Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται πολύ σκληρά για να διασφαλίσει ότι οι Τουρκοκύπριοι παραγωγοί μπορούν να επωφεληθούν από την καταχώριση του χαλουμιού/χελίμ ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης της ΕΕ (ΠΟΠ) και αυτό απαιτεί από τους παραγωγούς να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις ΠΟΠ και να πληρούν τα σχετικά πρότυπα της ΕΕ για την ασφάλεια των τροφίμων και την υγεία των ζώων, δήλωσε η Judit Rozsa, Διευθύντρια του Προγράμματος Πόρων, Συντονισμού και Βοήθειας στη Γενική Διεύθυνση Υποστήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Μιλώντας διαδικτυακά την Παρασκευή, στο 4ο Cyprus Forum στη Λευκωσία, η κ. Rozsa είπε ότι η προσέγγισή τους «είναι να προωθήσουν την επανένωση προσφέροντας στους Τουρκοκύπριους ένα συγκεκριμένο παράδειγμα πλεονεκτημάτων της ΕΕ».
Σημείωσε ωστόσο ότι αυτό συνοδεύεται από υποχρεώσεις, δηλαδή συμμόρφωση με τα πρότυπα της ΕΕ, επισημαίνοντας ότι το σχήμα Χαλούμι/Χελίμ είναι ένα «μίνι εργαστήριο επανένωσης». Ευχαρίστησε επίσης τις αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας για την εποικοδομητική συνεργασία για να συμβεί αυτό.
Είπε επίσης ότι η τουρκοκυπριακή κοινότητα έχει αγκαλιάσει το θέμα και εργάζεται για την εκπλήρωση των απαραίτητων προτύπων της ΕΕ, και αρκετοί παραγωγοί έχουν ήδη λάβει το σήμα ΠΟΠ ή βρίσκονται στη διαδικασία απόκτησής του. «Στόχος μας είναι να δούμε το χαλούμι/χελίμ να πωλείται διαμέσου της Πράσινης Γραμμής το 2024», είπε η Ευρωπαία αξιωματούχος.
Η κ. Rozsa σημείωσε στην ομιλία της ότι η λογική υπαγορεύει ότι η Κύπρος και ο λαός της θα εξυπηρετηθούν καλύτερα εάν το νησί ξεπεράσει τη σημερινή διαίρεση και επανενωθεί, επισημαίνοντας ότι η επανένωση της Κύπρου θα επιτρέψει σε ολόκληρο το νησί να επωφεληθεί από την πλήρη ένταξη στην ΕΕ.
Είπε ότι η ΕΕ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διευκολύνουν την επανένωση σε επίπεδο τριών πυλώνων, τις δικοινοτικές συνομιλίες για λύση, το πρόγραμμα βοήθειας και το εμπόριο διαμέσου της Πράσινης Γραμμής.
Αναφερόμενη στις ειρηνευτικές συνομιλίες είπε ότι στην ΕΕ βοηθούν να διασφαλιστεί ότι οι διαπραγματεύσεις αντανακλούν τους κανόνες και τις απαιτήσεις της ΕΕ γιατί μια επανενωμένη Κύπρος θα πρέπει να συνεχίσει να είναι ένα κράτος μέλος που λειτουργεί ομαλά. «Το κάνουμε αυτό σε στενή συνεργασία με τον ΟΗΕ», διευκρίνισε.
Μίλησε επίσης για το πρόγραμμα βοήθειας της ΕΕ για την τουρκοκυπριακή κοινότητα, το οποίο έχει έναν και μοναδικό γενικό στόχο, δηλαδή τη διευκόλυνση της επανένωσης. Είπε ότι από το 2006, η ΕΕ έχει διαθέσει σχεδόν 700 εκατομμύρια ευρώ σε αυτό το πρόγραμμα, το οποίο είναι σημαντικό, δεδομένου του μεγέθους της τουρκοκυπριακής κοινότητας.
