Τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική αξιολόγηση «ΒΒ-» της Τουρκίας σε ξένο νόμισμα, επιβεβαίωσε ο Fitch Ratings, διατηρώντας παράλληλα σταθερές τις προοπτικές της τουρκικής οικονομίας, ενώ αναμένει μια ανάκαμψη τύπου «V» για την τουρκική οικονομία. Ταυτόχρονα, ο αμερικανικός οίκος προειδοποιεί για μια σειρά γεωπολιτικών κινδύνων που θα επιβαρύνουν την τουρκική οικονομία, όπως μεταξύ άλλων το νομοσχέδιο των ΗΠΑ για επιβολή κυρώσεων, για το οποίο αναμένει πως θα περιλαμβάνει ελαφρά μέτρα, ενώ θεωρεί ως χαμηλότερους αντίκτυπους για την τουρκική οικονομία, μεταξύ άλλων, τις ενδεχόμενες κυρώσεις της ΕΕ για τις παράνομες εξορύξεις της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ και τη στρατιωτική επιχείρηση της Τουρκίας στη Λιβύη, αλλά με πιθανότητα, όπως τονίζει, να πλήξουν το επενδυτικό κλίμα στη χώρα. Η συγκεκριμένη αξιολόγηση της Τουρκίας, σύμφωνα με τον διεθνή οίκο, αντανακλά τα αδύναμα εξωτερικά οικονομικά της, την ασταθή πορεία της τουρκικής οικονομίας, τον υψηλό πληθωρισμό και τους πολιτικούς και γεωπολιτικούς κινδύνους. Όπως τονίζει ο Fitch, αυτοί οι παράγοντες βρίσκονται σε αντίθεση με τη μεγάλη και διαφοροποιημένη οικονομία της Τουρκίας, με το κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΠΕ) και με τους δείκτες ευελιξίας της επιχειρηματικής δραστηριότητας που συγκρίνονται ευνοϊκά με την αξιολόγηση «ΒΒ», αλλά και με τα μέτρια επίπεδα κρατικού χρέους και χρέους των νοικοκυριών. Σύμφωνα με τον διεθνή οίκο, η τουρκική οικονομία ανακάμπτει έντονα, ο πληθωρισμός μειώθηκε από το 20% που βρισκόταν στις αρχές του 2019, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών βελτιώθηκε και οι εξωτερικοί κίνδυνοι, αν και εξακολουθούν να είναι υψηλοί, έχουν μειωθεί, υποστηριζόμενοι από την πραγματική προσαρμογή της συναλλαγματικής ισοτιμίας και την απομόχλευση του ιδιωτικού τομέα. Σημειώνει πως η σχετική ανθεκτικότητα του τραπεζικού και επιχειρηματικού τομέα στην κρίση του 2018 συμβάλλει στην προσδοκία του οίκου για ανάκαμψη τύπου «V» της τουρκικής οικονομίας. Ωστόσο, ο Fitch προειδοποιεί πως «η αδύναμη αξιοπιστία της νομισματικής πολιτικής και οι βαθύτερες από τις αναμενόμενες μειώσεις του επιτοκίου, από 24% τον Ιούνιο σε 10,75%, οι οποίες οδήγησαν το πραγματικό επιτόκιο (βάσει του τρέχοντος πληθωρισμού) από 8,3% σε -1,3%, αυξάνουν τους κινδύνους για εκ νέου μεταβλητότητα της αγοράς».Ο αμερικανικός οίκος εκτιμά πως το τουρκικό ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 3,9% το 2020 (που αποτελεί αναθεώρηση προς τα πάνω κατά 0,8 ποσοστιαίες μονάδες από την τελευταία εκτίμηση του οίκου), μετά από αύξηση κατά 0,4% το 2019, λόγω της ιδιωτικής κατανάλωσης, όπως σημειώνει, και της σταδιακής ανάκαμψης των επενδύσεων.Αναφέρει επίσης πως τα χαμηλότερα επιτόκια και η απότομη ανάκαμψη της πίστωσης τροφοδοτούν την εγχώρια ζήτηση και σημειώνει πως ο ιδιωτικός δανεισμός αυξήθηκε στο 27%, οι καταναλωτικές πιστώσεις ενισχύθηκαν κατά 46% (σε ετήσια βάση, 13 εβδομάδων), ενώ αναμένει ότι η συνολική πιστωτική επέκταση θα υπερβεί το 15%.
Η συγκρατημένη ζήτηση, η ελαφρώς θετική δυναμική της αγοράς εργασίας, η αύξηση των μισθών κατά 15% και η ανάκαμψη των δεικτών εμπιστοσύνης υποστηρίζουν επίσης την ισχυρότερη εγχώρια ζήτηση, υπογραμμίζει.Επιπλέον, ο Fitch αναμένει πως το έλλειμμα της γενικής Κυβέρνησης θα παραμείνει στο 3,2% του ΑΕΠ το 2020 και θα υποχωρήσει στο 3,0% το 2021, λόγω της μεγάλης προτεραιότητας που αποδίδει η τουρκική Κυβέρνηση στην επίτευξη των δημοσιονομικών της στόχων.Σημειώνει πως το χρέος της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να παραμείνει σταθερό στα επίπεδα του 32,3% του ΑΕΠ κατά την περίοδο 2020-2021, μετά την αύξηση του από 28,2% το 2017, παραμένοντας αρκετά κάτω από τον σημερινό μέσο όρο της αξιολόγησης «ΒΒ» που είναι το 46,5%. Κίνδυνοι
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Αναφέροντας ότι ένας αριθμός βραχυπρόθεσμων γεωπολιτικών κινδύνων βαρύνουν την αξιολόγηση της τουρκικής οικονομίας, ο Fitch αναφέρει πως το νομοσχέδιο για επιβολή κυρώσεων από τις ΗΠΑ είναι πιθανό να τεθεί σε ισχύ το πρώτο μισό του έτους, οπότε θα απαιτηθεί η εφαρμογή του εντός 30 ημερών, αν και αναμένουμε από την αμερικανική κυβέρνηση, όπως σημειώνει ο οίκος, να επιλέξει τα ελαφρύτερα μέτρα που επιτρέπονται. Σημειώνει πως είναι «προς το παρόν αβέβαιο», αν θα τοποθετηθούν και άλλες κυρώσεις στο νομοσχέδιο, όπως για τουρκικές τράπεζες και κρατικούς οργανισμούς που συμμετέχουν στις επιχειρήσεις στη Συρία. Αναφέρει επίσης ότι οι άμεσες συγκρούσεις τις τελευταίες εβδομάδες μεταξύ των δυνάμεων της Τουρκίας και της Συρίας συμβάλλουν στην αύξηση του κινδύνου περαιτέρω κλιμάκωσης των εντάσεων, αυξημένων εντάσεων με τη Ρωσία και επιπτώσεων από την πιθανή περαιτέρω εκτόπιση των Σύριων από την περιοχή του Ιντλίμπ. «Θεωρούμε τους κινδύνους, από τη στρατιωτική επιχείρηση της Τουρκίας στη Λιβύη, την υπόθεση του αμερικανικού δικαστηρίου κατά της τουρκικής τράπεζας Halkbank και τις ενδεχόμενες κυρώσεις της ΕΕ για εξόρυξη φυσικού αερίου στην Κύπρο, ως χαμηλότερους αντίκτυπους (για την τουρκική οικονομία) αλλά με πιθανότητα να πλήξουν το επενδυτικό κλίμα», υπογραμμίζει ο Fitch.
