Έργο για τη βελτίωση των υποδομών στη διαχείριση των αποβλήτων σε ολόκληρη την Κύπρο περιλαμβάνεται στο πακέτο επενδύσεων 110 εκατομμυρίων ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Πέμπτη, και που περιλαμβάνει ακόμα μεγάλης κλίμακας έργα για το περιβάλλον και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής σε Γαλλία, Δανία, Εσθονία, Κάτω Χώρες, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Σλοβενία, Τσεχία και Φινλανδία.

Το έργο, το οποίο επελέγη μετά από πρόσκληση υποβολής προτάσεων για το έτος 2020, «αποσκοπεί στη βελτίωση των υποδομών και των συστημάτων συλλογής ανακυκλώσιμων και βιοαποδομήσιμων αποβλήτων».

Το συνολικό κόστος του έργου ανέρχεται περίπου στα 14,8 εκατομμύρια ευρώ, από τα οποία η ΕΕ θα συνεισφέρει με χρηματοδότηση 8,9 εκατομμυρίων ευρώ. Το πρόγραμμα έχει ημερομηνία έναρξης την 1η Οκτωβρίου 2021 και ολοκλήρωσης την 30η Σεπτεμβρίου 2029.

Ειδικότερα, όπως αναφέρεται σε παράρτημα της σχετικής ανακοίνωσης, το έργο με τίτλο «Αποτροπή της διάθεσης αποβλήτων σε χώρους υγειονομικής ταφής (LIFE-IP CYzero WASTE)», αποτελεί πρωτοβουλία του Τμήματος Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, και σχεδιάζει να αντιμετωπίσει το γεγονός πως η Κύπρος έχει ένα από τα υψηλότερα επίπεδα αστικών αποβλήτων ανά κάτοικο στην ΕΕ.

Το μεγαλύτερο μέρος των αστικών αποβλήτων κατευθύνεται σε χώρους υγειονομικής ταφής, ενώ ποσοστό μικρότερο του 20% ανακυκλώνεται. Μεταξύ των λόγων που εμποδίζουν την Κύπρο να επιτύχει τους στόχους της οδηγίας της ΕΕ περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων και του σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία περιλαμβάνουν την έλλειψη υποδομών και συστημάτων συλλογής για τα ανακυκλώσιμα και βιοαποδομήσιμα απόβλητα, όπως αναφέρεται.

Στα μέτρα που προβλέπονται στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται η χωριστή συλλογή βιολογικών αποβλήτων σε 50 αγροτικές, ημιαγροτικές και αστικές περιοχές και η βελτίωση της συλλογής ξηρών ανακυκλώσιμων υλικών, όπως το χαρτί και τα μεταλλικά κουτιά, με τη δημιουργία 20 πράσινων περιπτέρων.

Επτά πόλεις, σημειώνεται, θα αποκτήσουν κέντρα επαναχρησιμοποίησης και επισκευής καθώς και δίκτυο καταστημάτωνεπαναχρησιμοποίησης. Προβλέπεται, επίσης, η παρουσίαση συστημάτων πληρωμής κατά την απόρριψη, τα οποία, σε συνδυασμό με τη θέσπιση φόρου υγειονομικής ταφής, αναμένεται να ενθαρρύνουν τη μετάβαση σε μια πιο κυκλική οικονομία.

Στο έργο συμμετέχουν οι δήμοι Λευκωσίας, Λεμεσού, Πάφου, Λάρνακας, Αγλαντζιάς, Αραδίππου, Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας, Πόλεως Χρυσοχούς και Γεροσκήπου καθώς και περιφερειακές υπηρεσίες ανάπτυξης.

Οι στόχοι του προγράμματος περιλαμβάνουν την εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων διαχείρισης αποβλήτων που θα ενισχύσουν την εφαρμογή των σχεδιασμών και την ξεχωριστή συλλογή διαφορετικών ειδών αποβλήτων, την περαιτέρω χρήση οικονομικών εργαλείων για στήριξη της κυκλικής οικονομίας και τη δημιουργία ενός νέου σώματος συντονισμού της διαχείρισης των αποβλήτων.

Το έργο εντάσσεται στο ολοκληρωμένο ευρωπαϊκό έργο LIFE για το περιβάλλον (το οποίο καλύπτει γεωργικά απόβλητα, αστικά απόβλητα, απορρίμματα συσκευασίας και πλαστικά απόβλητα, ανακύκλωση αποβλήτων).

Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση της Κομισιόν, τα έργα τα οποία χρηματοδοτούνται μέσω του προγράμματος LIFE συμβάλλουν στην πράσινη ανάκαμψη από την πανδημία COVID-19 και στηρίζουν τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και μηδενικής ρύπανσης στην ΕΕ έως το 2050, και ταυτόχρονα αποτελούν παραδείγματα δράσεων για την επίτευξη των κύριων στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 και του σχεδίου δράσης της ΕΕ για την κυκλική οικονομία.

Το πρόγραμμα LIFE είναι το χρηματοδοτικό μέσο της ΕΕ για το περιβάλλον και τη δράση για το κλίμα, και μέσω του διατίθενται κονδύλια συνολικού ύψους 5,4 δις ευρώ για την περίοδο 2021 – 2027. Το LIFE έχει επί του παρόντος τέσσερα υποπρογράμματα: φύση και βιοποικιλότητα, κυκλική οικονομία και ποιότητα ζωής, μετριασμός της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογή σε αυτήν και μετάβαση στην καθαρή ενέργεια.