Η παράβαση του Κώδικα Συμπεριφοράς της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (ΚΤΚ) από μέρους χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων διαπιστώνεται όπου διενεργήσει έλεγχο η ΚΤΚ, τόνισε ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου Κωνσταντίνος Ηροδότου, ύστερα από συνάντηση στα γραφεία του ΑΚΕΛ με τον ΓΓ του κόμματος Στέφανο Στεφάνου.

Ταυτόχρονα, ο κ. Ηροδότου εξέφρασε την άποψη ότι «θα δούμε κάποιες κινήσεις» από μέρους των τραπεζών σε ό,τι αφορά το ύψος των καταθετικών επιτοκίων, ενώ σε σχέση με το ύψος των επιτοκίων που χρεώνουν στα δάνεια αυτά οι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων, ανέφερε ότι αυτό γίνεται “με βάση την δανειακή σύμβαση που υπάρχει ήδη”. Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ κάλεσε την Κυβέρνηση να καταθέσει προτάσεις για αντιμετώπιση του προβλήματος των εκποιήσεων για να μην δημιουργούνται, όπως είπε, άστεγοι και ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα το οποίο επιτείνεται με την αύξηση των δανειστικών επιτοκίων.

Σε δηλώσεις μετά τη συνάντηση, κατά την οποία συζητήθηκαν μεταξύ άλλων οι εξελίξεις στον διεθνή τραπεζικό τομέα, το πρόβλημα των ΜΕΔ, το θέμα των εκποιήσεων και η αύξηση των δανειστικών επιτοκίων, ο κ. Στεφάνου είπε σε σχέση με το θέμα των εκποιήσεων, ότι το ΑΚΕΛ αναμένει από την Κυβέρνηση να υλοποιήσει αυτό που είπε ότι «πολύ σύντομα θα έλθει στην Βουλή με συγκεκριμένες πολιτικές, προγράμματα και προτάσεις με στόχο να βοηθήσουμε για την προστασία της πρώτης κατοικίας και της μικρής επαγγελματικής στέγης».

Ανέφερε ότι εξαντλούνται και τα χρονικά περιθώρια που έθεσε η ίδια Κυβέρνηση και «ακόμη δεν έχουμε δει οτιδήποτε» και πρόσθεσε ότι το ΑΚΕΛ θα ασκήσει πίεση και εντός και εκτός Βουλής «γιατί οι εκποιήσεις συνεχίζονται και είναι πολλές».

Ο κ. Στεφάνου είπε ότι είναι ευθύνη της Κυβέρνησης οι κοινωνικές πολιτικές και προγράμματα και πρόσθεσε πως «θα πρέπει η Κυβέρνηση να έλθει με προτάσεις έτσι ώστε να δούμε πως αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα με τις εκποιήσεις με τέτοιο τρόπο που να μην δημιουργούμε άστεγους και ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα και γίνεται πιο πιεστικό εξαιτίας της αύξησης των δανειστικών επιτοκίων που σε συνάρτηση με τα καθηλωμένα εισοδήματα νοικοκυριών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων επιτείνει το πρόβλημα».

Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ είπε ότι υπάρχουν και προτάσεις που είναι στο συρτάρι της Κυβέρνησης η οποία τις παρέλαβε από την προηγούμενη Κυβέρνηση, προσθέτοντας ότι «με την ΚΤΚ συζητούμε εδώ και καιρό για Μηχανισμό που να υπολογίζει το υπόλοιπο του κάθε δανειολήπτη για να μην είναι στην απόλυτη δικαιοδοσία των τραπεζών να αποφασίζουν για το υπόλοιπο του δανείου του κάθε δανειολήπτη».

Αναφορικά με την αύξηση των δανειστικών επιτοκίων, ο κ. Στεφάνου είπε ότι αυτό το θέμα έρχεται από το ευρωσύστημα με στόχο την αντιμετώπιση του πληθωρισμού και πρόσθεσε ότι για αυτό το θέμα «μπορεί να έχουμε απόψεις αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα».

Ανέφερε, ωστόσο, ότι «δεν βλέπουμε τα καταθετικά επιτόκια να ακολουθούν την αύξηση των δανειστικών επιτοκίων».

Αναφορικά με τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές εξελίξεις, ο κ. Στεφάνου είπε ότι «μας ενδιαφέρει να έχουμε στην Κύπρο ένα ισχυρό και υγιή χρηματοπιστωτικό τομέα που να χρηματοδοτεί την οικονομία» και «να υπηρετεί με υγιείς πρακτικές το δημόσιο συμφέρον».

Είπε ακόμη ότι συζήτησαν και γενικότερα ζητήματα και προτάσεις της ΚΤ και πρόσθεσε ότι το ΑΚΕΛ βρίσκεται σε επαφή με την ΚΤ για να έχει «τη σωστή πληροφόρηση και όλα τα δεδομένα» για να μπορεί να συζητεί ορθολογικά και να αποφασίζει υπεύθυνα, όταν καταλήγουν τα θέματα στην Βουλή, «πάντοτε με πυξίδα το δημόσιο συμφέρον, την οικονομία και της κοινωνίας».