Το πρόγραμμα, πρόσθεσε, έχει χρηματοδοτήσει περισσότερες από 2.000 υποτροφίες για Τουρκοκύπριους για να σπουδάσουν στην ΕΕ και να γνωρίσουν τις ευρωπαϊκές αξίες και τον τρόπο ζωής.
Στην ομιλία της η κ. Rozsa είπε επίσης ότι η ΕΕ υποστηρίζει επίσης σημαντικά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, όπως τις δικοινοτικές τεχνικές επιτροπές, συμπεριλαμβανομένης της Τεχνικής Επιτροπής Πολιτιστικής Κληρονομιάς, η οποία έχει αναστηλώσει ή προστατεύσει ως τώρα περισσότερα από 130 πολιτιστικά μνημεία σε ολόκληρη την Κύπρο.
Ανέφερε επίσης ότι χρηματοδοτήθηκε και η ΔΕΑ για τον εντοπισμό, εκταφή και ταυτοποίηση λειψάνων περισσότερων από 1.000 αγνοουμένων, συμβάλλοντας στην επούλωση πληγών.
Η αξιωματούχος της Κομισιόν σημείωσε επίσης ότι η Επιτροπή παρέχει επιχορηγήσεις και συμβουλές σε μικρές τουρκοκυπριακές επιχειρήσεις και αγρότες, ώστε να μπορούν να καινοτομούν, να δημιουργούν θέσεις εργασίας και να συμμορφώνονται με τα πρότυπα της ΕΕ.
Είπε ότι έχουν οργανώσει εργαστήρια επιστήμης σε σχεδόν εκατό σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, έτσι ώστε τα παιδιά να μπορούν να κάνουν πρακτικά πειράματα στη βιολογία, τη χημεία και τη φυσική.
«Αυτή τη στιγμή υποστηρίζουμε την ίδρυση του πρώτου δικοινοτικού σταθμού ηλιακής ενέργειας. Αυτός ο σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με προβλεπόμενη χωρητικότητα 30 έως 50 μέγαβατ θα είναι κάτι περισσότερο από ένα πιλοτικό έργο. Εάν εφαρμοστεί, ελπίζουμε ότι θα ξεκινήσει η πράσινη μετάβαση στο νησί», είπε.
Όσον αφορά το εμπόριο της Πράσινης Γραμμής είπε ότι πιστεύουν ότι διευκολύνει την επανένωση της Κύπρου, γιατί φέρνει κοντά τους ανθρώπους, χτίζει εμπιστοσύνη και συμβάλλει στην οικονομική επανένταξη του νησιού.
«Πέρυσι, η αξία αυτού του εμπορίου ήταν 14,6 εκατομμύρια ευρώ, που ήταν το υψηλότερο ποσό που σημειώθηκε ποτέ, επομένως πιστεύουμε ότι χρειάζονται περισσότερες προσπάθειες για να αυξηθεί ακόμη περισσότερο. Τη Δευτέρα, θα ανοίξουμε ένα one-stop-shop χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ, όπου οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις και από τις δύο κοινότητες μπορούν να λάβουν πληροφορίες σχετικά με τις εμπορικές απαιτήσεις και ευκαιρίες (για το εμπόριο) της Πράσινης Γραμμής», επεσήμανε.
Κατέληξε λέγοντας ότι οι καιροί είναι δύσκολοι αλλά δεν υπάρχει βιώσιμη εναλλακτική λύση από την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, στο πλαίσιο του ΟΗΕ.
«Όλοι πρέπει να υποστηρίξουμε καλύτερα πώς μια επανενωμένη Κύπρος θα ωφελούσε και τις δύο κοινότητες. Ελπίζω ότι αυτό που περιέγραψα εδώ σήμερα, θα συμβάλει σε αυτόν τον σημαντικό στόχο για την Κύπρο», είπε.
Το ΚΥΠΕ είναι χορηγός επικοινωνίας του Cyprus Forum.