Υπό κλίμα διαμαρτυρίας από συνδικαλιστικές οργανώσεις αλλά και την ιατρική κοινότητα ότι δεν λήφθηκαν υπόψη οι απόψεις τους, ξεκίνησε στην Επιτροπή Οικονομικών η συζήτηση για τον εκσυγχρονισμό του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τη χορήγηση αδειών στη δημόσια υπηρεσία.

Όπως εξήγησε στην Επιτροπή η Πρώτη Λειτουργός Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού Μαρία Κλεάνθους – Καλλή ο εκσυγχρονισμός των συγκεκριμένων προνοιών κρίθηκε σκόπιμος με στόχο την ενοποίηση των ισχυόντων κανονισμών και τροποποιήσεων, ενώ έγινε εκσυγχρονισμός συγκεκριμένων προνοιών και ενσωμάτωση ορισμένων οριζόντιων νομοθεσιών.

Σημείωσε ότι προστίθεται η διάταξη ότι υπάλληλοι που έχουν άδεια ανάπαυσης δεν επιτρέπεται να έρχονται στην εργασία τους για να εκτελούν καθήκοντα, όπως και διάταξη ότι αν υπάλληλος ασθενήσει ενώ έχει άδεια ανάπαυσης, να έχει τη δυνατότητα να διακόψει την άδεια αυτή και να πάρει άδεια ασθενείας με την προσκόμιση ιατρικού πιστοποιητικού.

Όσον αφορά τις άδειες ανάπαυσης είπε ότι διαγράφεται το ετήσιο όριο συσσώρευσης, ενώ μειώνεται το συνολικό όριο των συσσωρεύσιμων ημερών από 70 σε 58 ημέρες για πενθήμερη εργασία από 84 ημέρες σε 72 για εξαήμερη, για σκοπούς απλοποίησης και καλύτερης διαχείρισης.

Όσον αφορά την άδεια ασθενείας σημείωσε ότι με σκοπό την απλοποίηση της διαδικασίας έγκρισης αδειών και μείωση ερμηνευτικών προβλημάτων, αυτή μειώνεται από 42 σε 28 με αντίστοιχη μείωση των αδειών ασθενείας χωρίς ιατρικό πιστοποιητικό από 8 ημέρες σε 6 ημέρες, οι οποίες 6 ημέρες περιλαμβάνονται στο σύνολο των 28 ημερών.

Για υπαλλήλους που αιτούνται άδεια ασθενείας πέραν των 28 ημερών προβλέπεται χορήγηση παράτασης μέχρι 6 μήνες με πλήρεις απολαβές μετά από ιατρικό πιστοποιητικό, με δυνατότητα ακόμα δύο εξάμηνων παρατάσεων εντός 3 ετών.  Η δεύτερη εξάμηνη παράταση είναι με 60% των απολαβών, ενώ με 50% των απολαβών θα αμείβεται η τρίτη παράταση. Οποιαδήποτε παράταση πέραν των περιόδων αυτών εντός της τριετίας θα είναι χωρίς απολαβές, ωστόσο ο υπάλληλος μπορεί να διεκδικήσει επίδομα ασθενείας από τις κοινωνικές ασφαλίσεις.

Διαγράφεται, επίσης η απαίτηση για έγκριση από ιατροσυμβούλιο, που προκαλούσε, όπως αναφέρθηκε αχρείαστη γραφειοκρατία και κρίθηκε αναποτελεσματική αφού προκαλούσε μεγάλη καθυστέρηση. Η έγκριση της παράτασης θα γίνεται από τους οικείους προϊστάμενους αφού λάβουν υπόψη το ιατρικό πιστοποιητικό και υπάρχει η δυνατότητα να το αμφισβητήσουν και να το παραπέμψουν σε ιατροσυμβούλιο.

Εισάγεται επίσης δικαίωμα των γυναικών υπαλλήλων σε άδεια φροντίδας νεογέννητου διάρκειας 12 εβδομάδων χωρίς απολαβές, μετά το πέρας της άδειας μητρότητας. Επίσης οι γυναίκες υπάλληλοι θα έχουν τη δυνατότητα να κάνουν χρήση άδειας ανάπαυσης πριν ή μετά την άδεια φροντίδας νεογέννητου. Τα ίδια δικαιώματα ισχύουν για θετές μητέρες και για μητέρες μέσω παρένθετης μητέρας.

