Οι οικογενειακές επιχειρήσεις με εταιρικό σκοπό και στρατηγική που συνδέεται με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) όπως έχουν καθοριστεί από τα Ηνωμένα Έθνη αποδίδουν καλύτερα από τις αντίστοιχες εταιρείες, που δεν εφαρμόζουν ανάλογες στρατηγικές. Η απόδοση αυτή είναι εμφανής σε πολλές οικονομικές και κοινωνικές μετρήσεις, σύμφωνα με την 11η Παγκόσμια Έρευνα Οικογενειακών Επιχειρήσεων της PwC (PwC Global Family Business Survey).

Η έκθεση Transform to Build Trust, στην οποία συμμετείχαν περισσότερες από 2.000 οικογενειακές επιχειρήσεις από 82 χώρες διεξήχθη την περίοδο Οκτωβρίου 2022 – Ιανουαρίου 2023 και αποκαλύπτει διψήφια αύξηση των πωλήσεων των οικογενειακών επιχειρήσεων παγκοσμίως με 43% κατά το τελευταίο οικονομικό έτος, σε σύγκριση με 21% το 2021.

Πιο συγκεκριμένα, το 73% των οικογενειακών επιχειρήσεων που παρουσίασαν διψήφια ανάπτυξη το τελευταίο οικονομικό έτος είναι επιχειρήσεις που διατηρούν ισχυρές τις οικογενειακές τους αξίες και μοιράζονται ένα κοινό όραμα. Η φετινή έρευνα αποκαλύπτει μια ανοδική τάση στο ποσοστό των οικογενειακών επιχειρήσεων που είναι πρόθυμες να πρωτοστατήσουν σε βιώσιμες επιχειρηματικές πρακτικές. Οι οικογενειακές επιχειρήσεις υψηλών επιδόσεων το 2023 φαίνεται ότι διαθέτουν:

• Κίνητρα για τους εργαζόμενους (53%)
• Διοικητικά Συμβούλια επικεντρωμένα στη διαφορετικότητα (52%)
• Ισχυρές ψηφιακές δυνατότητες (47%)

Καθώς οι μακροοικονομικές αντιξοότητες επηρεάζουν τις επιχειρήσεις παγκοσμίως, οι οικογενειακές επιχειρήσεις το 2023 επικεντρώνουν τις προσπάθειές τους στην αυτοπροστασία τους καθώς προσπαθούν να καλύψουν το αυξημένο κόστος και να επιβιώσουν, αντί να επιδιώξουν ενίσχυση των ψηφιακών τους δυνατοτήτων και να εισάγουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Επιπλέον, υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι όσες επιχειρήσεις έχουν ήδη  υιοθετήσει και εφαρμόσει μια συμφωνημένη και κοινοποιηθείσα στρατηγική με επικέντρωση στο ESG έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας.

Οικοδόμηση εμπιστοσύνης μέσω της δέσμευσης σε συγκεκριμένο σκοπό

Θεμελιώδους σημασίας για τη διαχείριση των πρωτόγνωρων προκλήσεων στις οικογενειακές επιχειρήσεις είναι η ύπαρξη ενός συγκεκριμένου σκοπού. Οι οικογενειακές επιχειρήσεις που λειτουργούν με αυτόν τον τρόπο, καταγράφουν υψηλότερα επίπεδα εμπιστοσύνης (59%) μεταξύ των μελών της οικογένειας. Σύμφωνα με το Edelman’s 2023 Trust Barometer οι πελάτες περιμένουν, πλέον, περισσότερο από ποτέ δράση από τις επιχειρήσεις σε κοινωνικά ζητήματα, και αυτό αντικατοπτρίζεται στον αυξανόμενο αριθμό οικογενειακών εταιρειών που πέτυχαν διψήφια ανάπτυξη (52%) το περασμένο έτος, όπως διαπιστώθηκε στην Έκθεση της PwC. Επιπλέον, περισσότερες επιχειρήσεις (10%) που εργάζονται σκληρά για να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη στις εταιρείες τους, παρουσίασαν υψηλότερο επίπεδο ανάπτυξης την ίδια περίοδο. Ωστόσο, μόνο ένα μικρό ποσοστό οικογενειακών επιχειρήσεων αναλαμβάνει τακτική δράση για να διασφαλίσει ότι ο σκοπός παρακολουθείται αποτελεσματικά, με το 46% των ερωτηθέντων να το δημοσιεύουν στο διαδίκτυο και το 36% να το κοινοποιούν στα ενεργά μέλη της οικογένειας.

