«Πονοκέφαλο» προκαλεί σε κυβέρνηση και καταναλωτές η υποχρέωση επιβολής της γνωστής ως «πράσινης φορολογίας» μέχρι τον Μάιο του 2025. Πρόκειται για υποχρεώση της Κυπριακής Δημοκρατίας που πηγάζει από το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με αποτέλεσμα να θεωρείται προαπαιτούμενο για την εκταμίευση των δόσεων που λαμβάνει η χώρα από την Ένωση.

Γιατί είναι υποχρεωτική;

Η επιβολή πράσινης φορολογίας αποτελεί δέσμευση που αναλήφθηκε κατά την προηγούμενη διακυβέρνηση του Νίκου Αναστασιάδη στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Ήδη η Κύπρος θα έπρεπε να την είχε εφαρμόσει από τον Νοέμβριο του 2022, ενώ έχει λάβει δύο παρατάσεις. Η υλοποίηση της συγκεκριμένης δέσμευσης είναι αναγκαία για να υπάρχει εκταμίευση των κονδυλίων του Σχεδίου.

Πού θα συμβάλει;

Η πράσινη φορολογία θα συμβάλει στην επίτευξη των εθνικών στόχων για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, καθώς ο βασικός στόχος της Κύπρου είναι η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 32% έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2005.

Πού θα υπάρχουν αυξήσεις;

Επί του παρόντος οι αυξήσεις αφορούν:

• καύσιμα: €0,05/λίτρο αρχικά
• τέλη για το νερό: €0,01/κυβικό μέτρο
• τέλος αποβλήτων
• διαμονή σε ξενοδοχεία και τουριστικά καταλύματα: €2,50/νύχτα

Θα υπάρξουν αντισταθμιστικά μέτρα;

Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά από τον αρμόδιο Υπουργό Οικονομικών, Μάκη Κεραυνό, η Κυβέρνηση τοποθετεί τις «τελευταίες πινελιές στα αντισταθμιστικά μέτρα».

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ειδικών, συνολικά η πράσινη φορολογική μεταρρύθμιση αναμένεται να είναι αντίστροφα προοδευτική. Δηλαδή, η ποσοστιαία μεταβολή στην καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών στις χαμηλές καταναλωτικές (εισοδηματικές) τάξεις αναμένεται να είναι μεγαλύτερη.

Από πότε θα ισχύσουν;

Το χρονικό περιθώριο για εφαρμογή της πράσινης φορολογίας είναι μέχρι τον ερχόμενο Μάιο. Η επιβολή της «πράσινης» φορολογίας και τα αντισταθμιστικά μέτρα θα ανακοινωθούν ταυτόχρονα. Ωστόσο, όσον αφορά ειδικά τη διαμονή σε καταλύματα, δεδομένου ότι ήδη έχουν αρχίσει οι κρατήσεις για την θερινή περίοδο, ενδεχομένως οι επιχειρήσεις θα χρειαστεί να απορροφήσουν μέρος των αυξήσεων.

Ποιοι αντιδρούν;

Αρκετοί Βουλευτές έχουν εκφράσει τις αμφιβολίες και τον προβληματισμό τους για την εφαρμογή της φορολογίας. Πρόσφατα ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου, απέστειλε επιστολή στον Νίκο Χριστοδουλίδη ζητώντας να μην εφαρμοστεί. Μάλιστα, ανέφερε ότι «σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν έχει ληφθεί σχετική απόφαση», καθώς «το θέμα βρίσκεται ακόμα σε στάδιο διαβούλευσης». Θέση του κόμματος είναι ότι θα πρέπει η πράσινη φορολογία να είναι δίκαιη και να βασίζεται στην υλοποίηση των απαραίτητων υποδομών και μέσων.