Οι αυξήσεις στα καύσιμα και στα βασικά προϊόντα έσφιξε το ζωνάρι τόσο για τους καταναλωτές όσο και για τις επιχειρήσεις, με τους πολίτες να σκέφτονται διπλά και τριπλά πριν προχωρήσουν στην όποια αγορά.

Την ίδια ώρα όλοι οι αρμόδιοι φορείς μιλούν στο Alphanews.Live για τον τρόπο με τον οποίο η ακρίβεια και ο πληθωρισμός επηρεάζει το «παζάρι» στην Κύπρο. Κάνουν λόγο μάλιστα για καθυστερήσεις από πλευράς της κυβέρνησης στη λήψη μέτρων για αντιμετώπιση του πληθωρισμού και στήριξη των επιχειρήσεων και των καταναλωτών.

Περιόρισε τις αγορές του ο Κύπριος καταναλωτής

Ο Γενικός Γραμματέας του Παγκύπριου Συνδέσμου Λιανικού Εμπορίου, Μάριος Αντωνίου, ανέφερε πως το ηλεκτρικό ρεύμα είναι το δεύτερο μεγαλύτερο έξοδο για τις επιχειρήσεις μετά το εργατικό.

Ο Σεπτέμβρης πρόσθεσε ήταν ένας δύσκολος μήνας καθώς προηγήθηκαν οι καλοκαιρινές διακοπές, ενώ το άνοιγμα των σχολείων επιβάρυνε ακόμη περισσότερο τον οικογενειακό προϋπολογισμό.

Όσον αφορά τον ντόπιο καταναλωτή, κάνει πολύ πιο εντατική μελέτη εκ των προτέρων στις προσφορές, στις τιμές που έχουν οι υπεραγορές για να αποφασίσει τι θέλει να ψωνίσει. Σίγουρα περιορίζεται στα απολύτως απαραίτητα και αυτά που είναι αναγραμμένα στη λίστα ψωνίσματος.

Παρά τα νέα δεδομένα που δημιουργήθηκαν την τελευταία περίοδο στον τομέα της οικονομίας, ο κ. Αντωνίου ανέφερε πως τα στοιχεία του πρώτου εξαμήνου του 2023 είναι ιδιαίτερα ικανοποιητικά, αφού ο δίκτης όγκου εργασιών έφθασε τα επίπεδα του 2019, ενώ αυξητική τάση καταγράφει και η αξία, ένεκα του πληθωρισμού.

Όταν έρθουν κάποια δεδομένα για να αποτυπωθούν στην πραγματική αγορά, χρειάζεται κάποιος χρόνος. Για να δούμε κατά πόσο θα μειώθηκε ο όγκος στον κύκλο εργασιών του λιανικού εμπορίου, σίγουρα θα πρέπει να το αξιολογήσουμε στους επόμενους 2 – 3 μήνες.

Πέραν από τα πιο πάνω ο κ. Αντωνίου εξέφρασε ανησυχία καθώς η ήδη αρνητική αλυσίδα στις τιμές και τις αυξήσεις ενισχύεται συνεχώς από αρνητικές εξελίξεις.

Από τη μια είχαμε τον πόλεμο στην Ουκρανία και από την άλλη τις αποφάσεις χωρών για απαγόρευση εξαγωγών, όπως η Ινδία για το ρύζι, αλλά και την αλλαγή της στάσης της Ρωσίας για την συμφωνία με τα σιτηρά.

Την ίδια ώρα η κλιματική αλλαγή επηρεάζει την παραγωγή σε χώρες που πρωταγωνιστούν στην εξαγωγή βασικών προϊόντων, λόγω ξηρασίας ή άλλων δεδομένων. Μάλιστα έχουμε αποφάσεις χωρών που έχουν να κάνουν με τη μείωση του πετρελαίου, όπως τη Ρωσία και τη Σαουδική Αραβία, την ώρα που η ζήτηση αυξάνεται.

Επιπλέον ο Γ.Γ. του ΠΑΣΥΛΕ επισήμανε η Κύπρος έχει εξάρτιση από προϊόντα στην Ελλάδα, ενώ μεγάλο μερίδιο της παραγωγής γεωργικών προϊόντων στην Ελλάδα προέρχεται από τον θεσσαλικό κάμπο. Ως εκ τούτου, μετά και τις πλημμύρες που έπληξαν την Θεσσαλία, «περιμένουμε να δούμε αν θα δημιουργηθούν προβλήματα στην κυπριακή αγορά, όπως ελλείψεις και αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων».

Λαμβάνοντας όλα τα πιο πάνω υπόψη κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης προχωρούν στη λήψη στοχευμένων μέτρων, κάτι που όπως εκτιμά ο κ. Αντωνίου η Κύπρος άργησε να κάνει.

Οι αυξήσεις αγγίζουν και την τουριστική βιομηχανία

Παρά το γεγονός ότι η τουριστική βιομηχανία διανύει μια μεταβατική περίοδο από την καλοκαιρινή στη χειμερινή σεζόν, οι αυξήσεις στην ενέργεια και τα βασικά προϊόντα άρχισαν να αγγίζουν οικογενειακές επιχειρήσεις αλλά και αυτές που βρίσκονται σε πόλεις που δεν βασίζονται στην τουριστική περίοδο.

Από την πλευρά του ο Γενικός Γραμματέας του Παγκυπρίου Συνδέσμου Ιδιοκτητών Κέντρων Αναψυχής (ΠΑΣΙΚΑ), Φάνος Λεβέντης, σημείωσε πως οι αυξήσεις στην ενέργεια και τα τρόφιμα εξακολουθεί να είναι ένα μεγάλο πρόβλημα για την τουριστική βιομηχανία.

