Η βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης είναι άμεσα συνδεδεμένη με την αποτελεσματική πάταξη της παράνομης, της αδήλωτης και της υποδηλωμένης εργασίας, είπε ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Γιάννης Παναγιώτου, σε ομιλία του στο 16ο Παγκύπριο Συνέδριο της ΟΒΙΕΚ-ΣΕΚ, την Πέμπτη.

Παράλληλα, εξέφρασε αισιοδοξία ότι τις επόμενες μέρες θα καταφέρουν να υπάρξει κατάληξη για ανανέωση της κλαδικής σύμβασης για τη ξενοδοχειακή βιομηχανία.

Ο κ. Παναγιώτου επεσήμανε τη σημασία της πάταξης της αδήλωτης εργασίας, σημειώνοντας οι σημερινοί εργαζόμενοι για τους οποίους δεν καταβάλλονται οι προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές θα είναι οι μελλοντικοί χαμηλοσυνταξιούχοι. “Για αυτό χρειάζεται βλέποντας 30, 40, 50 και 60 χρόνια μπροστά, να εντοπίζουμε τις παθογένειες και να τις αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά”, σημείωσε.

Ο Υπουργός αναφέρθηκε στην επικείμενη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση, αναφέροντας ότι εντός του 2025 προγραμματίζεται η ολοκλήρωση της διαβούλευσης, ώστε να κατατεθούν στη Βουλή των Αντιπροσώπων τα μεταρρυθμιστικά νομοσχέδια.

“Αυτή η διαδικασία είναι ιστορική, επειδή όλοι όσοι συμμετέχουμε στη συζήτηση αυτή θα λάβουμε αποφάσεις, οι οποίες θα επηρεάσουν και τις επόμενες, τις μεθεπόμενες και τις παραμεθεπόμενες γενιές. Θα καταφέρουμε να μεταρρυθμίσουμε το συνταξιοδοτικό μας σύστημα, έτσι ώστε οι συντάξεις να καταστούν επαρκέστερες, έτσι ώστε ο δεύτερος ασφαλιστικός πυλώνας, τα ταμεία προνοίας να ενισχυθούν, έτσι ώστε η επενδυτική πολιτική του Ταμείου να εξορθολογιστεί, έτσι ώστε η βιωσιμότητά του Ταμείου να διασφαλιστεί”, είπε.

Σε σχέση με τη συνεργασία μεταξύ των κοινωνικών εταίρων και της Κυβέρνησης, ο Υπουργός Εργασίας είπε ότι “κινούμαστε όλοι προς την ίδια κατεύθυνση, αναγνωρίζοντας τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς και της ελεύθερης οικονομίας, αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα για την αποτελεσματική ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, αναγνωρίζοντας ότι για το δημόσιο συμφέρον χρειάζεται η ανάπτυξη της οικονομίας να συμβαδίζει με την ενίσχυση της συνοχής της κοινωνίας”.

Αναφερόμενος στις προτεραιότητες της Κυβέρνησης, έκανε λόγο για την ενίσχυση της επάρκειας των μισθών και των συντάξεων και για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, για την καλύτερη ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, για την αναβάθμιση των συνθηκών ασφάλειας και υγείας, για τη διαμόρφωση συνθηκών πλήρους απασχόλησης, για την αποτελεσματική στελέχωση της αγοράς εργασίας, για τη συμφιλίωση της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής, για την επένδυση στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, για την ενδυνάμωση του κυπριακού κορμού της κυπριακής οικονομίας.  

Κάνοντας ένα σύντομο απολογισμό των μέχρι σήμερα επιτευγμάτων της Κυβέρνησης στον τομέα της εργασίας, αναφέρθηκε συγκεκριμένα στην ανανέωση της συμφωνίας για την ΑΤΑ, η οποία, όπως είπε, εκκρεμούσε για αρκετό καιρό.

“Καταφέραμε να συμφωνήσουμε σχετικά με την αναγκαιότητα της διατήρησης του θεσμού και έχουμε καθορισμένα συγκεκριμένα ορόσημα για την κατάληξη σε μια ολοκληρωμένη συμφωνία για το μέλλον του θεσμού”, είπε.

Πρόσθεσε ότι ανανεώθηκαν σημαντικές κοινωνικές συμφωνίες, όπως η κλαδική σύμβαση της οικοδομικής βιομηχανίας, ενώ εξέφρασε αισιοδοξία ότι τις επόμενες μέρες “θα καταφέρουμε το ίδιο για την άλλη μεγάλη κλαδική σύμβαση, της ξενοδοχειακής βιομηχανίας”, σημειώνοντας ότι η ανταπόκριση των κοινωνικών εταίρων στην προσπάθεια αυτή μέσα, μεταξύ άλλων, και από το μορατόριουμ των δημόσιων τοποθετήσεων, “είναι χαρακτηριστική της σημασίας που αποδίδεται από όλες τις πλευρές στην προσπάθεια για κατάληξη σε ένα θετικό αποτέλεσμα”. 

Είπε, επίσης, ότι ανανεώθηκαν σημαντικές και συνομολογήθηκαν νέες συλλογικές συμβάσεις, ανανεώθηκαν και συνομολογήθηκαν νέες επιχειρησιακές συμβάσεις, με χαρακτηριστικό γνώρισμα την προοπτική της μακράς πνοής και τη συμπερίληψη σε αυτές αυξήσεων για τα επόμενα χρόνια.  