Από το Γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως, χαιρετίστηκε η προσπάθεια εκσυγχρονισμού και ενοποίησης της νομοθεσίας, ωστόσο επισημάνθηκε ότι ο διάλογος με τους επηρεαζόμενους θα μπορούσε να είναι πιο διευρυμένος, αφού επηρεάζονται δικαιώματα υπαλλήλων που υπήρχαν εδώ και πολλά χρόνια.  Διατυπώθηκε επίσης επιφύλαξη για την αναδρομικότητα των κανονισμών αν αυτές λάβουν ισχύ από 1/1/2024 για εν ισχύ δικαιώματα εργαζομένων.

Από το Γραφείο του Επιτρόπου Νομοθεσίας εκφράστηκε η άποψη ότι τα κενά που υπήρχαν στη νομοθεσία έχουν επιλυθεί με τις αλλαγές.

Εκ μέρους της ΠΑΣΥΔΥ ο Ανδρέας Λουκά χαιρέτησε την ενοποίηση των διαδικασιών ενώ ανέφερε ότι οι περισσότερες εξελίξεις είναι θετικές. Ανέφερε ότι είχαν εξαντλητικές διαβουλεύσεις με το Υπουργείο Οικονομικών, πλην όμως σε δύο σημεία δεν είχαν καταλήξει σε οριστική συμφωνία και παρόλα αυτά οδηγήθηκαν στο Υπουργικό.

Σημείωσε ότι είχαν σοβαρές ενστάσεις σε ό,τι αφορά την τρίχρονη περίοδο μέσα στην οποία εξαντλούνται τα μακροχρόνια πιστοποιητικά ασθενείας, που αφήνουν εκτεθειμένους υπαλλήλους με χρόνιες ασθένειες.

Είπε ακόμα ότι δεν έχει ξαναγίνει να προσφεύγουν δημόσιοι υπάλληλοι στο Ταμείο Κοινωνιών Ασφαλίσεων για επίδομα ασθενείας και ότι για το θέμα διατύπωσαν ενστάσεις οι συντεχνίες ΣΕΚ και ΠΕΟ για το κατά πόσο το Ταμείο θα έπρεπε να επιβαρυνθεί με αυτή τη διαδικασία. Εξέφρασε την άποψη της ΠΑΣΥΔΥ ότι θα πρέπει να συνεχίσουν να παρέχονται απολαβές καθ’ όλη τη διάρκεια της τριετίας.

Παράλληλα εξέφρασε διαφωνία για τη μείωση των ημερών χωρίς ιατρικό πιστοποιητικό από 8 σε 6 και είπε ότι οι αριθμός αυτός δεν είναι τυχαίος και λαμβάνει υπόψη τον βιολογικό κύκλο των εργαζόμενων γυναικών.

Ανέφερε ότι αν διασφαλιστούν τα δύο αυτά θέματα δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τα δικαιώματα των εργαζόμενων στο δημόσιο τομέα.

Εκ μέρους της Ανεξάρτητης Συντεχνία Δημοσίων Υπαλλήλων (ΑΣΔΥΚ) αναφέρθηκε ότι θα έπρεπε να εξεταστεί πώς επιλύεται το θέμα των καταχρήσεων άδειας ασθενείας στη δημόσια υπηρεσία, αντί της μείωσης των ημερών άδειας ασθενείας. Διερωτήθηκε επίσης που εδράζεται η μείωση του συσσωρευμένου αριθμού αδειών ανάπαυσης. Είπε ακόμα ότι δεν κλήθηκαν σε διαβούλευση για το θέμα.

Ο Πρόεδρος του ΔΣ της συντεχνίας «Ισότητα» Πρόδρομος Χριστοφή ανέφερε ότι η συντεχνία του δεν συμμετείχε σε καμιά διαβούλευση για το θέμα και είπε ότι έρχονται να συρρικνώσουν τις άδειες ασθενείας χωρίς να υπάρχει καμιά αιτιολόγηση ενώ δεν υπάρχει διαφοροποίηση ανάμεσα σε επαγγέλματα που μπορεί να είναι επικίνδυνα ή ανθυγιεινά. Είπε ακόμα ότι δημιουργείται διάκριση εις βάρος των ανδρών όσον αφορά τις γονικές άδειες.  Παράλληλα ανέφερε ότι σειρά προνοιών της υφιστάμενης νομοθεσίας παραβιάζεται με τους νέους κανονισμούς.

