Της Νίκης Μιχαήλ
Η Κύπρος τα τελευταία χρόνια βιώνει μία καταστροφική ξηρασία. Η ζήτηση νερού έχει αυξηθεί τα τελευταία 17 χρόνια και ανέρχεται σε περισσότερα από 100 εκατομμύρια κυβικά μέτρα γλυκού νερού κατ’ έτος, ενώ κατά την διάρκεια των τελευταίων τριών ετών ήταν διαθέσιμα μόνο 24, 39 και 19 εκατομμύρια m3 αντίστοιχα.
Σε οτι αφορά στο πρόβλημα λειψυδρίας το CNN έδωσε την πρώτη θέση στη Κύπρο. Όπως έχει επισημάνει σε δηλώσεις του είναι η πρώτη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην οποία η ζήτηση του νερού είναι πολύ μεγαλύτερη από τις ποσότητες που μπορούν να προσφέρουν οι φυσικοί πόροι.
Σύμφωνα με μελέτες του Ινστιτούτου Κύπρου, μέχρι το 2050 η θερμοκρασία θα κυμαίνεται πάνω από τους 35 βαθμούς κελσίου για τέσσερις μήνες κάθε χρόνο γεγονός που θα αυξάνει τη ζήτηση για νερό στην Κύπρο.
Η ξηρασία του 2008 ήταν ένα από τα μεγάλα χτυπήματα που δέχθηκε η Κύπρος τα τελευταία χρόνια. Την περίοδο εκείνη η χώρα αναγκάστηκε με μεγάλα τάνκερ να εισαγάγει τόνους νερού απο την Ελλάδα δαπανώντας περίπου 39 εκατομμύρια για την μεταφορά του.
Η κυπριακή κυβέρνηση τότε ανέλαβε σκληρά μέτρα ,καθώς ένα από αυτά ήταν οι επανειλημμένες περικοπές του νερού που είχαν ως μεγάλη συνέπεια οι καταναλωτές να χρησιμοποιούν το νερό για συγκεκριμένες ώρες.
Το πρόβλημα ήταν ακόμη εντονότερο για τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους, οι οποίοι αναγκάζονταν να αντλούν νερό απο το υπέδαφος μέσα απο παράνομα πηγάδια ,αναμειγνύοντας το με πόσιμο νερό για να διατηρήσουν τις καλλιέργιες τους.
Περίπου 50.000 παράνομα πηγάδια υπολογίζεται ότι υπήρχαν στην Κύπρο εκείνο το διάστημα τα οποία με το πέρασμα του χρόνου συνέλαβαν στην εξάντληση των αποθεμάτων νερού της χώρας.
Ήδη από το 2004 ενσωματώθηκε στο Δίκαιο της Κυπριακής Δημοκρατίας μια περιβαλλοντική προσέγγιση για την ανάπτυξη –διαχείρηση των υδατικών πόρων το οποίο προσφέρθηκε από τις πρόνοιες της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60/ΕΚ Περί Υδάτων ,καθώς η Κύπρος είχε συγκατατεθεί στις πιο φτωχές χώρες της Ε.Ε σε νερό.
Η εφαρμογή της Οδηγίας στην Κύπρο καθώς και σε άλλες χώρες της Ε.Ε προυπέθεται την υιοθέτηση ενός Προκαταρτικού Σχεδίου Δράσης εώς το 2009.Το Σχέδιο σύμφωνα με τα λεγόμενα της Οδηγίας θα έπρεπε να καλύπτει εξαετή περίοδο( 2009-2015).
Παρόμοια μέτρα για την εξοικονόμηση του νερού με εκείνα του 2008 λήφθησαν στην σύσκεψη Απριλίου του 2015 που συγκάλεσε ο Υπουργός Γεωργίας ,Νίκος Κουγιάλης με τον Αναπληρωτή Διευθυντή του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων και τον Διευθυντή του ΣΥΛ. Η σύσκεψη είχε ως κύριο περιεχόμενο το πρόβλημα παροχής νερού στην Λευκωσία.
Το πρόβλημα παροχής νερόυ είχε προκύψει λόγω απρόοπτων δυσκολιών που αντιμετώπιζε ο αγωγός Τερσεφάνου-Λευκωσίας αφήνοντας κυρίως τα νοικοκυριά της πρωτεύουσας και το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας χωρίς σταγόνα νερού.
Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του Προέδρου του ΔΗΣΥ , Αβέρωφ Νεοφύτου τονίζοντας οτι όλοι οι πολίτες έχουν το δικαίωμα να έχουν σπίτι τους νερό , προσθέτοντας οτι δεν τιμά την Κύπρο εν έτη 2015 να υπάρχει έλλειψη νερού στην πρωτεύουσα για μια εβδομάδα.
Οι πολίτες κατέληξε ο κ.Νεοφύτου « έχουν το δικαίωμα του αγαθού νερού. Προς Θεού, ούτε σε τριτοκοσμικές χώρες δεν συμβαίνουν αυτά».
Σε δημοσιογραφική διάσκεψη το 2016 ο Νίκος Κουγιάλης είπε ότι το υδατικό είναι ένα διαχρονικό πρόβλημα, λόγω των παρατεταμένων περιόδων ανομβρίας που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια, αλλά και των κλιματικών αλλαγών.
Το πρόβλημα αυτό θα επιδεινωθεί, είπε, αφού η περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου θα δεχτεί τις μεγαλύτερες επιπτώσεις από την υπερθέρμανση του πλανήτη.
Η Κύπρος παρόλο που είναι μικρή χώρα διαθέτει εντούτοις ένα μεγάλο και πολύπλοκο σύστημα υδροδότησης το οποίο χρονολογείται από τη δεκαετία του 1950, ενώ μέχρι και το 1997 μοναδική πηγή υδατικών πόρων στην Κύπρο αποτελούσε η βροχόπτωση.
