Στα 614,5 εκ. ευρώ, επιπλέον των ευρωπαϊκών συγχρηματοδοτούμενων κονδυλίων (περιλαμβανομένων αυτών ύψους 650,5 εκ. ευρώ για το 2024), ανέρχεται ο προϋπολογισμός του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, τον οποίο η Υφυπουργός, Μαριλένα Ευαγγέλου παρουσίασε στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών. Θέτοντας παράλληλα τις προτεραιότητές της, η Υφυπουργός αναφέρθηκε στην κατάρτιση εθνικών στρατηγικών για την τρίτη ηλικία και τον αυτισμό, αλλά και στη βελτίωση στην χορήγηση επιδομάτων, κυρίως μέσω εκσυγχρονισμού του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (ΕΕΕ), μιας διαδικασίας που όπως είπε, σύντομα ολοκληρώνεται.

Σε δηλώσεις μετά την συνεδρία, η κ. Ευαγγέλου είπε ότι ο συνολικός προϋπολογισμός του Υφυπουργείου παρουσιάζει αύξηση 2,87% σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό του 2023 και οι μεγαλύτερες δαπάνες αφορούν στις κοινωνικές παροχές, που παρουσιάζουν αύξηση 2,9%.

Η μεγαλύτερη δαπάνη αφορά το ΕΕΕ, σημείωσε λέγοντας ότι ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση αυτού του επιδόματος είναι από τους πρώτους στόχους που έθεσε με την ανάληψη των καθηκόντων της, ώστε να καταστεί ταχύτερο, αποτελεσματικότερο και δικαιότερο. «Ήδη τα πρώτα αποτελέσματα είναι ορατά και σύντομα θα είμαστε στην ευχάριστη θέση ν’ ανακοινώσουμε την ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας» είπε.

Οι συνολικές δαπάνες για τα άτομα με αναπηρίες για το 2024 παρουσιάζουν αύξηση 6%, δήλωσε η κ. Ευαγγέλου κι αναφερόμενη στα στατικά στοιχεία από το 2018 μέχρι το 2023, είπε ότι διαπιστώνεται αύξηση ετήσιων δαπανών της τάξης του 33%.

Ανέπτυξε, συνέχισε, κι άλλες εκ των προτεραιοτήτων της, όπως το πρόγραμμα του κοινωνικού λειτουργού της γειτονιάς, που ήδη ξεκίνησε μέσω της επιδότησης των πρώτων οκτώ αρχών της ΤΑ και στόχος είναι να επεκταθεί παγκύπρια.

Ενημέρωσε επίσης την Επιτροπή Οικονομικών, ανέφερε, για την απόφαση της Κυβέρνησης να προχωρήσει στην θέσπιση Εθνικής Στρατηγικής και Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την τρίτη ηλικία και για την ενεργό γήρανση με διυπουργική συμμετοχή και την συμμετοχή όλων των οργανώσεων των ατόμων τρίτης ηλικίας.

Ενημέρωση ακόμη, είπε, για την διαμόρφωση της πρώτης Εθνικής Στρατηγικής και Σχεδίου Δράσης για τον αυτισμό, αναγνωρίζοντας την αυξητική τάση των διαγνώσεων στην Κύπρο. Συντονιστής αυτής της στρατηγικής, σημείωσε, είναι το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας με την συμμέτοχή όλων των συναρμόδιων Υπουργείων και των άμεσα ενδιαφερομένων οργανώσεων και συνδέσμων.

Ερωτηθείσα σχετικά με την υπερδιάγνωση τέτοιων περιστατικών, η Υφυπουργός είπε ότι θα το δουν κι αυτό για να δώσουν την στήριξη που χρειάζεται σε αυτά τα άτομα από την ημέρα της διάγνωσης.