Ο Πρόεδρος της Παγκύπριας Συντεχνίας Κυβερνητικών Γιατρών (ΠΑΣΥΚΙ) Σωτήρης Κούμας ανέφερε ότι στους νέους κανονισμούς διαφαίνεται η απουσία οποιασδήποτε διαβούλευσης με τα θεσμικά όργανα της ιατρικής κοινότητας ενώ μετέφερε και τη δυσαρέσκεια του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ) για το θέμα.  Πρόσθεσε ότι ούτε η συντεχνία τους κλήθηκε για διαβούλευση.

Παράλληλα ζήτησε όπως οι γιατροί που εφημερεύουν να μπουν στην κατηγορία της εξαήμερης εργασίας για να δικαιούνται περισσότερες μέρες άδειας.

Εξέφρασε επιφυλάξεις για τη μείωση των ημερών άδειας ασθενείας, αναφέροντας ότι δεν αποδεικνύεται ότι υπήρχε κατάχρηση, ενώ διερωτήθηκε αν και με το νέο σύστημα δεν θα υπάρχουν καταχρήσεις.

Διερωτήθηκε επίσης με ποια προσόντα οι οικείος προϊστάμενος θα απορρίπτει ένα ιατρικό πιστοποιητικό, ενώ εξέφρασε και διαφωνίες για το θέμα των τριών συνεχόμενων εξαμήνων άδειας ασθενείας και είπε ότι ένας ασθενής μπορεί να χρειάζεται περισσότερο χρόνο να αναρρώσει ή μπορεί και να υποτροπιάσει.

Εκ μέρους της Παγκύπριας Συντεχνίας Νοσηλευτών (ΠΑΣΥΝΟ) αναφέρθηκε ότι δεν κλήθηκαν σε διαβούλευση, ενώ αναφέρθηκαν οι ιδιαιτερότητες του επαγγέλματος του νοσηλευτή που δεν λήφθηκαν υπόψη όπως για παράδειγμα η παραχώρηση της θερινής άδειας αλλά και η υποστελέχωση που οδηγεί σε συσσώρευση περισσότερης άδειας ανάπαυσης.  

Εκ μέρους της συντεχνίας των ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας σημειώθηκαν επίσης οι ιδιαιτερότητες του επαγγέλματος όπως η μη δυνατότητα λήψης φαρμάκων κατά τη διάρκεια της εργασίας τους που αιτιολογεί την ανάγκη για περισσότερες άδειες ασθενείας.

Τοποθετήσεις Βουλευτών

Η Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρισιάνα Ερωτοκρίτου εξέφρασε ικανοποίηση για τη συμφωνία που υπήρξε στην ανάγκη εκσυγχρονισμού του συστήματος για να μην υπάρχουν καταχρήσεις και διαφορετική μεταχείριση.  Σημείωσε ωστόσο ότι δεν έχουν εξαντληθεί τα περιθώρια του διαλόγου.

Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Χάρης Γεωργιάδης είπε ότι η δική τους αντίδραση είναι θετική στον εκσυγχρονισμό, επεσήμανε ωστόσο την ανάγκη περαιτέρω διαλόγου με τους εμπλεκόμενους. Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ Σάββια Ορφανίδου ήγειρε την ανάγκη για επιπλέον μέρες άδειες για ψυχολογικούς λόγους όπως μετά από μια αποτυχημένη εξωσωματική αλλά και θέματα περιόδου και πρόωρης εμμηνόπαυσης.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Καυκαλιάς είπε ότι είναι θετική η προσπάθεια εκσυγχρονισμού, ωστόσο σημείωσε ζητήματα που προκύπτουν μέσα από τις αντιδράσεις των κοινωνικών εταίρων όπως η ανάγκη για τροποποίηση στις μακροχρόνιες άδειες ασθενείας. Επεσήμανε και τα σοβαρά προβλήματα που υπήρξαν σε σχέση με τη διαβούλευση ανάμεσα στην εκτελεστική εξουσία και τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, ιδιαίτερα με επαγγέλματα που έχουν ιδιαίτερες συνθήκες. Πρόσθεσε ότι η Επιτροπή θα επανέλθει στο θέμα ύστερα από μερικές εβδομάδες, αφού προηγηθεί η απαραίτητη διαβούλευση.

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ – Συνεργασία Αλέκος Τρυφωνίδης ανέφερε ότι πρέπει να εξαντλούνται οι διαβουλεύσεις με τους κοινωνικούς εταίρους, ώστε να μην επαναληφθούν φαινόμενα κατά τα οποία ο δημόσιος τομέας γίνεται άνω-κάτω, όπως έγινε πρόσφατα με το νέο σύστημα αξιολόγησης.