Αυστηροποίηση των κριτηρίων παραχώρησης δανείων, αλλά και μείωση της καθαρής ζήτησης καταγράφει η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου για το δεύτερο τρίμηνο του έτους, αντικατοπτρίζοντας τις γεωπολιτικές εξελίξεις και δη τον πόλεμο στην Ουκρανία και την συνεπαγόμενη αυξανόμενη αβεβαιότητα για το παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον.

Τα αποτελέσματα της έρευνας χορήγησης τραπεζικών χορηγήσεων για το δεύτερο τρίμηνο, συνάδουν με τις προσδοκίες των τραπεζικών ιδρυμάτων του προηγούμενο τριμήνου τους έτους, ενώ οι τράπεζες αναμένουν πιο αυστηρά κριτήρια χορήγησης δανείων για το επόμενο τρίμηνο.

Αυξημένη αντίληψη κινδύνου αυστηροποιεί τα κριτήρια

Σύμφωνα με την Έρευνα, το δεύτερο τρίμηνο του 2022, τα κριτήρια χορήγησης δανείων τόσο προς επιχειρήσεις όσο και για όλες τις κατηγορίες δανείων προς νοικοκυριά έγιναν αυστηρότερα σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.

«Οι τράπεζες υπέδειξαν την αυξημένη αντίληψη κινδύνου σε σχέση με τη γενική οικονομική κατάσταση, τις προοπτικές της αγοράς κατοικίας και τη φερεγγυότητα των δανειοληπτών, ως τον κύριο παράγοντα για την υιοθέτηση αυστηρότερων κριτηρίων χορήγησης δανείων», αναφέρει η ΚΤΚ.

Σημειώνεται ότι επιπρόσθετα, στην αυστηροποίηση των κριτηρίων χορήγησης επιχειρηματικών δανείων συνέβαλε και η μειωμένη ανοχή των τραπεζικών ιδρυμάτων τους στον κίνδυνο.

Όσον αφορά τις προσδοκίες των τραπεζών για το επόμενο τρίμηνο, η ΚΤΚ σημειώνει πως αναμένονται «αυστηρότερα κριτήρια χορήγησης δανείων στην Κύπρο για όλες τις κατηγορίες δανείων, ενδεχομένως λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων και της αυξημένης αβεβαιότητας για το παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον».

«Η αυστηρότερη δανειακή πολιτική των τραπεζών στοχεύει στη διατήρηση χαμηλών επιπέδων νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων», αναφέρεται.

Πιο αυστηροί όροι για εταιρικά δάνεια, αμετάβλητοι για νοικοκυριά

Σύμφωνα με την ΚΤΚ, αν και οι συνολικοί όροι και προϋποθέσεις χορήγησης δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις παρέμειναν αμετάβλητοι το δεύτερο τρίμηνο του 2022, συγκεκριμένοι όροι όπως το περιθώριο των τραπεζών (διαφορά έναντι σχετικού επιτοκίου αναφοράς) για δάνεια υψηλότερου κινδύνου, οι απαιτήσεις για παροχή εξασφαλίσεων, καθώς και το μέγεθος δανείου ή πιστωτικού ορίου έγιναν αυστηρότεροι «αντανακλώντας την αυξημένη αντίληψη κινδύνου και τη μειωμένη ανοχή στον κίνδυνο».

Όσον αφορά τους συνολικούς όρους και προϋποθέσεις χορήγησης δανείων προς νοικοκυριά (στεγαστικά και καταναλωτικά και λοιπά δάνεια), αυτοί παρέμειναν αμετάβλητοι κατά το υπό αναφορά τρίμηνο, όπως αναφέρει η ΚΤΚ.

Μείωση της καθαρής ζήτησης δανείων

Από πλευράς ζήτησης, η καθαρή ζήτηση δανείων στην Κύπρο από επιχειρήσεις και νοικοκυριά κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2022 κατέγραψε μείωση σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, μια μείωση που θα καταγραφεί στα μελλοντικά στοιχεία.

Η μείωση της ζήτησης επιχειρηματικών δανείων αποδίδεται στη μειωμένη ζήτηση για χρηματοδότηση πάγιων επενδύσεων, συγχωνεύσεων ή εξαγορών και αναδιαρθρώσεων επιχειρήσεων, για αναδιαρθρώσεις χρεών καθώς και στο γενικό επίπεδο επιτοκίων.

«Ενδεχομένως, οι επιχειρήσεις αποφάσισαν να αναβάλουν τα επενδυτικά τους σχέδια λόγω της αβεβαιότητας των γεωπολιτικών εξελίξεων και των οικονομικών τους συνεπειών», εξηγεί η ΚΤΚ.

Παρόλα αυτά, σημειώνει ότι καταγράφηκε αυξημένη ζήτηση επιχειρηματικών δανείων για αποθέματα και κεφάλαια κίνησης, η οποία πιθανό να σχετίζεται με την άνοδο των τιμών ενέργειας και πρώτων υλών και τις συνεχιζόμενες διαταραχές της αλυσίδας εφοδιασμού.

Όσον αφορά την καθαρή μείωση της ζήτησης από νοικοκυριά για στεγαστικά δάνεια αποδίδεται από τις τράπεζες στη λήξη του κυβερνητικού σχεδίου επιδότησης επιτοκίων για νέα στεγαστικά δάνεια στις 31 Δεκεμβρίου 2021 και την ιδιαίτερα αυξημένη ζήτηση δανείων που καταγράφηκε πριν τη λήξη του, στην κλιμάκωση των γεγονότων στην Ουκρανία καθώς και στη μείωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών.

Σε σχέση με την ζήτηση για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια από νοικοκυριά κατά το δεύτερο τρίμηνο, η έρευνα κατέδειξε ότι αυτό οφείλεται στη μείωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και στη μείωση δαπανών για αγορά διαρκών καταναλωτικών αγαθών, πιθανόν λόγω των αυξήσεων στις τιμές τους καθώς και γενικά στην αρνητική επίδραση του πληθωρισμού στο πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών.

Με βάση τις προσδοκίες των τραπεζών για το επόμενο τρίμηνο, η καθαρή ζήτηση δανείων στην Κύπρο αναμένεται να παραμείνει αμετάβλητη σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, τόσο από επιχειρήσεις όσο και για όλες τις κατηγορίες δανείων από νοικοκυριά.