Η Ολομέλεια της Βουλής ενέκρινε ομόφωνα τον πρώτο συμπληρωματικό προϋπολογισμό που κατατέθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών για το 2022, με βουλευτές ωστόσο να εκφράζουν προβληματισμούς για τη διαχείριση κονδυλίων που αφορούν την πανδημία αλλά και για ανεπαρκή στήριξη συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων.

Οι συμπληρωματικές πιστώσεις ύψους €102.075.815 αφορούν κυρίως δαπάνες για τη διαχείριση της πανδημίας, καθώς και έκτακτες ανάγκες που προέκυψαν συνεπεία του πολέμου στην Ουκρανία.

Οι συμπληρωματικές πιστώσεις που απαιτούνται αφορούν μεταξύ άλλων αγορά και διάθεση τεστ για τον κορωνοϊό και στελέχωση των ιατρείων δημόσιας υγείας, αγορά υπηρεσιών από κινητές μονάδες για διεξαγωγή τεστ, αποκατάσταση και φιλοξενία θετικών κρουσμάτων και διενέργεια αλληλούχισης νέας γενιάς σε δείγματα ήδη επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, αγορά φαρμάκων και εμβολίων για την πανδημία, καταβολή υπερωριών για την επίταξη ιατρών και νοσηλευτών και την παραπομπή ασθενών στον ιδιωτικό τομέα, καθώς και διεξαγωγή ερευνών ύψους €53.000.000.

Επίσης στελέχωση των σημείων ελέγχου COVID-19 στα αεροδρόμια για έλεγχο των υγειονομικών εγγράφων, διαχωρισμό των επιβατών κατά την αποβίβασή τους, καθώς και καθοδήγησή τους στα εργαστήρια διεξαγωγής εξετάσεων COVID-19 ύψους €700.000.

Επιπλέον καταβολή χορηγίας στις σχολικές εφορείες για δαπάνες που αφορούν στην απολύμανση σχολικών χώρων λόγω κρουσμάτων COVID-19, χρήση αιθουσών δημόσιων εκπαιδευτηρίων για διενέργεια τεστ ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου, λειτουργικά έξοδα και κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος  ύψους €520.000.

Ακόμα αγορά υπηρεσιών για το κέντρο τηλεξυπηρέτησης του κοινού για παροχή πληροφοριών που αφορούν στην πανδημία, στην υποστήριξη της πλατφόρμας εμβολιασμού και στην παροχή πληροφοριών για το Cyprus Flight Pass  ύψους €571.200.

Παράλληλα στον συμπληρωματικό προϋπολογισμό προβλέπεται καταβολή αποζημίωσης στους τυροκόμους, λόγω της επιβολής περιοριστικών μέτρων κατά τη διάρκεια της πανδημίας στον επισιτιστικό τομέα, τα οποία επηρέασαν δυσμενώς την κατανάλωση τυροκομικών προϊόντων ύψους €890.000.

Επιπλέον αγορά και διαχείριση σιτηρών για περίοδο ενός έτους για σκοπούς διατήρησης αποθέματος, λόγω των επιπτώσεων του πολέμου στην Ουκρανία ύψους €18.000.000.

Στήριξη των αιγοπροβατοτρόφων, των αγελαδοτρόφων και των χοιροτρόφων, καθώς και δαπάνες για την αποθεματοποίηση χοιρινού κρέατος ύψους €7.600.000.

Επίσης στήριξη και φιλοξενία εκτοπισθέντων προσφύγων από την Ουκρανία κονδύλι ύψους €5.000.000.

Στήριξη των αεροπορικών εταιρειών για τη συνέχιση υλοποίησης του Σχεδίου Κινήτρων Συνδεσιμότητας και Ανάπτυξης Αερομεταφορών για την περίοδο Ιουλίου-Δεκεμβρίου 2021 ύψους €5.784.615.

Η υπολογιζόμενη επίπτωση στο δημοσιονομικό ισοζύγιο από την έγκριση του υπό αναφορά συμπληρωματικού προϋπολογισμού αναμένεται να ανέλθει στο 0,4% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ).

Με τροπολογία του Βουλευτή του ΔΗΚΟ Χρύση Παντελίδη που ομόφωνα ψήφισε η Βουλή, δεσμεύεται κονδύλι ύψους €10.000.000 ώστε να ενημερώνεται η Επιτροπή Οικονομικών για έκτακτες δαπάνες που αναμένεται να προκύψουν κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2022 λόγω της εξέλιξης της πανδημίας, περιλαμβανομένης της φιλοξενίας ασθενών θετικών στον COVID-19, καθώς και της εφαρμογής του προγράμματος επιχορηγημένων διακοπών.

