ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑ ΖΑΝΝΕΤΤΟΥ
Όταν στις 3 Μαϊου του τρέχοντος έτους τα Ηνωμένα Έθνη ανακοίνωναν τον διορισμό της Αμερικανίδας Τζέιν Χολ Λουτ, στη θέση της Ειδικής Απεσταλμένης του Αντόνιο Γκουτέρες για το κυπριακό, διπλωμάτες που την γνώριζαν μιλούσαν για μια εξαιρετική περίπτωση στην προσπάθεια για να φέρει σε πέρας το έργο που της ανέθετε ο Γενικός Γραμματέας.
Η αποστολή της δεν είναι εύκολη. Θα πρέπει να μαζέψει τα σπασμένα του ναυαγίου στο Κραν Μοντάνα, να επαναβεβαιώσει συγκλίσεις και αποκλίσεις και να βοηθήσει τις πλευρές να επανέλθουν με τρόπο συγκεκριμένο στον διάδρομο που χαρακτηρίστηκε στο παρελθόν ως το τελευταίο μίλι του κυπριακού.
Ρίχνει ταχύτητες
Η άφιξη της Τζέιν Χολ Λουτ τον περασμένο Ιούλιο στην Κύπρο σηματοδότησε την νέα αυτή προσπάθεια. Όλοι μιλούσαν με τα καλύτερα λόγια για την αποφασιστική προσέγγιση της εκτιμώντας ότι το αργότερο μέχρι το τέλος του χρόνου, θα έφερνε αποτελέσματα. Στη συνέχεια προέκυψε η ιδέα της Λευκωσίας για την συνομολόγηση των όρων αναφοράς. Η Λουτ αφού πρώτα είδε Μογκερίνι, Κατρούγκαλο και Τσαβούσογλου, επανήλθε στη Λευκωσία και όπως πληροφορούμαστε, η διαπίστωση είναι πως έριξε ταχύτητες. Εμφανίστηκε πιο υπομονετική, πιο χαλαρή και αυτό όπως εκτιμάται συνδέεται άμεσα με όσα άκουσε από τις δύο εγγυήτριες δυνάμεις, αλλά και όσα δεν άκουσε ποτέ από το Λονδίνο που πνίγεται στις εξελίξεις που αφορούν στο Brexit. Η αλήθεια είναι πως τόσο η Άγκυρα όσο και η Αθήνα δεν έχουν ως προτεραιότητα τους το κυπριακό.
Ο Τσαβούσογλου, παραπέμπει στον Μάιο για εξελίξεις, λόγω των πολύ σημαντικών για την κυβέρνηση Ερντογάν Δημοτικών Εκλογών. Η Αθήνα από την άλλη έχει να διαχειριστεί την συμφωνία των Πρεσπών αλλά και εκλογές που τοποθετούνται επίσης χρονικά τον Μάιο.
Το πλαίσιο Γκουτέρες, ο χάρτης και οι διαφορετικές ερμηνείες
Η Τζέιν Χολ Λουτ έχει όμως να αντιμετωπίσει και ένα άλλο σκόπελο. Η Λευκωσία επιθυμεί όπως το πλαίσιο Γκουτέρες αποτελεί τον οδηγό της νέας διαπραγμάτευσης. Πλαίσιο που ωστόσο τυγχάνει διαφορετικών ερμηνειών την ώρα που από το παζλ απουσιάζει ο χάρτης της τ/κ πλευράς, καθώς και οι όποιες ενδείξεις για διαφοροποίηση των τουρκικών θέσεων στο θέμα των εγγυήσεων και της ασφάλειας. Διαφωνίες εντοπίζονται επίσης και στο θέμα της αποτελεσματικής συμμετοχής των Τ/κ στη διακυβέρνηση. Οι πληροφορίες από ε/κ πλευράς αναφέρουν ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης μετέφερε στην κ. Λουτ ότι είναι εκ των ων ουκ άνευ η επαναφορά του χάρτη αλλά και της συνέχισης της συζήτησης στα θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων απ’ εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντάνα, υπενθυμίζοντας και την πρόταση “subject to” που ο ίδιος κατέθεσε στο ελβετικό θέρετρο τον Ιούλιο του 2017.
Αντιλαμβάνεται και περιμένει
Η Λουτ φαίνεται μετά τον κύκλο επαφών της με τους ενδιαφερόμενους να μπαίνει για τα καλά στους διαχρονικά πολύ αργούς ρυθμούς του κυπριακού προβλήματος. Όπως μαθαίνουμε, η ίδια στις κατ’ ιδίαν συναντήσεις της επικαλείται συχνά τις εμπειρίες που έχει στη διευθέτηση διαφορών και διενέξεων ανά τον κόσμο. Η αποτυχημένη εμπειρία όμως των προκατόχων της στο κυπριακό δείχνει ωστόσο πως τα πράγματα δεν είναι καθόλου απλά. Αυτό είπε και στην τελευταία συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη.
Η καταγραφή θέσεων τώρα αρχίζει, όμως ο ορίζοντας κατάληξης σε συμφωνία επί των όρων αναφοράς, παραμένει άγνωστος. Όλα αυτά τη στιγμή που ξένοι διπλωμάτες, ευελπιστούν ότι τα πράγματα στην ΑΟΖ δεν θα ξεφύγουν σε βαθμό που θα “σκοτώσουν” την όποια προοπτική έχει απομείνει για την επίλυση του κυπριακού.