Σημειώνεται δε ότι παρά τον συσχετισμό μεταξύ ESG (62%), διαφορετικότητας και εμπιστοσύνης με τους πελάτες, μόνο το 22% των οικογενειακών επιχειρήσεων παγκοσμίως επικεντρώνεται επί του παρόντος σε αυτά. Σχεδόν όλοι οι ερωτηθέντες θεωρούν τους πελάτες τους την πιο ουσιαστική πτυχή της επιχείρησης (95%) ενώ οι περισσότερες επιχειρήσεις που προχωρούν σε στρατηγικές DEI (10%) και ESG (8%) παρουσιάζουν διψήφια ανάπτυξη. Διαφαίνεται λοιπόν να υπάρχει μια ευκαιρία για τις οικογενειακές επιχειρήσεις να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα εν μέσω δύσκολων συνθηκών και ενός ραγδαία μεταβαλλόμενου οικονομικού σκηνικού.

Ψηφιακές δυνατότητες για καλύτερη εταιρική διακυβέρνηση και σχέσεις με τους πελάτες

Οι ψηφιακές δεξιότητες είναι καθοριστικής σημασίας για την υποστήριξη δομών διακυβέρνησης και τη διαχείριση πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο οι οποίες τροφοδοτούν τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Σχεδόν 10% περισσότερες οικογενειακές επιχειρήσεις διαθέτουν πλέον ισχυρές ψηφιακές δυνατότητες και αυτές κατέγραψαν διψήφια ανάπτυξη το περασμένο έτος. Επίσης, διευκολύνοντας τις διαδικασίες συλλογής σχολίων από πελάτες και εργαζόμενους, οι οικογενειακές εταιρείες που εμπιστεύονται πλήρως αυτά τα ενδιαφερόμενα μέρη τείνουν να είναι πιο προηγμένες ψηφιακά. Ωστόσο, μόνο το 42% πιστεύει ότι διαθέτουν ισχυρές ψηφιακές δυνατότητες ενώ το ποσοστό των εταιρειών που επικεντρώνονται στη βελτίωση τους, έχει μειωθεί από το 2021. Το 52%, των οικογενειακών επιχειρήσεων, κατατάσσει τις ψηφιακές δυνατότητες ως πρώτη προτεραιότητα για τα επόμενα δύο χρόνια.

Η ποικιλομορφία του Διοικητικού Συμβουλίου αποτελεί κλειδί για τον μετασχηματισμό

Ο σχεδιασμός των θεμάτων κληρονομιάς και διαδοχής είναι κορυφαίας προτεραιότητας για τις οικογενειακές επιχειρήσεις το 2023. Για παράδειγμα, όσοι υιοθετούν τον ψηφιακό μετασχηματισμό τείνουν να έχουν διαφοροποιημένο Διοικητικό Συμβούλιο (49%). Στη φετινή έκθεση, η ύπαρξη περισσότερων από δύο μη οικογενειακών μελών στη σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου συνδέθηκε έντονα με διψήφια ποσοστά ανάπτυξης. Αυτές οι εταιρείες τείνουν επίσης να είναι πιο προηγμένες σε τομείς όπως η συμβολή στην κοινωνία, στο περιβάλλον και στη διαφορετικότητα, στην ισότητα και στην ένταξη, ζητήματα που επίσης συνδέονται με ισχυρότερες οικονομικές επιδόσεις. Ωστόσο, το 1/3  των ερωτηθέντων έχει μόνο μέλη της οικογένειας στο διοικητικό συμβούλιο, το ένα τέταρτο δεν έχει κανέναν με  διαφορετικό υπόβαθρο και μόνο το 9% θεωρούνται διαφοροποιημένα.