Του Παναγιώτη Χατζηαποστόλου [email protected] 

Στην Κύπρο όπου θα έχει τεχνικές συναντήσεις, θα βρίσκεται το διήμερο 1η και 2 Δεκεμβρίου, κλιμάκιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το κλιμάκιο θα βρίσκεται στην Κύπρο στα πλαίσια του Annual Event του Σχεδίου Ανάκαμψης. Κατά την παρουσία τους στην Κύπρο τα μέλη του μηχανισμού ανάκαμψης, προγραμματίζεται ότι θα έχουν ξεχωριστές συναντήσεις, μεταξύ άλλων, με τον Υπουργό Οικονομικών Κωνσταντίνο Πετρίδη, τη Βουλή καθώς και τεχνοκράτες έτσι ώστε να ενημερωθούν για την πορεία υλοποίησης. Επιπρόσθετα, όπως πληροφορούμαστε από πλευράς Υπουργείου Οικονομικών γίνεται προσπάθεια όπως κατά τη διάρκεια του συνεδρίου γίνει και η αποδέσμευση του ποσού των 85 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.  Να σημειωθεί πως η Κύπρος γίνεται το 10ο κράτος μέλος της ΕΕ, που εξασφάλισε προκαταρκτική έγκριση, ενώ έχει ήδη λάβει προχρηματοδότηση ύψους €157 εκατ.

Προς επίτευξη αυτού του σκοπού, το σχέδιο περιλαμβάνει 75 επενδύσεις και 58 μεταρρυθμίσεις, που θα υποστηριχθούν με επιχορηγήσεις ύψους 1,006 δισ. ευρώ και δάνεια ύψους 0,2 δισ. ευρώ. Το 41 % του σχεδίου θα στηρίζει κλιματικούς στόχους και το 23 % θα προάγει την ψηφιακή μετάβαση.      

Να υπενθυμίσουμε πως στις 25 Οκτωβρίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε θετική προκαταρκτική αξιολόγηση του αιτήματος της Κύπρου για πληρωμή ποσού ύψους 85 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, είχε δηλώσει πως «έχω καλά νέα για την Κύπρο. Έχει σημειώσει επαρκή πρόοδο όσον αφορά την ανάπτυξη του οικείου σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας ώστε να λάβει την πρώτη πληρωμή της από το NextGenerationEU».

Μετά την προκαταρτική θετική έγκριση, η Επιτροπή, απέστειλε τη θετική προκαταρκτική αξιολόγησή στην Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή (ΟΔΕ, κράτη – μέλη), ζητώντας τη γνώμη της. Η γνώμη της ΟΔΕ, η οποία πρόκειται να εκδοθεί το αργότερο εντός τεσσάρων εβδομάδων, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στην αξιολόγηση της Επιτροπής. Ακολούθως, μετά τη γνωμοδότηση της ΟΔΕ, η Επιτροπή θα εκδώσει τελική απόφαση σχετικά με την εκταμίευση της χρηματοδοτικής συνεισφοράς, σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης, μέσω επιτροπής.

Το αίτημα

Η Κύπρος, είχε υποβάλει τον περασμένο Ιούλιο αίτημα πληρωμής, προς την επιτροπή, με βάση την επίτευξη των 14 οροσήμων που τέθηκαν στην εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου για την πρώτη δόση.

Τα ορόσημα αυτά καλύπτουν μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, στους τομείς της ενεργειακής απόδοσης και της κυκλικής οικονομίας, καθώς και της καταπολέμησης της διαφθοράς και της διαφάνειας. Καλύπτουν επίσης μέτρα στον χρηματοπιστωτικό τομέα και τη δημόσια διοίκηση, στον τομέα των ψηφιακών δεξιοτήτων, καθώς και στο σύστημα ελέγχων της Κύπρου για την εφαρμογή του ΜΑΑ.

Τα ορόσημα που εκπληρώθηκαν καταδεικνύουν τη σημαντική πρόοδο που έχει επιτευχθεί όσον αφορά την υλοποίηση του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Κύπρου, καθώς και του ευρύτερου προγράμματος μεταρρυθμίσεών της. Περιλαμβάνουν σημαντικά μέτρα, όπως η μεταρρύθμιση που διασφαλίζει την ανεξαρτησία του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου από την κατεστημένη Αρχή Ηλεκτρικής Ενέργειας της Κύπρου, ένα εθνικό σχέδιο δράσης για τις ηλεκτρονικές δεξιότητες και νόμοι σχετικά με τη διαφάνεια στη διαδικασία λήψης των δημόσιων αποφάσεων και σχετικά με την προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος.

• Περιλαμβάνεται επίσης μεταρρύθμιση που αποσκοπεί στη μείωση του επιπέδου των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
• Μαζί με το αίτημά τους, οι κυπριακές αρχές διαβίβασαν λεπτομερή και πλήρη στοιχεία που καταδεικνύουν την εκπλήρωση των 14 οροσήμων.
• Η Επιτροπή αξιολόγησε ενδελεχώς τις πληροφορίες αυτές προτού παρουσιάσει τη θετική προκαταρκτική αξιολόγησή της ως προς το αίτημα πληρωμής.
• Το κυπριακό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας περιλαμβάνει ευρύ φάσμα μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων σε 14 θεματικές συνιστώσες.
• Το ύψος του υπερβαίνει το 1,1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 916 εκατ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 200 εκατ. ευρώ σε δάνεια. 157 εκατ. ευρώ είχε ήδη εκταμιευθεί στην Κύπρο ως προχρηματοδότηση στις 9 Σεπτεμβρίου 2021.
• Οι πληρωμές στο πλαίσιο του ΜΑΑ βασίζονται στις επιδόσεις και εξαρτώνται από την υλοποίηση από τα κράτη μέλη των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων που προβλέπονται στα οικεία σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.