Τα θέματα εμπορίου, η εναρμόνιση των εθνικών κανόνων σε θέματα αφερεγγυότητας για αύξηση επενδύσεων, η μείωση του κόστους της ενέργειας και η αντιμετώπιση της έλλειψης εργατικού δυναμικού και δεξιοτήτων που επηρεάζουν την οικονομία είναι στις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε το πρωί της Τρίτης η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά τη διάρκεια ομιλίας της για τη συζήτηση επί των συμπερασμάτων της άτυπης συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 17ης και 18ης Απριλίου 2024.

Μιλώντας ενώπιον της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο Στρασβούργο, η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν είπε ότι η ανταγωνιστικότητα ήταν το θέμα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προσθέτοντας ότι από τις τελευταίες ευρωπαϊκές εκλογές, η Ένωση αντιμετώπισε δύο κρίσεις ιστορικών διαστάσεων, την υγειονομική κρίση του κορωνοϊού και τον πόλεμο στην Ουκρανία, με μια ενεργειακή κρίση «κατασκευασμένη στην Ρωσία».

Σημείωσε ότι όλα αυτά θα μπορούσαν να είχαν μετατραπεί σε μια δραματική οικονομική και κοινωνική κρίση, αλλά αυτό δεν έγινε και αυτό οφείλεται στη μεγάλη ανθεκτικότητα της Ευρώπης, αλλά και στο γεγονός ότι εφαρμόστηκαν οι σωστές πολιτικές. Αναφέρθηκε ενδεικτικά στο πρόγραμμα SURE, λέγοντας ότι «έσωσε 40 εκατομμύρια ευρωπαϊκές θέσεις εργασίας» αλλά και στο NextGenerationEU και το REPowerEU, που όπως είπε επιτάχυναν την ανάκαμψη και την ανάπτυξη των εγχώριων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν εξέτασε στην ομιλία της τέσσερις από τους βασικότερους παράγοντες που καθορίζουν το κόστος, τις τιμές και την παραγωγικότητα στην Ευρώπη.

Ξεκινώντας από τη χρηματοδότηση ανέφερε ότι έγινε μια επένδυση 400 δισεκατομμυρίων ευρώ από το NextGenerationEU ενώ, όπως είπε, έχουν εγκριθεί πάνω από 550 δισεκατομμύρια ευρώ σε εθνική δημόσια στήριξη, για επενδύσεις σε καθαρή τεχνολογία και ενέργεια.  

Δήλωσε ότι οι δημόσιες επενδύσεις δεν είναι αρκετές και έχει έρθει η ώρα για μια συστημική λύση που θα κινητοποιήσει τα τεράστια ιδιωτικά κεφάλαια της Ευρώπης υποδεικνύοντας ότι ένα ουσιαστικό μέρος αυτής της λύσης είναι η ολοκλήρωση της Ένωσης Κεφαλαιαγορών (Capital Markets Union – CMU). Ανέφερε ότι 470 δισεκατομμύρια ευρώ θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν κάθε χρόνο από τις πρόσθετες ιδιωτικές επενδύσεις εάν ολοκληρωνόταν η Ένωση Κεφαλαιαγορών που δρομολογήθηκε πριν από σχεδόν δέκα χρόνια σημειώνοντας πρόοδο σε πολλές πτυχές.

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σημείωσε ότι το τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σηματοδότησε ένα σημείο καμπής και τώρα υπάρχει μια σαφής εντολή για να γίνουν τα επόμενα βήματα σε τρία ζωτικά ζητήματα. Πρώτον, είπε, είναι η εναρμόνιση των εθνικών κανόνων σε θέματα όπως η αφερεγγυότητα. Αυτό, συνέχισε, θα δώσει στους επενδυτές την προβλεψιμότητα που χρειάζονται. Πρόσθεσε ότι «δεύτερον, θα σχεδιάσουμε και θα δημιουργήσουμε διασυνοριακά αποταμιευτικά προϊόντα για τους μικροεπενδυτές» και τρίτον η Επιτροπή έχει αναλάβει να ενισχύσει την εποπτεία σε ευρωπαϊκό επίπεδο των σημαντικότερων παραγόντων της αγοράς.

Σημείωσε ότι η δεύτερη προτεραιότητα είναι η μείωση του κόστους της ενέργειας, καθώς το ενεργειακό κόστος εξακολουθεί να επηρεάζει την ανταγωνιστικότητά, ειδικά για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες. «Όμως, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας μας λέει ότι μπορεί να υπάρξει κάποια ανακούφιση στον ορίζοντα. Πέρυσι, κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης, έγιναν πολλές επενδύσεις. Ένα μεγάλο κύμα νέων έργων εξαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου έρχεται τώρα στην αγορά. Και μπορεί σύντομα να περάσουμε από την παγκόσμια έλλειψη σε αφθονία υγροποιημένου φυσικού αερίου και, ως εκ τούτου, αναμένουμε πτώση των τιμών του φυσικού αερίου», είπε.

Σημείωσε ότι αυτό δίνει χώρο για την περαιτέρω ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας λέγοντας ότι είναι ενδεικτική επιτυχία το γεγονός ότι πέρυσι για πρώτη φορά η Ευρωπαϊκή Ένωση παρήγαγε περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από την αιολική ενέργεια παρά από το φυσικό αέριο.

«Πρέπει να συνεχίσουμε να πιέζουμε για να παράγουμε περισσότερη φθηνή και καθαρή ενέργεια στην Ευρώπη» είπε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής λέγοντας ότι ένα από τα κεντρικά αιτήματα των βιομηχανιών είναι οι ενεργειακές υποδομές.

Η τρίτη προτεραιότητα, συνέχισε, είναι η αντιμετώπιση της έλλειψης εργατικού δυναμικού και δεξιοτήτων που επηρεάζει την οικονομία.

«Πρέπει να εκπαιδεύσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους από τους άνεργους νέους μας. Πρέπει επίσης να αυξήσουμε την πρόσβαση των γυναικών στην αγορά εργασίας. Η προσιτή και προσβάσιμη φροντίδα των παιδιών και τα καλά σχολεία και τα ευέλικτα ωράρια εργασίας για τους γονείς είναι απόλυτη ανάγκη.»

Δήλωσε ακόμη ότι 65 δισεκατομμύρια ευρώ επενδύονται σε δεξιότητες, μέσω του NextGenerationEU και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, και οι δεξιότητες πρέπει να συνεχίσουν να βρίσκονται στο επίκεντρο της δράσης.

Παράλληλα, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επεσήμανε ότι η Ευρώπη είναι μια εμπορική ήπειρος και σημαντικό μερίδιο της ευημερίας αντλείται από το εμπόριο.

«Αν είναι αλήθεια ότι την επόμενη δεκαετία το 90% της πιο σημαντικής ανάπτυξης θα συμβεί σε περιοχές εκτός Ευρώπης, θα πρέπει να το αξιοποιήσουμε. Και η Ένωσή μας είναι η δεύτερη καλύτερη στη διαπραγμάτευση εμπορικών συμφωνιών. Διαθέτουμε το μεγαλύτερο δίκτυο εμπορικών συμφωνιών στον κόσμο, με συνολικά 74 χώρες.»

Πρόσθεσε ότι η αξία του εμπορίου της ΕΕ μέσω αυτών των συμφωνιών ξεπέρασε τα 2 τρισεκατομμύρια ευρώ για πρώτη φορά το 2022, λέγοντας ότι πέρα από τις εξαγωγές, «πρέπει να διασφαλίσουμε τις εισαγωγές, για παράδειγμα, των κρίσιμων πρώτων υλών που χρειάζεται η βιομηχανία μας».

Δήλωσε ακόμη ότι το παγκόσμιο εμπόριο πρέπει να είναι δίκαιο, λέγοντας ότι «χρειαζόμαστε ισότιμους όρους ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο. Και πρέπει να αντιμετωπίσουμε τους κινδύνους που απορρέουν από το άνοιγμά μας».

Εξάλλου, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανέφερε ακόμη ότι το 2020, πολλοί προέβλεπαν μαζική ανεργία στην Ευρώπη και μακρά ύφεση, υποδεικνύοντας ότι η ενέργεια βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο, λιγότερο από 6%, ενώ η απασχόληση βρίσκεται σε ιστορικά υψηλό επίπεδο, πάνω από 75%. Είπε ακόμη ότι ο πληθωρισμός είναι τώρα κοντά στο στόχο του 2%.

Επεσήμανε ωστόσο, ότι οι κλυδωνισμοί των κρίσεων έχουν πλήξει την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, καθώς το επιχειρηματικό μοντέλο πολλών ευρωπαϊκών βιομηχανιών βασιζόταν στην υποτιθέμενη φθηνή ενέργεια από τη Ρωσία και στο εμπόριο με την αναπτυσσόμενη Κίνα.

«Σήμερα, αντιμετωπίζουμε μια Ρωσία και μια Κίνα που παλεύουν με την εσωτερική κατανάλωση. Και εκτός από τη γεωπολιτική, υπάρχουν και άλλες τάσεις που επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητά μα.»

Ανέφερε ότι η αποκατάσταση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο της οικονομικής ατζέντας της Ευρώπης για το 2024 και μετά.