στην έκθεσή της αναφέρει ότι εντόπισε συσσώρευση καθυστερημένων εσόδων εκατομμυρίων ευρώ λόγω, κυρίως, μη έγκαιρης και αναποτελεσματικής αξιοποίησης των εργαλείων που έχει στη διάθεσή του το Τμήμα, μη υποβολής δηλώσεων εισοδήματος από φυσικά και νομικά πρόσωπα για αριθμό φορολογικών ετών και μη επιβολής φορολογιών από το Τμήμα με βάση την κρίση του Εφόρου, με αποτέλεσμα την απώλεια εσόδων του Κράτους.
Επιπρόσθετα, διαπιστώθηκε καθυστέρηση στην εξέταση και έκδοση φορολογιών, αδυναμίες στον εντοπισμό αδήλωτων εισοδημάτων από φορολογούμενους ή/και εντοπισμό νέων περιπτώσεων προσώπων, τα οποία υπέχουν φορολογική υποχρέωση, αλλά είναι άγνωστα στο Τμήμα και επιπλέον, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των φορολογουμένων με τις διατάξεις της νομοθεσίας, το Τμήμα φαίνεται να μην προβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις στη λήψη των απαραίτητων μέτρων.
Συγκεκριμένα, η Ελεγκτική Υπηρεσία εντόπισε επίσης ότι υπάρχουν 13.000 συσσωρευμένες φορολογίες υπό ένσταση, που αφορούν συνολικό ποσό φόρου €334 εκ., ποσό το οποίο δεν θεωρείται εισπρακτέο από το Τμήμα μέχρι την εξέταση των ενστάσεων. Η ΕΥ εισηγήθηκε όπως γίνει προσπάθεια για εξέταση των παλαιών ενστάσεων, το συντομότερο δυνατόν, και όπως οι νέες ενστάσεις εξετάζονται χωρίς καθυστέρηση.
Επιπλέον, φυσικά και νομικά πρόσωπα δεν υποβάλλουν δηλώσεις εισοδήματος για αριθμό φορολογικών ετών και δεν επιβάλλεται φορολογία από το Τμήμα, με βάση την κρίση του Εφόρου, εντός του προβλεπόμενου χρονικού πλαισίου, όπως προβλέπει η σχετική νομοθεσία, με αποτέλεσμα την απώλεια εσόδων του Κράτους. Η ΕΥ εισηγήθηκε το Τμήμα Φορολογίας να ζητήσει την υποβολή δηλώσεων εισοδήματος για όλα τα έτη και επιβάλει σχετικές φορολογίες και ποινές, σύμφωνα με τη νομοθεσία.
Αναφορικά με φορολογούμενους που δεν δηλώνουν όλα τα εισοδήματά τους ή δηλώνουν μέρος τους, με αποτέλεσμα σημαντική απώλεια εσόδων από το Κράτος, η ΕΥ εισηγηθήκαμε τη φορολογική διερεύνηση των συγκεκριμένων περιπτώσεων, περιλαμβανομένης της εξέτασης κεφαλαιουχικής κατάστασης και επιβολή φορολογιών, σύμφωνα με τη νομοθεσία.
Για την καθυστέρηση στην εξέταση και έκδοση φορολογιών από το Τμήμα με κίνδυνο απώλειας δημοσίων εσόδων, ο Γενικός Ελεγκτής εισηγείται να επιβάλλονται έγκαιρα οι σχετικές φορολογίες και τουλάχιστον εντός της προθεσμίας των έξι ετών που προνοεί η σχετική νομοθεσία.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία σημείωσε ακόμα ότι το Τμήμα Φορολογίας δεν αντιπαραβάλλει ή δεν αξιοποιεί πληροφόρηση των συστημάτων του Τμήματος ή πληροφόρηση από άλλα Κυβερνητικά Τμήματα. Για το θέμα η Ελεγκτική Υπηρεσία έκανε ειδική έκθεση, με την οποία εισηγήθηκε όπως το Τμήμα αξιοποιεί κατάλληλα, τόσο τα μηχανογραφικά συστήματα του Τμήματος, όσο και την πληροφόρηση που παρέχεται από άλλα κυβερνητικά Τμήματα και επιβάλλει σχετικές φορολογίες, όπου ενδείκνυται, σύμφωνα με τη νομοθεσία.
