Το πλήρες κείμενο του Σχεδίου παροχής πολεοδομικών κινήτρων για την κατεδάφιση παλαιών και επικίνδυνων οικοδομών που ενέκρινε πρόσφατα το Υπουργικό Συμβούλιο, ώστε να τοποθετηθεί παραγωγικά για το περιεχόμενό του, ζητά από το Υπουργείο Εσωτερικών το ΕΤΕΚ. Επί του θέματος απέστειλε σχετική επιστολή στο ΥΠΕΣ.
Το Επιμελητήριο υπογραμμίζει τη σοβαρότητα του θέματος των επικίνδυνων οικοδομών, σημειώνοντας ότι αντιμετωπίζει θετικά προτάσεις που αφορούν την ενίσχυση του κατασκευαστικού τομέα, τη διασφάλιση της δημόσιας ασφάλειας και την αναβάθμιση της αισθητικής των πόλεων μας.
Σε αυτό το πλαίσιο, το ΕΤΕΚ δηλώνει την προθυμία του να συμβάλει στην επεξεργασία προτάσεων προς αυτή την κατεύθυνση καθώς και να διαβουλευθεί με το Υπουργείο Εσωτερικών και άλλους παραγωγικούς φορείς του τόπου για το κρίσιμο αυτό θέμα. Οποιαδήποτε πολιτική προωθηθεί πρέπει να διασφαλίζει πρώτιστα το δημόσιο συμφέρον, και προς αυτόν τον σκοπό το Επιμελητήριο υπογραμμίζει κάποιες γενικές αρχές, οι οποίες συνοψίζονται στα εξής:
-
- Το θέμα έχει αυξημένη πολυπλοκότητα και ως εκ τούτου οποιαδήποτε πολιτική δεν μπορεί να εφαρμοστεί οριζόντια, χωρίς να προηγηθεί χαρτογράφηση και επιστημονική προσέγγιση των κριτηρίων για την προσφορά του κινήτρου.
- Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί σε περιπτώσεις κτηρίων των οποίων η αναπαραγωγή θα επαναλάβει τον αρνητικό τους αντίκτυπο στην φιλοξενούσα περιοχή (πχ ψηλά κτήρια σε αμιγώς οικιστικές ζώνες, οικοδομές σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές ή ΠΕΧ, ογκώδη ή ψηλά κτήρια εκτός πόλεων που δεν εντάσσονται αισθητικά στους οικισμούς, κ.ο.κ). Σε αυτές και άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις πιθανόν να πρέπει το κίνητρο να αφορά μεταφορά του ΣΔ σε περιοχές με ικανοποιητική φέρουσα ικανότητα, όπου το κτήριο θα ενταχθεί αρμονικά στο περιβάλλον του, και όχι αναδόμηση με τις ίδιες πολεοδομικές παραμέτρους.
- Το Σχέδιο δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για κατεδάφιση κτηρίων με σημαντικό αρχιτεκτονικό χαρακτήρα (ακόμα κι αν δεν έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα) που αποτελούν κομμάτι της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και πρέπει να διατηρηθούν.
- Πρέπει να δημιουργηθούν αυστηρές δικλείδες ασφαλείας ώστε το Σχέδιο να μην αποτελέσει παράθυρο ευκαιρίας για τη δημιουργία αρνητικών επιπτώσεων, στο περιβάλλον, στην αρχιτεκτονική και στον πολεοδομικό ιστό.
- Το κίνητρο της κατεδάφισης πρέπει να είναι το τελευταίο βήμα σε μια διαδικασία διαχείρισης επικίνδυνων οικοδομών, εφόσον έχει εξαντληθεί η πιθανότητα για την αναβάθμιση και επανάχρησή τους, η οποία συνιστά την πιο αειφόρα επιλογή.
- Πέραν του ΣΔ θα πρέπει να συνυπολογιστεί η παράμετρος του ύψους και του όγκου του κτηρίου, εφόσον η αλλαγή στους πολεοδομικούς κανονισμούς από την ανέγερσή τους μπορεί να δημιουργεί σημαντικές αλλαγές στον τρόπο που πλέον μπορεί να εξαντληθεί το δομήσιμο εμβαδόν.
Παράλληλα με το συγκεκριμένο Σχέδιο θα πρέπει:
(α) να ενισχυθεί άμεσα η πρόληψη με την προώθηση της τακτικής επιθεώρησης οικοδομών και το νομοθετικό πλαίσιο για τις κοινόχρηστες οικοδομές, και
(β) να θεσπιστούν αντικίνητρα, όπως η αυξημένη φορολογία για αδρανή κτήρια και αδρανούσα γη, ώστε να μην επιβραβεύονται οι ιδιοκτήτες που εγκαταλείπουν την περιουσία τους σε σημείο που αυτή να μετατρέπεται σε κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια.