Μειώνει «σημαντικά» ενδεχόμενες υποχρεώσεις του κράτους η μείωση των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων (ΜΕΧ) στις κυπριακές τράπεζες, τονίζει ο διεθνής οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch Ratings. Εντούτοις, ο αμερικανικός οίκος τονίζει ότι «ο τραπεζικός τομέας παραμένει αδύναμος και οι περαιτέρω μειώσεις των ΜΕΧ εξαρτώνται εν μέρει από την αποτελεσματική χρήση των νομικών μέσων που υιοθετήθηκαν το 2018». Η βελτίωση της συνολικής υγείας των τραπεζών με τη μείωση των ΜΕΧ μειώνει τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις του κράτους που απορρέουν από τον τραπεζικό τομέα, υπογραμμίζει σε ειδική ανάλυση του για τον τραπεζικό τομέα, που εξέδωσε αργά το βράδυ της Παρασκευής με τίτλο “Η μείωση των ΜΕΔ, μειώνει τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις της κυπριακής Κυβέρνησης”. Ο Fitch τονίζει ότι ο τραπεζικός τομέας της Κύπρου εξακολουθεί να επιβαρύνεται από ένα υψηλό απόθεμα προβληματικών περιουσιακών στοιχείων (ο μέσος δείκτης ΜΕΧ στα μέλη της ΕΕ είναι περίπου στο 4%), πλήττοντας την κερδοφορία και την εσωτερική παραγωγή κεφαλαίων των τραπεζών και θέτει κεφάλαια σε κίνδυνο από ΜΕΧ που δεν διαθέτουν εξασφαλίσεις. Σημειώνει πως περαιτέρω ξεκαθάρισμα του ισολογισμού θα απελευθερώσει κεφάλαια για τη στήριξη νέων χορηγήσεων. Επικαλούμενος στοιχεία που εξέδωσε η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου τον Ιανουάριο, ο διεθνής οίκος αναφέρει ότι αυτά κατέδειξαν ότι τα ΜΕΧ μειώθηκαν σε 11 δισ. ευρώ στο τέλος του 3ου τριμήνου του 2018 ή 32% του συνόλου των ακαθάριστων χορηγήσεων, από 16,6 δισ. ευρώ (40%) στο τέλος του 1H18. Αυτό συμβαδίζει σε μεγάλο βαθμό, σύμφωνα με τον Fitch, με την προσδοκία του βάσει της οποίας προέβη και στην πρόσφατη αναθεώρηση της αξιολόγησης τον Οκτώβριο του 2018, όταν αναβάθμισε την Κύπρο σε «BBB -»/Σταθερές προοπτικές. Σημειώνει ότι η αναβάθμιση τότε αντανακλούσε την ισχυρή δημοσιονομική επίδοση και την ευνοϊκή δυναμική του χρέους καθώς και τη μείωση των ενδεχόμενων υποχρεώσεων. Σύμφωνα με τον αμερικανικό οίκο, διάφοροι παράγοντες θα μπορούσαν να υποστηρίξουν περαιτέρω μείωση των ΜΕΧ, όπως είναι ένα υποστηρικτικό οικονομικό περιβάλλον, μαζί με την αυξημένη διάθεση θεσμικών επενδυτών για κυπριακά περιουσιακά στοιχεία, που θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν περισσότερες τιτλοποιήσεις δανείων.
«Τα μέτρα που θεσπίστηκαν τον Ιούλιο του 2018, ιδίως το πιο αποτελεσματικό νομοθετικό πλαίσιο εκποιήσεων, θα μπορούσαν επίσης να συμβάλουν στη διατήρηση της τάσης μείωσης των ΜΕΧ, παρόλο που η αποτελεσματικότητά του δεν έχει ακόμη δοκιμαστεί πλήρως», υπογραμμίζει. Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης σημειώνει πως οι κυπριακές αρχές εκτιμούν ότι το Σχέδιο Εστία το οποίο παρέχει κίνητρα για την αποπληρωμή των ΜΕΧ που έχουν εξασφάλιση πρώτη κατοικία, και θα λειτουργήσει στις αρχές του 2019, θα μπορούσε να μειώσει τα ΜΕΧ του τραπεζικού τομέα κατά 2-2,5 δισ. ευρώ, από τα συνολικά δάνεια ύψους 3,4 δισ. ευρώ που θα πληρούν τα κριτήρια να ενταχθούν στο Σχέδιο.Αναφέρει επίσης ότι η μείωση των ΜΕΧ στο 3ο τρίμηνο οφείλεται κυρίως στη μεταφορά του χαρτοφυλακίου των ΜΕΧ της Κυπριακής Συνεργατικής Τράπεζας στην ΚΕΔΙΠΕΣ, καθώς και στις πωλήσεις δανείων, στην αναταξινόμηση των αναδιαρθρωμένων δανείων σε εξυπηρετούμενα, στην ανταλλαγή χρέους έναντι περιουσιακών στοιχείων, στις διαγραφές και στην αποπληρωμή δανείων, σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. Σημειώνει πως προηγουμένως ο δείκτης των ΜΕΧ είχε μειωθεί από το 44% στο τέλος του 2017 (ένα από τα υψηλότερα μεταξύ των κρατών που αξιολογά ο Fitch) λόγω της τιτλοποίησης ακαθάριστων ΜΕΧ της Τράπεζας Κύπρου ύψους 2,7 δισ. Ευρώ – η πρώτη τιτλοποίηση ΜΕΧ μεγάλης κλίμακας.Επιπλέον, ο Fitch αναφέρει ότι παρόλο που μειώνεται γρήγορα το υψηλό ιδιωτικό χρέος (215% του ΑΕΠ στο τρίτο τρίμηνο, εξαιρουμένων των οντοτήτων ειδικού σκοπού, εκ των οποίων λίγο περισσότερο από το μισό είναι εταιρικό χρέος), αυτό αποτελεί ένα ακόμη πλήγμα στην οικονομία αλλά και στη συγκράτηση της πιστωτικής επέκτασης. Αναφέρει επίσης ότι το μακροοικονομικό περιβάλλον θα μπορούσε να ενισχύσει την περαιτέρω την απομόχλευση του ιδιωτικού τομέα καθώς και την επίλυση του προβλήματος των ΜΕΧ, ενώ υπογραμμίζει πως «η δυναμική αγορά εργασίας, η αύξηση των τιμών των κατοικιών, οι μισθολογικές αυξήσεις και το Σχέδιο Εστία ενδέχεται να ενισχύσουν τις αποπληρωμές δανείων».Επίσης, ο διεθνής οίκος αναφέρει ότι η συνετή δημοσιονομική πολιτική έχει δημιουργήσει κάποια περιθώρια για να απορροφήσει πρόσθετο κόστος που συνδέεται με τον τραπεζικό τομέα (όπως είναι οι επιδοτήσεις που σχετίζονται με το ΕΣΤΙΑ), εάν προκύψουν και σημειώνει πως η Κύπρος παρουσίασε ένα εκτιμώμενο δημοσιονομικό πλεόνασμα ύψους 2,9% του ΑΕΠ το 2018 και το Προσχέδιο του Προϋπολογισμού για το 2019 προβλέπει γενικό δημοσιονομικό πλεόνασμα 3,1% και πρωτογενές πλεόνασμα 5,6%. Τέλος, ο Fitch αναφέρει ότι τα δημοσιονομικά πλεονάσματα και η ισχυρή οικονομική ανάκαμψη έχουν οδηγήσει σε ταχεία μείωση του μικτού χρέους της γενικής κυβέρνησης, παρά την εφάπαξ αύξηση του το 2018.