Από την πλευρά του, ο κ. Ηροδότου είπε ότι συζήτησαν «τις διεθνείς εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα και την υγιή κατάσταση του κυπριακού τραπεζικού συστήματος» και πρόσθεσε πως «η ρευστότητα και τα κεφαλαία των κυπριακών τραπεζών είναι πολύ ικανοποιητικά».

Συζητήσαμε και τις ανησυχίες που έχουμε όλοι σε σχέση και με τον πληθωρισμό και με τα επιτόκια, ανέφερε και πρόσθεσε πως «τα δανειστικά επιτόκια είναι αποφάσεις του ευρωσυστήματος και στοχεύουν στον περιορισμό του πληθωρισμού».

Ο Διοικητής της ΚΤΚ είπε ακόμη ότι ενημέρωσε τον ΓΓ του ΑΚΕΛ για προσπάθειες που κάνει «εδώ και καιρό» με κατ΄ ιδίαν συναντήσεις με κάποιες τράπεζες για τα καταθετικά επιτόκια με κορύφωση αυτών των προσπαθειών όταν κάλεσε τους εκτελεστικούς διευθυντές όλων των τραπεζών, στους οποίους έθεσε και αυτό το θέμα.

Ανέφερε επίσης ότι με τον ΓΓ του ΑΚΕΛ αντάλλαξαν απόψεις και πως να αντιμετωπιστούν άλλα θέματα που ταλανίζουν την κοινωνία μας και ότι ενημέρωσε και για συγκεκριμένες ιδέες, προτάσεις και δράσεις της ΚΤΚ σε τι αυτές «στοχεύουν και με ποιο χρονοδιάγραμμα».

Σε ερώτηση αν έχει διαπιστώσει μη τήρηση του κώδικα συμπεριφοράς της ΚΤΚ, ο κ. Ηροδότου είπε ότι «αυτό το διαπιστώνουμε όπου κάνουμε έλεγχο, δυστυχώς», προσθέτοντας πως «για αυτό κάνουμε τους ελέγχους και για αυτό ανάλογα με το πόσο σημαντικές είναι κάποιες παραβάσεις και αν είναι συστημικές σε κάποιο ίδρυμα, τόσο πιο ψηλές είναι οι ποινές που επιβάλλουμε».

Κληθείς να πει κατά πόσον οι τράπεζες θα πρέπει άμεσα να κινηθούν σε αύξηση των καταθετικών επιτοκίων, ο κ. Ηροδότου είπε ότι για αυτό το θέμα προέβη εδώ και δύο μήνες σε παραινέσεις προς τις τράπεζες και εξέφρασε την άποψη ότι «θα δούμε κάποιες κινήσεις όσον αφορά τα επιτόκια στις καταθέσεις του κόσμου».

Σε σχέση με το ύψος των δανειστικών επιτοκίων, ο κ. Ηροδότου είπε ότι όλοι θα θέλαμε να έχουμε λιγότερο κόστος στα δάνεια, προσθέτοντας ότι αυτό το θέμα αφορά «τι μας επιτρέπουν οι ευρωπαϊκές νομοθεσίες και το ευρωσύστημα».

Για αυτό το θέμα, όπως είπε, «ενδεχομένως να είναι πιο εφικτό να παρθούν κάποια κοινωνικά μέτρα υποστήριξης για τις ευάλωτες ομάδες της κοινωνίας».

Ο Διοικητής της ΚΤΚ είπε ακόμη ότι στις ομιλίες του ανέφερε «πολλές φορές ότι στοχευμένα μέτρα για τους ευάλωτους και για διατήρηση της κοινωνικής συνοχής είναι κάτι που το κάθε κράτος πρέπει να κοιτάξει».

Κληθείς να πει αν υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση στην περίπτωση που ένα ίδρυμα δεν προχωρήσει σε αναδιάρθρωση ενός δανείου, ο κ. Ηροδότου είπε ότι κάλεσε τις τράπεζες από την περίοδο της πανδημίας να προβούν σε «γρήγορες και άμεσες αναδιαρθρώσεις και τα στοιχεία και τα αποτελέσματα δείχνουν ότι αυτό το τήρησαν» και πρόσθεσε πως «είχαμε σημαντική αύξηση των αναδιαρθρώσεων».

«Τώρα, δυστυχώς, η κοινωνία μας και οι δανειολήπτες πιέζονται και από τον πληθωρισμό και από την αύξηση των επιτοκίων – το οποίο είναι το αναγκαίο φάρμακο για να μειωθεί ο πληθωρισμός – είναι προς το συμφέρον των τραπεζών να γίνουν αυτές οι αναδιαρθρώσεις», ανέφερε, προσθέτοντας πως «δεν συμφέρει σε καμιά τράπεζα ένα δάνειο να καταλήξει σε μη εξυπηρετούμενο».

