Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αποφάσισε την Πέμπτη να μειώσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης, σημειώνοντας, ωστόσο, ότι η οικονομική ανάκαμψη αναμένεται βραδύτερη σε σχέση με τις προβολές Σεπτεμβρίου.

Είναι η τρίτη συνεχόμενη μείωση επιτοκίων στην οποία προχωρά η ΕΚΤ και η τέταρτη από τον Ιούνιο και θέτει το επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων στο 3%.

Όπως αναφέρεται στο δελτίο Τύπου της ΕΚΤ, η απόφαση για μείωση του επιτοκίου διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων, το επιτόκιο με το οποίο η ΕΚΤ δίνει την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής, βασίζεται στην επικαιροποιημένη αξιολόγηση για τις προοπτικές του πληθωρισμού, για τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και για την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική.

Σε καλό δρόμο η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού

Η διαδικασία αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού βρίσκεται σε καλό δρόμο, αναφέρει η ΕΚΤ. Ο γενικός πληθωρισμός θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε 2,4% το 2024, 2,1% το 2025, 1,9% το 2026 και 2,1% το 2027, όταν τεθεί σε λειτουργία το διευρυμένο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της ΕΕ, όπως σημειώνεται.

Σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό χωρίς τις τιμές της ενέργειας και των ειδών διατροφής, η ΕΚΤ προβλέπει ότι θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε 2,9% το 2024, 2,3% το 2025 και 1,9% τόσο το 2026 όσο και το 2027.

Οι περισσότεροι δείκτες του υποκείμενου πληθωρισμού υποδηλώνουν ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί γύρω από τον μεσοπρόθεσμο στόχο του Διοικητικού Συμβουλίου για ρυθμό 2% σε διατηρήσιμη βάση, σημειώνει η ΕΚΤ. Ο εγχώριος πληθωρισμός υποχώρησε αλλά παραμένει υψηλός, κυρίως επειδή οι μισθοί και οι τιμές σε ορισμένους τομείς εξακολουθούν να προσαρμόζονται με σημαντική καθυστέρηση στην προηγούμενη έντονη άνοδο του πληθωρισμού.

Όσον αφορά τη λήψη νέων δανείων, η ΕΚΤ σημειώνει ότι οι πρόσφατες μειώσεις επιτοκίων την καθιστούν λιγότερο δαπανηρή για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι η νομισματική πολιτική παραμένει σε περιοριστικά επίπεδα και οι προηγούμενες αυξήσεις των επιτοκίων συνεχίζουν να μεταδίδονται στο ανεξόφλητο υπόλοιπο των πιστώσεων.

«Οι εμπειρογνώμονες αναμένουν τώρα βραδύτερη οικονομική ανάκαμψη σε σχέση με τις προβλέψεις του Σεπτεμβρίου. Αν και ο ρυθμός ανάπτυξης επιταχύνθηκε το γ΄ τρίμηνο του τρέχοντος έτους, οι δείκτες ερευνών υποδηλώνουν ότι υποχώρησε το τρέχον τρίμηνο», αναφέρεται, με τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας να είναι 0,7% το 2024, 1,1% το 2025, 1,4% το 2026 και 1,3% το 2027.

Η προβλεπόμενη ανάκαμψη οφείλεται κυρίως στην άνοδο των πραγματικών εισοδημάτων, προσθέτει η ΕΚΤ, που θα πρέπει να επιτρέψει στα νοικοκυριά να καταναλώνουν περισσότερο, και στην αύξηση των επενδύσεων από τις επιχειρήσεις. Με την πάροδο του χρόνου, η σταδιακή εξασθένηση των επιδράσεων της συσταλτικής νομισματικής πολιτικής θα πρέπει να στηρίξει την ανάκαμψη της εγχώριας ζήτησης, προστίθεται.

«Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι αποφασισμένο να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί με διατηρήσιμο τρόπο στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%», σημειώνεται.

«Θα ακολουθήσει μια προσέγγιση που βασίζεται στα εκάστοτε διαθέσιμα στοιχεία και θα λαμβάνει αποφάσεις από συνεδρίαση σε συνεδρίαση για τον καθορισμό της κατάλληλης κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής», επαναλαμβάνει η ΕΚΤ.

Συγκεκριμένα, οι αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου για τα επιτόκια θα βασίζονται στην αξιολόγηση που διενεργεί όσον αφορά τις προοπτικές για τον πληθωρισμό υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών στοιχείων, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική. Το Διοικητικό Συμβούλιο δεν δεσμεύεται εκ των προτέρων για συγκεκριμένη πορεία των επιτοκίων.

Βασικά επιτόκια της ΕΚΤ

Με την απόφαση του ΔΣ της ΕΚΤ να μειώσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ περαιτέρω κατά 25 μονάδες βάσης, αυτά διαμορφώνονται ως εξής: τα επιτόκια της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων, των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης και της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης θα μειωθούν σε 3%, 3,15% και 3,40% αντιστοίχως, με ισχύ από τις 18 Δεκεμβρίου 2024.

Πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού και έκτακτο πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας

Το χαρτοφυλάκιο APP μειώνεται με μετρημένο και προβλέψιμο ρυθμό, καθώς το Ευρωσύστημα δεν επανεπενδύει πλέον τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων κατά τη λήξη τους.

Προστίθεται, ακόμα, ότι το Ευρωσύστημα δεν επανεπενδύει πλέον όλα τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αγοράστηκαν στο πλαίσιο του PEPP καθώς φθάνουν στη λήξη τους, μειώνοντας το μέγεθος του χαρτοφυλακίου PEPP κατά 7,5 δισ. ευρώ μηνιαίως κατά μέσο όρο. Η ΕΚΤ θα τερματίσει τις επανεπενδύσεις στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP στο τέλος του 2024.

Αναφέρεται, επίσης, ότι οι τράπεζες θα αποπληρώσουν αυτόν τον μήνα τα εναπομένοντα ποσά που δανείστηκαν στο πλαίσιο των στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης και έτσι ολοκληρώνεται αυτό το μέρος της διαδικασίας ομαλοποίησης του ισολογισμού.

«Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι έτοιμο να προσαρμόσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή του εντός των ορίων της εντολής που του έχει ανατεθεί, προκειμένου να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί με διατηρήσιμο τρόπο στον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα και να διαφυλάξει την ομαλή λειτουργία του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής», σημειώνει.

Επιπλέον, το μέσο για την προστασία της μετάδοσης (Transmission Protection Instrument – TPI) είναι διαθέσιμο για να αντισταθμίζει ανεπιθύμητες, άτακτες εξελίξεις στην αγορά που θέτουν σοβαρή απειλή για τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ, επιτρέποντας έτσι στο Διοικητικό Συμβούλιο να εκπληρώνει πιο αποτελεσματικά την αποστολή του για σταθερότητα των τιμών.