Εντοπίστηκαν, ακόμα, φυσικά πρόσωπα που καταβάλλουν εισφορές κοινωνικών ασφαλίσεων σε φορολογητέα εισοδήματα (π.χ. άνω των €50.000), δεν έχουν ωστόσο φορολογικό φάκελο φόρου εισοδήματος. Η Ελεγκτική Υπηρεσία εισηγήθηκε το Τμήμα να διερευνήσει όλες τις περιπτώσεις για τις οποίες, ενώ εντοπίστηκαν εισοδήματα για σκοπούς Κοινωνικών Ασφαλίσεων τα οποία εμπίπτουν στην υποχρέωση υποβολής δήλωσης εισοδήματος, δεν εντοπίστηκε φορολογικός φάκελος και, όπου απαιτείται, να επιβάλει φορολογίες.
Για τη μη υποβολή φορολογικών δηλώσεων εισοδήματος από φυσικά ή νομικά πρόσωπα με κώδικα δραστηριότητας «Λογιστές/Ελεγκτές» και τη μη συμμόρφωσή τους με τη νομοθεσία, η ΕΥ εισηγήθηκε το Τμήμα να διερευνήσει όλες τις περιπτώσεις που δεν υποβάλλουν δηλώσεις εισοδήματος ή έχει παρέλθει σημαντικό χρονικό διάστημα από την προθεσμία υποβολής δήλωσης φόρου εισοδήματος και, όπου απαιτείται, να επιβληθούν φορολογίες και εφαρμοστούν οι πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας.
Επιπλέον, εντοπίστηκαν περιπτώσεις εταιρειών, που προβαίνουν σε συναλλαγές με συνδεδεμένα πρόσωπα, με ενδεχόμενο τη μη τήρηση των προνοιών της σχετικής νομοθεσίας, με την ΕΥ να εισηγείται τη διερεύνηση τέτοιων συναλλαγών και εφαρμογή του νόμου που προνοεί τη φορολόγηση νοητού οφέλους/κέρδους όταν οι συναλλαγές δεν διενεργούνται σε «αγοραίες τιμές».
Η Ελεγκτική Υπηρεσία εντόπισε ακόμα απουσία μηχανισμού τακτικής συμφιλίωσης του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διοικητικής και Οικονομικής Πληροφόρησης (FIMAS), με τα επιμέρους μηχανογραφικά συστήματα και άλλες πηγές πληροφόρησης, από το λογιστήριο του Τμήματος Φορολογίας, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να επιβεβαιωθεί η πληρότητα και ορθότητα των εισπράξεων του Τμήματος.
Ειδική έκθεση έκανε η ΕΥ και για τις επιστροφές και τους εσωτερικούς συμψηφισμούς μεγάλων ποσών ΦΠΑ, χωρίς τη διενέργεια επιτόπιων ελέγχων. Εισηγήθηκε σχετικά το Τμήμα να εντατικοποιήσει τις επιτόπιες επισκέψεις, σε περιπτώσεις φορολογουμένων με σημαντικά αιτήματα για επιστροφή/συμψηφισμό ΦΠΑ, σε συνδυασμό με άλλα είδη ελέγχων και εντός του χρονικού περιθωρίου που προνοείται στη νομοθεσία, για διασφάλιση των δημοσίων εσόδων.
Εντοπίστηκαν επίσης λάθη, παραλείψεις και σημαντικές παρεκκλίσεις κατά την εφαρμογή του Σχεδίου Κρατικής Χορηγίας Επιχειρήσεων και Αυτοτελώς Εργαζόμενων υποκείμενων σε ΦΠΑ με αποτέλεσμα, μη δικαιούχοι να λάβουν κρατική ενίσχυση. Η ΕΥ εισηγείται να γίνει επανεξέταση όλων των περιπτώσεων στις οποίες καταβλήθηκε χορηγία και οι παράνομες κρατικές ενισχύσεις να ανακτηθούν.
Αναφορικά με καθυστέρηση καταβολής εισφορών ΓεΣΥ στο Ταμείο Ασφάλισης Υγείας, η ΕΥ εισηγήθηκε να ληφθούν τα αναγκαία μέτρα για έγκαιρη καταβολή των εισφορών του ΓεΣΥ στο Ταμείο Ασφάλισης Υγείας.
Επιπλέον, διαγράφηκε από το Μητρώο Εφόρου Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας μεγάλος αριθμός εταιρειών με φορολογικές οφειλές πέραν των €211 εκ., με αποτέλεσμα αυτές να καθίστανται επισφαλείς.
Συνολικά, η Ελεγκτική Υπηρεσία αναφέρει ότι από τον έλεγχο στο Τμήμα Φορολογίας διαπιστώθηκε ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, παρουσιάζονται «αδυναμίες ως προς τη συμμόρφωση με τη σχετική νομοθεσία και Κανονισμούς και τη διαχείριση των διαθέσιμων πόρων του κατά τρόπο οικονομικό, αποδοτικό και αποτελεσματικό».