Νέες αυξήσεις υπέβαλε ενώπιον της ΡΑΕΚ για εξέταση η ΑΗΚ, οι οποίες ωστόσο είναι αρκετά μειωμένες σε σχέση με το περσινό της αίτημα, όπως ανέφερε ο Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) Ανδρέας Πουλλικκάς, κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού της ΡΑΕΚ για το 2024 στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής.

Ο κ. Πουλλικκάς υπενθύμισε ότι η ΑΗΚ είχε υποβάλει πέρυσι αίτημα που θα επέφερε αύξηση 25% στην τελική τιμή της κιλοβοτόρας την οποία η ΡΑΕΚ είχε απορρίψει. Αυτή τη στιγμή, πρόσθεσε, έχει ενώπιον της για έλεγχο τις διατιμήσεις για το 2024, οι οποίες, ωστόσο, όπως ανέφερε, είναι αρκετά μειωμένες σε σύγκριση με πέρσι.

Όπως αναφέρθηκε, ωστόσο, η ΑΗΚ, προσέφυγε στο δικαστήριο για την απόρριψη του αιτήματός της πέρυσι από την ΡΑΕΚ και σε περίπτωση που κερδίσει, το κόστος 25% επί της κιλοβατόρας θα κληθεί να το επωμιστεί ο καταναλωτής.

Όσον αφορά το κόστος των θερμοκηπιακών αερίων που επηρεάζουν προς τα πάνω την τιμή του ηλεκτρισμού, ο κ. Πουλλικάς νέφερε ότι προς το παρόν υπολογίζεται στα 70 με 90 ευρώ τον τόνο, ωστόσο το κόστος θα συνεχίσει να ανεβαίνει διαρκώς μέχρι το 2030 και ανάλογα με τις ανάγκες για επενδύσεις στην πράσινη ενέργεια. Πρόσθεσε ότι υπάρχουν και προβλέψεις ότι μπορεί να ανέλθει και μέχρι 200 ευρώ τον τόνο και είπε ότι ο μόνος τρόπος να μην πληρώσει κανείς ρύπους είναι να επενδύσει στην πράσινη ενέργεια.

Απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών ο κ. Πουλλικκάς, τάχθηκε υπέρ της φορολόγησης των απροσδόκητων κερδών λόγω αυξήσεων στην τιμή της ενέργειας, εφόσον αυτά δεν επανεπενδύονται στην πράσινη ανάπτυξη.

Όσον αφορά στην αγορά υδρογόνου ανέφερε ότι η ΡΑΕΚ προχωρεί με το ρυθμιστικό πλαίσιο για αυτή την αγορά, όπως έχει ετοιμάσει και τα πλαίσια για το φυσικό αέριο και τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις. Ωστόσο, διευκρίνισε ότι τις στρατηγικές σε κάθε τομέα τις εκπονεί το κράτος.

Όσον αφορά τα συστήματα αποθήκευσης για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) ο Πρόεδρος της ΡΑΕΚ τόνισε τη σημασία τους ώστε οι ΑΠΕ να καταστούν αξιόπιστες. Μέχρι στιγμής είπε, η ΡΑΕΚ έχει αδειοδοτήσει συστήματα αποθήκευσης για περίπου 200 MW ΑΠΕ και εξέφρασε την ελπίδα αυτά να προχωρήσουν.

Παράλληλα τόνισε την σημασία που έχει για την ΡΑΕΚ η αγορά συμβουλευτικών υπηρεσιών, που να μεταφέρουν την απαραίτητη τεχνογνωσία στο προσωπικό της ΡΑΕΚ και σημείωσε ότι η αγορά υπηρεσιών συμβούλων είναι για μια φορά και μόλις ολοκληρωθεί η εκπαίδευση του προσωπικού τερματίζεται.

Έρχονται περαιτέρω εκπτώσεις για επενδύσεις εταιρειών σε πράσινη ενέργεια

Εξάλλου στην Επιτροπή ξεκίνησε η συζήτηση για το νομοσχέδιο που εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 31 Μαΐου για φορολογικές εκπτώσεις σε κεφαλαιουχικές δαπάνες εταιρειών που έχουν ως στόχο την ενεργειακή αναβάθμιση και εξοικονόμηση ενέργειας. Οι δαπάνες θα αφορούν τα φορολογικά έτη 2023-2025.

Συγκεκριμένα, για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων παραχωρείται αυξημένη κεφαλαιουχική έκπτωση ύψους 7% αντί 3% που ίσχυε μέχρι σήμερα επί συγκεκριμένων κεφαλαιουχικών δαπανών. Όπως εξήγησε, η εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών η απόσβεση θα γίνεται στα 14 χρόνια αντί στα 30.