Αναπόφευκτα ο πληθωρισμός επηρεάζει τις τιμές, παρά την προσπάθεια που καταβάλλουν οι επιχειρηματίες πολλές φορές να συγκρατούν τις τιμές όσο γίνεται πιο χαμηλά.

Πέραν από τα πιο πάνω, η τουριστική βιομηχανία εκφράζει ανησυχίες για το γεγονός ότι σε κάποιες περιπτώσεις η Παρασκευή «έχει χάσει τη δύναμη της».

Οι ιδιοκτήτες των χώρων αναψυχής θεωρούσαν δεδομένη την αυξημένη κινητικότητα την Παρασκευή και τα Σαββατοκύριακα, η οποία θα κάλυπτε το κενό της υπόλοιπης εβδομάδας, παρόλα αυτά την τελευταία περίοδο καταγράφεται πτώση όσον αφορά την Παρασκευή.

Μπορεί να είμαστε και το μοναδικό επάγγελμα που ενώ καταβάλλει ενοίκια και πληρώνει υποχρεώσεις για ολόκληρο τον μήνα, οι ώρες που λειτουργούν οι χώροι αυτοί είναι ελάχιστες.

Στο πλαίσιο αυτό η κυβέρνηση, πρόσθεσε ο Γ.Γ. του ΠΑΣΙΚΑ θα πρέπει να προχωρήσει σε στοχευμένα μέτρα διευκολύνοντας την λειτουργία των χώρων αυτών.

Έχουμε δημόσια καταθέσει την εισήγησή μας ότι θα μπορούσε άμεσα να επαναφέρει σε ισχύ το διάταγμα για μηδενικές αυξήσεις στα ενοίκια.

Παρά τα όποια προβλήματα ο κ. Λεβέντης εμφανίζεται αισιόδοξος καθώς όπως ανέφερε ο κόσμος θα εξακολουθήσει να βγαίνει τα βράδια. Όπως είπε είναι ένα στοιχείο που παρατηρείται παγκόσμια. «Την περίοδο της οποιασδήποτε παρόμοιας κρίσης ο κόσμος με τα λίγα χρήματα που έχει, επιχειρεί να τα ξοδέψει στην αναψυχή».

Κίνδυνος για αύξηση των κόκκινων δανείων

«Οι οποιεσδήποτε αυξήσεις επηρεάζουν άμεσα την Κύπρο αφού δεν είναι μια παραγωγική χώρα», τόνισε ο Γενικός Γραμματέας της ΠΟΒΕΚ, Στέφανος Κουρσάρης. Αναφέρθηκε επίσης στην τραπεζική πολιτική της χώρας η οποία πλέον είναι εξαρτώμενη από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Με βάση τα δύο αυτά γεγονότα που κυριαρχούν το τελευταίο διάστημα, οι επιχειρήσεις προσπάθησαν να απορροφήσουν μέρος των αυξήσεων κάτι που δεν μπορούσε να συνεχιστεί, με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι τιμές.

Παράλληλα οι επιχειρήσεις, βρίσκονται αντιμέτωπες με τις αυξήσεις σε καύσιμα και ηλεκτρικό ρεύμα που «σπάζουν κόκαλα», τόσο σε επιχειρήσεις όσο και σε νοικοκυριά.

Στο μεταξύ η αγοραστική δύναμη και η κατανάλωση έχει μειωθεί σημαντικά, αφού ενώ οι τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών αυξάνονται, τα εισοδήματα των καταναλωτών παραμένουν σταθερά, αν όχι και μειωμένα.

Ο κ. Κουρσάρης έκανε λόγο για τρομερά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες, καθώς φθάνουν καταγγελίες για αύξηση των επιτοκίων, σε τρεχούμενους και σε άλλα δάνεια μέχρι και 9 – 10%, υπό το φάσμα να δημιουργηθούν ξανά περισσότερα κόκκινα δάνεια.

Δεν ήταν και τόσο αποτελεσματικές οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης προς τις τράπεζες, ούτως ώστε να πιεστούν για να συγκρατήσουν ή να απορροφήσουν και οι ίδιες αυτή την αύξηση των επιτοκίων.

Μάλιστα ο Γ.Γ. της ΠΟΒΕΚ θεωρεί λανθασμένη την απόφαση της κυβέρνησης για διακοπή των μέτρων για επιδότηση στο ηλεκτρικό ρεύμα και την μείωση του φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα.

Έρχονται περεταίρω αυξήσεις στη τιμή των καυσίμων

Την ώρα που οι πολίτες έχουν ήδη περιορίσει τις μετακινήσεις τους λόγω τις ακρίβειας στα καύσιμα οι πρατηριούχοι αναμένουν περεταίρω αύξηση στα καύσιμα. «Όσο ανεβαίνει η τιμή διεθνώς, αυτό μεταφράζεται σε αύξηση της τιμής και στην Κύπρο μετά από 15 μέρες», είπε ο εκπρόσωπος των πρατηριούχων Χριστόδουλος Χριστοδούλου.

Η στάση των καταναλωτών, πρόσθεσε, άλλαξε ραγδαία με την παύση της μείωσης του φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα. «Ένα μέτρο το οποίο θα πρέπει να επιστρέψει καθώς θα βοηθήσει τόσο τους καταναλωτές όσο και τους επιχειρηματίες»

Ενόψει και της χειμερινής περιόδου που πλησιάζει οι πρατηριούχοι εκφράζουν επίσης ανησυχίες και για αύξηση στην τιμή του πετρελαίου θέρμανσης.