Στην παρέμβασή του στην Ολομέλεια ο κ. Παντελίδης είπε ότι στο θέμα του κορωνοϊού, είναι κοινή διαπίστωση ότι ίσως είμαστε η μόνη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία συνέχισε για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα την πρακτική της μαζικής διενέργειας ιατρικών ελέγχων ανίχνευσης, καθώς και άλλων μέτρων, είτε στα αεροδρόμια, είτε στα λιμάνια ή αλλού.

Είπε ακόμα ότι από τώρα και στο εξής και εφόσον η επιδημιολογική κατάσταση της χώρας είναι αυτή που είναι, κρίνεται δηλαδή ικανοποιητική, το κράτος πρέπει να δίνει έμφαση στις δαπάνες που αφορούν τα φάρμακα και τα εμβόλια και να γίνει ιδιαιτέρως φειδωλό σε δαπάνες αμέτρητων ελέγχουν που δεν συνάδουν με την επιδημιολογική κατάσταση, ούτε με τη γενικότερη επίπτωση της πανδημίας στον πληθυσμό.

Εξέφρασε επίσης απογοήτευση που στον συμπληρωματικό προϋπολογισμό δεν περιλαμβάνονται οποιαδήποτε κονδύλια για στήριξη επιχειρήσεων που πλήγηκαν καθώς, όπως λέχθηκε, τα σχέδια επιχορήγησης επιχειρήσεων για αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 έχουν τερματιστεί.

Σημείωσε ότι αυτή τη στιγμή εκκρεμούν περίπου 500 περιπτώσεις επιχειρήσεων στις οποίες δεν έχει καταβληθεί οικονομική στήριξη, λόγω λαθών ή παραλείψεων κατά τη διαδικασία της συμπλήρωσης των σχετικών αιτήσεων.

Ιδιαίτερο πρόβλημα, συμπλήρωσε, υπάρχει με τα κέντρα διασκέδασης, αφού φαίνεται πως το Υπουργείο Οικονομικών αρνείται επίμονα να ανταποκριθεί σε υποχρεώσεις ύψους περίπου 1,5 εκατομμυρίου ευρώ προς τις επιχειρήσεις αυτές. Κάλεσε ξανά την Κυβέρνηση και το Υπουργείο Οικονομικών να ανταποκριθεί σε αυτή την υποχρέωση.

Παράλληλα κάνοντας λόγο για δύσκολες μέρες που έρχονται, είπε ότι απαιτείται συλλογικότητα, απαιτείται ενότητα, απαιτείται αποτελεσματικότητα και ότι δεν γίνεται κάθε πρόταση της κυβέρνησης για κάποιο θέμα να χαρακτηρίζεται από την κυβέρνηση σαν «η μόνη σοβαρή, η μόνη τεκμηριωμένη ή η μόνη υπεύθυνη» και την ίδια ώρα κάθε πρόταση της αντιπολίτευσης να χαρακτηρίζεται, πάλι από την κυβέρνηση, σαν «λαϊκίστικη, ανεφάρμοστη ή επιπόλαιη».

Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ Σωτήρης Ιωάννου υπενθύμισε ότι το κόμμα του δεν έδωσε λευκή επιταγή για να κυβερνάται ο τόπος με διατάγματα «που καλούμαστε τώρα να πληρώσουμε χωρίς να εξετάσουμε την αναγκαιότητά τους». Είπε ακόμα ότι το ΕΛΑΜ ζήτησε νομοθετική ρύθμιση του ζητήματος και εισέπραξε αρνητική απάντηση ενώ ενέγραψε το θέμα για συζήτηση στο κεφάλαιο Δ’ κάτι που δεν έγινε ακόμα. «Δυστυχώς επιβεβαιωθήκαμε με κόστος δεκάδων εκατομμυρίων για τους φορολογούμενους», είπε.

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης χαιρέτισε τη στήριξη των κτηνοτρόφων εκφράζοντας επιφύλαξη για το κατά πόσο τα κονδύλια είναι αρκετά, αναφέροντας ότι αναμένουν την κατάθεση του 2ου συμπληρωματικού προϋπολογισμού εντός του μήνα, όπως αναφέρθηκε από την Κυβέρνηση. Είπε ότι το ποσό αυτό αρκεί τους κτηνοτρόφους για μια εβδομάδα. Εξέφρασε παράλληλα προβληματισμό για τις μεγάλες σπατάλες με τα rapid test και κάλεσε όλους τους αρμοδίους φορείς και τον Γενικό Ελεγκτή να διενεργήσουν όλους τους απαραίτητους ελέγχους για να δουν αν υπάρχει διασπάθιση χρήματος και κακοδιαχείριση. Κάλεσε επίσης την Κυβέρνηση να δώσει σε ιδιοκτήτες κέντρων διασκέδαση και διοργάνωσης εκδηλώσεων το υπόλοιπο ποσό που τους αναλογεί για στήριξή τους από το πλήγμα που δέχτηκαν στην πανδημία.

Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ Λίνος Παπαγιάννης ανέφερε ότι το κονδύλι για τους κτηνοτρόφους σε καμιά περίπτωση δεν είναι αρκετό και ότι η Κυβέρνηση άλλα υποσχέθηκε και άλλα εφαρμόζει. Πρόσθεσε ότι θα έπρεπε με κάθε τρόπο να ενθαρρυνθούν οι παραγωγοί της Κύπρου για να οδηγήσουν τη χώρα σε μεγαλύτερη αυτάρκεια. Ανέφερε ακόμα ότι πρέπει να στηριχθούν οι επιχειρήσεις που περιμένουν ακόμα τα επιδόματά τους για την πανδημίας που δεν τους έχουν καταβληθεί.

Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Ηλίας Μυριάνθους αναφέρθηκε σε ανεπαρκή κονδύλια για στήριξη πολλών ομάδων του πληθυσμού που έχουν πληγεί και εξέφρασε την άποψη ότι πρέπει να γίνει στοχευμένη διαχείριση γιατί αν συνεχιστεί η κατάσταση με τον πόλεμο και τον πληθωρισμό, ίσως τα αποθέματα του δημοσίου να μην μπορούν να αντιμετωπίσουν άλλες κοινωνικές αναταραχές.

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρίστος Ορφανίδης έκανε λόγο για τα αυξημένα κόστη των κτηνοτρόφων λόγω των μεγάλων αυξήσεων στις ζωοτροφές και ανέφερε ότι το συγκεκριμένο κονδύλι θα μπορούσε να ήταν πολύ μεγαλύτερο για στήριξη αυτών των εργαζομένων.

Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίου είπε ότι το ελάχιστον ανά κτηνοτροφική μονάδα που θα μπορούσε να δοθεί χωρίς την ανάγκη έγκρισης της ΕΕ ήταν €50,000, όταν το ποσό που δίνεται τώρα δεν φτάνει τις 10 χιλιάδες ευρώ ανά μονάδα.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Καυκαλιάς είπε ότι υπάρχουν πολύ περιορισμένα κονδύλια για την πραγματική οικονομία και τις ανάγκες κοινωνικών ομάδων που έχουν χτυπηθεί αλύπητα από την κρίση. Είναι καλοδεχούμενα τα 5 εκ για τους κτηνοτρόφους, πρόσθεσε, αλλά δεν είναι ικανοποιητικά για να καλύψουν τις αυξημένες ανάγκες των κλάδων. Έκανε ακόμα λόγο για αθέτηση δεσμεύσεων της κυβέρνησης όσον αφορά τη στήριξη επιχειρήσεων στους τομείς της διασκέδασης και εκδηλώσεων, αλλά και ανθρώπων του πολιτισμού. Παράλληλα ανέφερε ότι τα 18 εκ για την αγορά σιτηρών χρειάστηκαν επειδή η κυβέρνηση διέλυσε την Επιτροπή Σιτηρών και οι ιδιώτες εισαγωγείς έκριναν ότι δεν τους συμφέρει να κάνουν εισαγωγές. Ανέφερε ακόμα ότι αποτελεί πρόκληση ότι από αυτά τα 18 εκ το 1 εκ. θα διατεθεί στις εταιρείες αυτές για να κάνουν διαχείριση των σιτηρών που θα έρθουν.

Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Ονούφριος Κουλλά είπε ότι το κόμμα συμφωνεί με την τροπολογία που κατατέθηκε αφού πρέπει να υπάρχει κοινοβουλευτικός έλεγχος για τα κονδύλια.

Την ίδια ώρα ανέφερε ότι η κυβέρνηση έχει κτίσει δημοσιονομικές δυνατότητες και μας επιτρέπει να διεκδικούμε περισσότερα. Σημείωσε ότι έρχονται κι άλλα κονδύλια για την γεωργοκτηνοτροφία. Για την πανδημία είπε ότι τα περισσότερα κονδύλια αφορούν τη διαχείριση που ήδη έχει γίνει και θα είναι πολύ λιγότερα από τώρα και στο εξής. Πρόσθεσε ότι η Κύπρος είχε μια αυστηρή αλλά από τις καλύτερες διαχειρίσεις της πανδημίας παγκοσμίως την ώρα που η οικονομία της είχε λιγότερη ύφεση το 2020 και περισσότερη ανάπτυξη το 2021.

Παράλληλα είπε ότι χρειάζεται μέγιστη υπευθυνότητα και συνεργασία για τις μέρες που έρχονται.

Όσον αφορά την Επιτροπή Σιτηρών είπε ότι αν υπήρχε ακόμα οι τιμές των σιτηρών θα ήταν αυξημένες λόγω του υψηλού λειτουργικού της κόστους. Τόνισε παράλληλα τη σημασία του να υπάρχει απόθεμα ασφαλείας στην κρατικό κορβανά για οτιδήποτε χρειαστεί η χώρα στη συνέχεια. Πρόσθεσε ότι υπάρχουν επιχειρήσεις που πρέπει στη συνέχεια να στηριχθούν περισσότερο από το κράτος.