Του Νικόλα Ζαννέττου
Παρά το γεγονός ότι συμπληρώθηκαν 20 χρόνια από την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και οδεύουμε στην πέμπτη εκλογική αναμέτρηση για το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, εντούτοις τα πολιτικά κόμματα δείχνουν να μην μπορούν να αναδείξουν σε βάθος το διακύβευμα αυτών των εκλογών. Οι συζητήσεις που γίνονται σε ότι αφορά την ευρωπαϊκή ατζέντα, εξαντλούνται σε επιφανειακές προσεγγίσεις και εστιάζουν κυρίως στα εθνικά ζητήματα και όχι σε εκείνα που σύντομα οι έξι Ευρωβουλευτές της Κύπρου θα κληθούν να διαχειριστούν στις Βρυξέλλες. Ο προεκλογικός για τις Ευρωεκλογές, λειτούργησε ως προθέρμανση για τις βουλευτικές εκλογές του 2026 ή για κάποια κόμματα ως μια ευκαιρία να ξαναμετρήσουν τις δυνάμεις στους στον απόηχο των Προεδρικών εκλογών του περασμένου Φεβρουαρίου.
Το φαινόμενο αυτό αν και διαχρονικό, δεν είναι κυπριακό. Συμβαίνει και σε άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου τον προεκλογικό απασχόλησαν ζητήματα διαφθοράς και σκάνδαλα, εθνικές ανησυχίες, οικονομικής φύσεως ζητήματα, το στεγαστικό και άλλα. Σχεδόν σε όλη την Ευρώπη όμως, απασχόλησε η ευρωπαϊκή διάσταση του μεταναστευτικού, η εξέλιξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και η αντιμετώπιση του πληθωρισμού.
Στην Κύπρο, η εσωστρέφεια που επέφερε το αποτέλεσμα των ιδιόμορφων προεδρικών εκλογών, επηρεάσε σημαντικά την πορεία των συζητήσεων. Το μέχρι πρότινος κυβερνών κόμμα, ΔΗΣΥ, μετά την ήττα του Αβέρωφ Νεοφύτου στις προεδρικές και την ανάληψη της ηγεσίας του από την Αννίτα Δημητρίου, εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις στην προσπάθεια του για να επιτελέσει με συνοχή τον ρόλο του μεγαλύτερου κόμματος της χώρας. Ως εκ τούτου, στην προσπάθεια του για επούλωση των πληγών και επαναφορά της ενότητας, άργησε να να μπει σε λογική ανάδειξης των πραγματικών ζητημάτων των ευρωεκλογών, με αποτέλεσμα σήμερα να είναι ορατός ο κίνδυνος απώλειας της πρωτιάς.
Από την άλλη το ΑΚΕΛ, εξαιτίας της διαχρονικά αποστασιοποιημένης σχέσης του με την ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης, αξιοποιεί το μομέντουμ για να μετρήσει δυνάμεις ενόψει των επόμενων βουλευτικών εκλογών. Είναι γι΄αυτό που ελάχιστα έχει συζητήσει για την ευρωπαϊκή ατζέντα, αφού πολλές από τις θέσεις του έρχονται σε αντίθεση με όσα κατά πλειοψηφία πιστεύει σήμερα η Ευρώπη. Το ΑΚΕΛ διατηρεί μια αμφιλεγόμενη θέση για το ουκρανικό, ενώ οι θέσεις του για τη διαχείριση του μεταναστευτικού, έρχονται και πάλι σε αντίθεση με την επικρατούσα τάση στις Βρυξέλλες. Παρομοίως και στην οικονομία.
Το ΔΗΚΟ διεξήγαγε ένα προεκλογικό χωρίς σαφή προσανατολισμό για το ποια Ευρώπη θέλει και ποιες πολιτικές σκοπεύει να ακολουθήσει. Σε κάποια στιγμή ανέσυρε τον Μακάριο από το συρτάρι, γεγονός που σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως ως προς το όραμα που έχει το κόμμα για το σήμερα και το αύριο. Επιπλέον φαίνεται πως η υποστήριξη του στην κυβέρνηση Χριστοδουλίδη, ενδεχομένως να μην επιφέρει για την ώρα θετικά αποτελέσματα για το ίδιο το κόμμα.
Με τα παραδοσιακά κόμματα να βρίσκονται για διάφορους λόγους σε μια ιδιόμορφη συγκυρία, όπως και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, η ακροδεξιά είναι σε θέση να απευθυνθεί στους πολίτες με ένα διαφορετικό αφήγημα το οποίο βρίσκει αξιοσημείωτη απήχηση. Το ΕΛΑΜ προτάσσει καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας τη δική του πολιτική ταυτότητα, επιχειρώντας να αποενοχοποιήσει ακόμα περισσότερο την ψήφο προς τον συγκεκριμένο χώρο. Με άξονα ένα από τα σημαντικότερα και πιο σύνθετα προβλήματα αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη, το μεταναστευτικό, αλιεύει ψήφους σχεδόν από όλους τους κομματικούς χώρους προτείνοντας αμφιλεγόμενες λύσεις.
Η μεγάλη εικόνα σήμερα, είναι πως καθώς διανύουμε τις τελευταίες ημέρες του προεκλογικού, οι υποψήφιοι και τα κόμματα τους για ακόμα μία φορά δεν έχουν εξηγήσει ποιες πολιτικές θα εξυπηρετήσουν στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο και με ποιους προτίθενται να συνεργαστούν και με ποιο τρόπο ώστε η Κύπρος να εξυπηρετηθεί με επάρκεια στις Βρυξέλλες. Τι θέλει η Κύπρος σήμερα από τους εταίρους της στο μεταναστευτικό, πως θα αντιμετωπίσουμε καλύτερα τον πληθωρισμό, πως θα μεταβούμε πιο ομαλά και βιώσιμα στη νέα ενεργειακή εποχή, πως θα ικανοποιήσουμε τους φιλόδοξους περιβαλλοντικούς στόχους που τίθενται; Ούτε και απασχόλησε το πως οι νυν Βουλευτές τοποθετήθηκαν την προηγούμενη πενταετία σε κρίσιμα ζητήματα…