Περαιτέρω, για επένδυση σε μηχανήματα και εξοπλισμό που συνδέονται με συστήματα ΑΠΕ, καθώς και τεχνικά συστήματα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, παραχωρείται αυξημένη κεφαλαιουχική έκπτωση ύψους 20% αντί 10% που παραχωρείται με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, επί των κεφαλαιουχικών δαπανών. Μεταξύ αυτών είναι  θερμομόνωση σωλήνων νερού, τα συστήματα ανάκτησης θερμότητας ενέργειας , η γορά φωτοβολταϊκών συστημάτων και η αγορά μπαταριών αποθήκευσης ενέργειας. Οι επενδύσεις αυτές  θα αποσβένονται στα 5 αντί στα 10 χρόνια.

Ακόμα για καινούργια ηλεκτρικά οχήματα εμπορικού τύπου, καθώς και ταξί και λεωφορεία, παραχωρείται αυξημένη κεφαλαιουχική έκπτωση ύψους 25% από 20% που παραχωρείται σήμερα.

Επίσης οι δαπάνες που διενεργούνται για μελέτη ενεργειακής αναβάθμισης των επιχειρήσεων, ή δαπάνες για έκδοση πιστοποιητικού εξοικονόμησης ενέργειας, εκπίπτουν του φορολογητέου εισοδήματος.

Τα κίνητρα αυτά, σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, σε συνδυασμό με σχέδια του Υπουργείου Ενέργειας και του Υπουργείου Μεταφορών, αναμένεται να έχουν σημαντική συνεισφορά στη μείωση των λειτουργικών δαπανών των επιχειρήσεων βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, αλλά και στους στόχους της Κύπρου για την πράσινη ενέργεια.

Εκ μέρους ενδιαφερόμενων μερών εκφράστηκε η εισήγηση να συμπεριληφθούν στις εκπτώσεις και οι σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. Υπήρξε επίσης εισήγηση τα κίνητρα να ξεκινούν από το 2024 και να καταλήξουν στο 2026.

Η δημοσιονομική επίπτωση του μέτρου, αναμένεται να ανέλθει στις 600 χιλιάδες ευρώ.

Τοποθετήσεις βουλευτών

Ο Αναπληρωτής Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών, βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρύσης Παντελίδης, σε δηλώσεις μετά το πέρας της συνεδρίας της Επιτροπής, ανέφερε ότι έχουν κατατεθεί από όλα τα μέλη της Επιτροπής η αγωνία και η ανησυχία τους σε σχέση με την ανάγκη να μειωθεί το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας. Πρόσθεσε ότι οι εκτιμήσεις και οι προβλέψεις δεν είναι οι καλύτερες και τόνισε την ανάγκη διείσδυσης των ΑΠΕ και να υπάρχουν επιλογές και λύσεις που θα μειώσουν το δυσβάστακτο κόστος των ρύπων και θα διευκολύνουν τα νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Χαιρέτισε  την κυβερνητική πρωτοβουλία για το σχέδιο Φωτοβολταϊκά για Όλους που θα αρχίσει να εφαρμόζεται τις επόμενες εβδομάδες. Σημείωσε επίσης την ανάγκη διείσδυσης συστημάτων αποθήκευσης για να γίνει μέγιστη αξιοποίηση των ΑΠΕ.

Ερωτηθείς κατά πόσον υπάρχουν κάποιες κινήσεις στον τομέα αυτό, ανέφερε ότι γίνονται κινήσεις από πλευράς Υπουργείου, με ενθάρρυνση και στήριξη τέτοιου είδους επενδύσεων και υπενθύμισε σχετικές δηλώσεις του Υπουργού Ενέργειας . Σημείωσε ωστόσο ότι χρειάζεται να γίνουν περισσότερα.

Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Ηλίας Μυριάνθους χαιρέτισε το σχέδιο για φορολογικές εκπτώσεις σε επιχειρήσεις που δίνουν ώθηση στους στόχους για την πράσινη μετάβαση. Εισηγήθηκε παράλληλα τα κίνητρα αυτά για την ηλεκτροκίνηση να επεκταθούν και στα ιδιωτικά σαλούν αυτοκίνητα εκτός από τα εμπορικά κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Ανέφερε ακόμα ότι τα ηλεκτροκίνητα οχήματα δεν έχουν οποιαδήποτε επιπρόσθετη κατανάλωση ενέργειας, άρα δεν θα επιστρέφεται οποιοδήποτε άλλο ποσό ως έκπτωση στα έξοδα. Είπε επίσης ότι εξέφρασε τις θέσεις του και στον Υπουργό Συγκοινωνιών που τις προσέγγισε θετικά και ζήτησε διαβούλευση με το ΥΠΟΙΚ. Παράλληλα, είπε ότι και με βάση άλλες εισηγήσεις που έγιναν αναμένουν κάποια διαφοροποίηση του νομοσχεδίου από πλευράς Υπουργείου.