Τα τελευταία τρία χρόνια, εν μέσω μιας πανδημίας που έπληξε πρωτόγνωρα την ανθρωπότητα, χιλιάδες ερευνητές ανά το παγκόσμιο έθεσαν κάτω από το μικροσκόπιό τους τον SARS-CoV-2, ανακαλύπτοντας όλο και περισσότερα «όπλα» για την καταπολέμησή του: Διαγνωστικά τέστ, εμβόλια, από του στόματος αντιιικά σκευάσματα, μελέτες που βοήθησαν την επιστημονική κοινότητα να κατανοήσει τη συμπεριφορά του.

Εξαιρετικά ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι τα ίδια «όπλα» που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση της Covid-19 μπαίνουν εκ νέου κάτω από το φακό των επιστημόνων προς διερεύνηση της επίδρασή τους σε άλλες νόσους, που ταλαιπωρούν χιλιάδες ανθρώπους.

Τις τελευταίες μέρες μια ελπιδοφόρα είδηση κάνει τον γύρο του κόσμου. Χρησιμοποιώντας το αγγελιοφόρο RNA, το οποίο χρησιμοποιήθηκε από φαρμακοβιομηχανίες για την παρασκευή εμβολίων κατά της Covid-19, οι εταιρείες Μoderna και MSD βρίσκονται στη διαδικασία ανάπτυξης εμβολίου νουκλεϊκού οξέος (mRNA) κατά του καρκίνου του δέρματος, με τα προκαταρκτικά αποτελέσματά του, όπως ανακοίνωσαν, να είναι θετικά. Σε μια μελέτη περίπου 150 ατόμων με μελάνωμα, η λήψη του εμβολίου ταυτόχρονα με το αντικαρκινικό φάρμακο Keytruda μείωσε τον κίνδυνο επανεμφάνισης ή θανάτου του καρκίνου κατά 44%, σε σύγκριση με άτομα που έλαβαν θεραπεία μόνο με το αντικαρκινικό φάρμακο. Είναι η πρώτη φορά που φάνηκε η δυνατότητα του να έχει αντίκτυπο σε μια τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή στο μελάνωμα. Οι δύο φαρμακοβιομηχανίες σχεδιάζουν να δημοσιεύσουν σύντομα τα πλήρη αποτελέσματα της μελέτης, ενώ εντός του 2023 αναμένεται να ξεκινήσουν τις λεγόμενες μελέτες φάσης 3, δηλαδή σε πολύ μεγαλύτερο αριθμό ασθενών.

Από την πανδημία στον καρκίνο

Τόσο η Μoderna όσο και η MSD έχουν συμβάλει σημαντικά στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Η Moderna είχε αναπτύξει εμβόλιο mRNA κατά του ιού, ενώ η MSD ανέπτυξε από του στόματος θεραπεία – το Lagevrio – για το οποίο αρκετές επιστημονικές έρευνες δεικνύουν τα οφέλη που προκύπτουν για τους ασθενείς, από τη χορήγηση του φαρμάκου.

To Lagevrio κυκλοφορεί στην Κύπρο από τα μέσα Ιανουαρίου και έχει συνταγογραφηθεί σε περισσότερους από 10,000 ασθενείς. Εξ αυτών, μόλις το 5% χρειάστηκε τελικά νοσηλεία για την Covid-19. Μέχρι στιγμής δεν έχει καταγραφεί θάνατος, ούτε υπάρχουν αναφορές για νοσηλεία σε ΜΕΘ, ύστερα από τη χορήγηση του φαρμάκου.

Το φάρμακο συνταγογραφείται σε ασθενείς με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη (PCR ή Rapid Ag Test) ήπια ή μέτρια νόσο, οι οποίοι ενδέχεται να αναπτύξουν βαριά νόσο, εντός πέντε ημερών από την ημερομηνία έναρξης των συμπτωμάτων ή την ημερομηνία διενέργειας τεστ. Στη βάση πρωτοκόλλου, οι συνταγογράφηση γίνεται από προσωπικούς γιατρούς ενηλίκων, παθολόγους, πνευμονολόγους, αιματολόγους, παθολόγους – ογκολόγους, καρδιολόγους, νεφρολόγους, νευρολόγους, ρευματολόγους, ενδοκρινολόγους, γηρίατρους και διατίθεται από τα φαρμακεία του ΟΚΥπΥ όλων των πόλεων.

Μελέτες που διενεργήθηκαν δεικνύουν ότι το Lagevrio είναι αποτελεσματικό στη μείωση των νοσηλειών ή/και των θανάτων κατά 30%, ενώ σε ότι αφορά τη θνητότητα η μείωση φτάνει το 89%.