Για τις ερωτήσεις που δέχθηκε κι εντός της Επιτροπής για τις κατοικίες ανηλίκων, η Μαριλένα Ευαγγέλου είπε ότι πρόκειται για μικρές κατοικίες, ενταγμένες στην κοινότητα, στο πλαίσιο του προγράμματος Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που αφορούν ένα ευρύ φάσμα κοινωνικής πολιτικής με παιδιά, εφήβους κι έγκυες γυναίκες που βρίσκονται κάτω από την νομική ευθύνη του κράτους. Διευκρίνισε ότι δεν πρόκειται για δομές ασυνόδευτων ανηλίκων.

Σήμερα, είπε, είναι η Παγκόσμια Ημέρα Παιδιού και μιλάμε για την υποχρέωση της πολιτείας ευρύτερα, αλλά και του κράτους, να παρέχει την στήριξη και τα δικαιώματα σε όλα παιδιά, και ιδιαίτερα σε εκείνα που για οποιοδήποτε λόγο δεν έχουν την στήριξη των γονιών τους και πρέπει για ένα χρονικό διάστημα να έχουν την αρωγή, την φροντίδα, την νομική φροντίδα του κράτους.

Υπάρχουν, σημείωσε, και τα κέντρα ημέρας, όπως είναι το Σπίτι του Παιδιού στην Λευκωσία, και υπενθύμισε ότι πρόσφατα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξήγγειλε την δημιουργία ενός ακόμη τέτοιου Σπιτιού στη Λεμεσό, με εξειδικευμένες πολυθεματικές υπηρεσίες για παιδιά που έχουν δεχθεί σεξουαλική κακοποίηση. Οι υπηρεσίες αυτές, σημείωσε, θα επεκταθούν και σε στήριξη απέναντι σε κάθε μορφή κακοποίησης παιδιών.

Τοποθετήσεις Βουλευτών

Εκ μέρους του ΔΗΣΥ, η Φωτεινή Τσιρίδου είπε ότι το κόμμα της κρίνει ανεπαρκή την αύξηση του επιδόματος τέκνου κατά 5%, ειδικά για τις τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, καθώς το κόστος ζωής αυξήθηκε κατά 13% την τελευταία διετία «και δυστυχώς θα συνεχίσει ν’ αυξάνεται και τα επόμενα χρόνια».

Επανάφερε δε την πρόταση του ΔΗΣΥ, που έχει ήδη εγγράψει στη Βουλή, για την στήριξη των πολιτών που κρίνονται με μέτρια αναπηρία, ιδίως όσον αφορά τα παιδιά. Ζήτησαν δε, είπε, να εξευρεθούν τρόποι για επίσπευση των διαδικασιών, γρηγορότερη καταβολή των επιδομάτων και απάντηση στους πολίτες ώστε να εξυπηρετούνται όσοι πρέπει να στηριχθούν από το κράτος.

Εκ μέρους του ΑΚΕΛ, ο Άντρος Καυκαλιάς ανέφερε ότι είναι επιτακτική ανάγκη ο επανασχεδιασμός της κοινωνικής πολιτικής, σημειώνοντας ότι 24.000 πολίτες ζουν σε συνθήκες σοβαρής υλικής και κοινωνικής στέρησης, 4 στους 10 αντιμετωπίζουν σοβαρές οικονομικές δυσκολίες για κάλυψη έκτακτων αλλά αναγκαίων εξόδων, 1 στους 5 αδυνατεί να καλύψει το κόστος για θέρμανση ενώ σχεδόν ανάλογο ποσοστό δυσκολεύεται να καλύψει έγκαιρα υποχρεώσεις που αφορούν ενοίκιο, δόσεις και πάγιους λογαριασμούς. Επιπλέον, 31.000 παιδιά στην Κύπρο είναι αντιμέτωπα με τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, πρόσθεσε.

Σημείωσε την απουσία μιας σύγχρονης και προοδευτικής κοινωνικής πολιτικής για το παιδί και την οικογένεια, την ανεπάρκεια δομών παιδικής προστασίας, την μείωση του κονδυλίου για παροχή ΕΕΕ, την αδυναμία αποτελεσματικής αναδιάρθρωσης των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, την απουσία μιας ολοκληρωμένης πολιτικής στήριξης των ΑμεΑ και την καθυστέρηση στη δημιουργία ειδικής νομοθεσίας, η οποία να συνάδει με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες.