Αναφέροντας ότι η ΚΤΚ ελέγχει την εφαρμογή του Κώδικα Συμπεριφοράς, ο κ. Ηροδότου είπε ότι «αν έγινε κάποια σωστή και αληθινή προσπάθεια αναδιάρθρωσης, (αυτό) εμπίπτει μέσα στα πλαίσια των ελέγχων που κάνουμε».

Σε παρέμβαση του, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ είπε ότι «ήταν πάγια απαίτηση μας και εντός και εκτός Βουλής, οι τράπεζες να τηρούν τον Κώδικα και να δίνουν έμφαση στις βιώσιμες αναδιαρθρώσεις», προσθέτοντας ότι πολλές φορές το ΑΚΕΛ κατήγγειλε και στο παρελθόν και πρόσφατα ότι «οι τράπεζες εκμεταλλεύονται την δεσπόζουσα θέση που έχουν η οποία έγινε ακόμη πιο δεσπόζουσα μετά από τις αλλαγές του νομοθετικού πλαισίου για τις εκποιήσεις και το 2014 και το 2018».

«Ειδικά το 2018 που αφαίρεσε και στοιχειώδη δικαιώματα από τα λίγα που έχουν οι δανειολήπτες σε σχέση με αυτά που έχουν οι τράπεζες», πρόσθεσε.

Ο κ. Στεφάνου είπε ότι το ΑΚΕΛ ζήτησε «από την προηγούμενη Κυβέρνηση να αποκατασταθούν κάποια δικαιώματα των δανειοληπτών σε σχέση με τη νομική δυνατότητα που έχουν για να προστατέψουν την περιουσία τους», αλλά αυτό δεν έγινε και πρόσθεσε πως αυτό ζητεί και από τη νέα Κυβέρνηση.

«Επειδή δεν βλέπουμε από μέρους της Κυβέρνησης να υπάρχει προς τα παρόν αυτή η πολιτική βούληση – η πρόσφατη παρουσία του ΥΠΟΙΚ στη Βουλή δεν έδωσε αυτό το μήνυμα – εμείς προχωρούμε με τη συζήτηση των προτάσεων νόμου που είχαμε καταθέσει εδώ και μερικά χρόνια στη Βουλή για ενδυνάμωση στο νομοθετικό πλαίσιο των δικαιωμάτων και της δυνατότητας του δανειολήπτη να προστατέψει την πρώτη κατοικία και την μικρή επαγγελματική στέγη», πρόσθεσε.  

Ερωτηθείς ο Διοικητής της ΚΤ κατά πόσον έχουν την δυνατότητα οι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων να επιβάλουν τόκους στα περιουσιακά στοιχεία που έχουν αγοράσει με σημαντική έκπτωση, ο κ. Ηροδότου είπε ότι είναι υποχρέωση των εταιρειών αυτών «να ενεργούν εντός του κώδικα συμπεριφοράς της ΚΤΚ», ενώ σε σχέση με το ύψος των επιτοκίων που χρεώνουν στα δάνεια αυτά, ανέφερε ότι αυτό «είναι με βάση την δανειακή σύμβαση που υπάρχει ήδη για εκείνο το δάνειο», προσθέτοντας ότι η δανειακή σύμβαση που υπήρχε πριν από την εξαγορά ενός δανείου από τις συγκεκριμένες εταιρείες «προσδιορίζει τι μπορεί να επιβάλει από πλευράς τόκου ή επιτοκίου».

Κληθείς να πει που βρίσκεται το θέμα για τη διαμόρφωση από ξένους οίκους πρότασης για μείωση των ΜΕΧ στις τράπεζες, ο κ. Ηροδότου είπε ότι «το έργο προχωρεί» και ολοκληρώνεται τώρα η πρώτη φάση αναλύσεων», προσθέτοντας ότι χρειάζεται η έγκριση του ΔΣ της ΚΤΚ για να προχωρήσει η δεύτερη φάση του έργου.

Ανέφερε ότι επί του προκειμένου είναι πιο σωστό να ενημερωθεί πρώτα το ΔΣ της τράπεζας.

Ερωτηθείς σε σχέση με τις ανησυχίες που υπάρχουν για ορισμένες ευρωπαϊκές τράπεζες και αν υπάρχει ενδεχόμενο να γίνει συστημικό το πρόβλημα και να επεκταθεί σε όλη την Ευρώπη, ο κ. Ηροδότου είπε ότι υπάρχει ανησυχία στις αγορές και «η δική μας ανησυχία είναι να μην εξελιχθεί σε κάτι μεγαλύτερο».

«Η ΕΚΤ επιβεβαιώνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο την καλή υγεία του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος και την ετοιμότητα της να παρέμβει με ρευστότητα ή άλλα μέτρα αν και όταν χρειαστεί», κατέληξε.