Επιπλέον, είπε ότι η Κυβέρνηση έλαβε αποφάσεις για την αύξηση του εθνικού κατώτατου μισθού, για αύξηση των κατώτατων μισθών της ξενοδοχειακής βιομηχανίας, για την αύξηση του επιδόματος των ασκούμενων νέων επιστημόνων, για την ασφάλεια των εργαζομένων μέσα από το διάταγμα για τη διακοπή των εργασιών σε συνθήκες καύσωνα, για τον έλεγχο της παρατεταμένης ορθοστασίας, για την αναβάθμιση των υποχρεώσεων ασφάλειας και υγείας για τις συνθήκες φύλαξης επικίνδυνων χημικών ουσιών, υποστηρίζοντας περισσότερο τους εργαζομένους γονείς μέσα από την αύξηση της άδειας μητρότητας και την επικείμενη επέκταση της γονικής άδειας και την προγραμματισμένη αύξηση του βοηθήματος τοκετού.

“Καταφέραμε η μείωση της ανεργίας να είναι ουσιαστική και πέραν των προβλέψεων για το 2024, σε ποσοστό κάτω από το 5,8%, έτσι ώστε να καταφέρουμε τη διαμόρφωση συνθηκών πλήρους απασχόλησης και προς την κατεύθυνση αυτή θα ενισχυθούν περαιτέρω τα στοχευμένα σχέδια ενίσχυσης της απασχόλησης”, σημείωσε.

Επιπλέον, ανέφερε ότι έχει υιοθετηθεί από τη Βουλή η νομοθεσία για την τηλεργασία που κατατέθηκε από την Κυβέρνηση, ενώ σημείωσε ότι κατατίθεται στη Βουλή μετά την έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο το νομοσχέδιο για τη βία και την παρενόχληση στους εργασιακούς χώρους και έχει ξεκινήσει η διαδικασία για να επιτευχθεί εντός του 2024 η εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με την ευρωπαϊκή οδηγία για την ενίσχυση της επάρκειας των μισθών. 

“Αναμένουμε ότι μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα εγκριθεί από την Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων το νομοσχέδιο της Κυβέρνησης για την υποχρεωτική απογραφή και καταγραφή των όρων εργασίας, καθώς επίσης και το νομοσχέδιο για την ενίσχυση των ποινών για την αδήλωτη και την παράνομη εργασία. Έχουμε ήδη συμφωνήσει, στο πλαίσιο της ανανέωσης της κλαδικής σύμβασης της οικοδομικής βιομηχανίας, και τη θεσμοθέτηση της ηλεκτρονικής κάρτας εργασίας και τον έλεγχο του χρόνου εργασίας”, είπε, τονίζοντας τη σημασία της πάταξης της αδήλωτης εργασίας για τη βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.

Ο Υπουργός αναφέρθηκε, επίσης, στο ζήτημα της αναλογιστικής μείωσης για την πρόωρη συνταξιοδότηση, ώστε να εισαχθούν ρυθμίσεις, οι οποίες να καθιστούν το ό,τι έχει ήδη αποφασιστεί ορθολογικότερο και καταλληλότερο μέσα από τον υπολογισμό όλων των δεδομένων.

“Η διαδικασία αυτή προφανώς δεν είναι εύκολη, οι μεταβλητές που χρειάζεται να ληφθούν υπόψη είναι πολλές και η οπτική μέσα από την οποία προσεγγίζουμε τα ζητήματα ενδεχομένως να μην είναι πάντοτε ταυτόσημη”, είπε, σημειώνοντας ότι η κυβέρνηση προσεγγίζει το θέμα αυτό υπό το πρίσμα της ανάγκης για μια στοχευμένη ελάφρυνση, ενώ το συνδικαλιστικό κίνημα μέσα από το πρίσμα της οριζόντιας παρέμβασης και ρύθμισης.

“Αισιοδοξώ ότι όπως για άλλα δύσκολα ζητήματα καταφέραμε να καταλήξουμε σε κοινές συνισταμένες, έτσι θα καταφέρουμε να πράξουμε και εδώ, διευκολύνοντας τόσο τα επόμενα βήματα σε σχέση με την ανάγκη για λήψη νομοθετικών μέτρων, όσο και όλους τους επηρεαζόμενους, έτσι ώστε οι αποφάσεις που λαμβάνονται να μπορούν να είναι κατανοητές, αποδεκτές και σεβαστές”, σημείωσε.

Καταληκτικά, ο κ. Παναγιώτου είπε ότι είναι αισιόδοξος, “επειδή μέσα από τη συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, ιδιαίτερα μέσα από τη συνεργασία με τα στελέχη της ΣΕΚ, έχω διαπιστώσει ότι είμαστε σε θέση να καταλήγουμε σε κοινά αποδεκτές αποφάσεις, οι οποίες εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον, οι οποίες λαμβάνουν υπόψιν όλες τις παραμέτρους οι οποίες προκύπτουν μέσα από τη διαλεκτική προσέγγιση των πραγμάτων χωρίς δογματισμούς και χωρίς προκαταλήψεις”.