Χρειάζεται, κατέληξε, ο επανασχεδιασμός της κοινωνικής πολιτικής, ώστε αυτή να μην περιορίζεται απλώς στην παροχή ενός επιδόματος, αλλά να εφαρμόζει πολιτικές που να προστατεύουν ουσιαστικά την κοινωνία.

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρύσης Παντελίδης μίλησε εντός της Επιτροπής για στρέβλωση που επικρατεί στο θέμα των κατοικιών που θα φιλοξενήσουν παιδιά και εξέφρασε την ικανοποίησή του για τις διευκρινίσεις που δόθηκαν από την Υφυπουργό για το θέμα.

Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ, Ανδρέας Αποστόλου είπε ότι καταγράφεται διεύρυνση του κοινωνικού κράτους και μίλησε για την πρότασή του όπως αυτός που λαμβάνει επίδομα αναπηρίας όταν συζήσει με άλλο άτομο αυτό να μην αποκόπτεται λόγω οικογενειακού εισοδήματος  και γίνεται εξαρτώμενο από τρίτο άτομα. Ο κ. Αποστόλου χαιρέτισε την δέσμευση της Υφυπουργού να δει το θέμα και να στηρίξει την πρότασή του.

Κατέθεσε επίσης, είπε, την εισήγηση όπως το αναπηρικό επίδομα διαχωριστεί από το ΕΕΕ και μίλησε για την ανάγκη επέκτασης του επιδόματος φροντίδας και να επεκταθεί σε άλλες ομάδες πληθυσμού.

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης είπε ότι στο υφυπουργείο επιτελείται ένα σημαντικό έργο και πρόσθεσε ότι το κόμμα του εισηγείται αναδιοργάνωση των υπηρεσιών ώστε οι πολίτες να νιώθουν ότι είναι κοντά σε όλες τις υπηρεσίες του Υφυπουργείου και την ριζική αναθεώρηση της νομοθεσίας του ΕΕΕ, ώστε ν’ αλλάξουν κάποιες στρεβλώσεις, να απεγκλωβιστούν οι ανάπηροι, οι μονογονιοί κι άλλες ομάδες.

Εξέφρασε ικανοποίηση γιατί μετά από ένα χρόνο ψηφίστηκε από το Υπουργικό Συμβουλίου και θα κατατεθεί στη Βουλή η πρότασή όπως η παραχώρηση σπιτιού ή οικιστικής μονάδας με επικαρπία, να μην περιλαμβάνεται στο συλλογικό εισόδημα και ν’ αποκόπτεται από το ΕΕΕ ή το αναπηρικό επίδομα.

Ικανοποίηση γι’ αυτά που άκουσαν από την Υφυπουργό Κοινωνικής Πρόνοιας με την επισήμανση ότι «πάντα υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης», εξέφρασε και ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μαρίνος Μουσιούττας λέγοντας ότι αναμένει γραπτώς τις απαντήσεις για θέματα που έθιξε, όπως την παροχή επιπρόσθετου επιδόματος σε χαμηλοσυνταξιούχους που χρειάζονται φροντίδα. Έθιξε, είπε, και το κατά πόσο οι αρχές της ΤΑ θα είναι έτοιμες τον Ιούνιο να αντεπεξέλθουν στις υπηρεσίες που θα πρέπει να προσφέρουν και οι οποίες μεταφέρθηκαν σε αυτές από το Υφυπουργείο Πρόνοιας.

Κατά την συζήτηση εντός της Επιτροπής Οικονομικών που διήρκησε μιάμιση ώρα, στην παρουσία 12 Βουλευτών, η Υφυπουργός ρωτήθηκε για όλα σχεδόν τα επιδόματα που άπτονται των υπηρεσιών του Υφυπουργείου, το τηλεφωνική κέντρο, την ταχύτητα εξυπηρέτησης κι απαντήσεων αιτήσεων και αιτητών και την εφαρμογή των εθνικών στρατηγικών και σχεδίων δράσης στα οποία αναφέρθηκε.