Το περίπλοκο γεωπολιτικό σκηνικό και τα νέα δεδομένα όπως διαμορφώνονται στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου καθιστούν την προσπάθεια για επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων στο κυπριακό εξαιρετικά δύσκολη και περίπλοκη. Η προσοχή της διεθνούς κοινότητας έχει στραφεί για άλλη μία φορά σε μια σειρά από διεθνείς διενέξεις στις οποίες επείγει η εξεύρεση λύσεων, ενώ η πιο πρόσφατη από αυτές που αφορά τη σύγκρουση Ιράν και Ηνωμένων Πολιτειών έχει άμεσες επιπτώσεις και στην Κύπρο για λόγους τους οποίους θα εξηγήσουμε.
Η τουρκική επιθετικότητα
Αρχικά ήταν τα όσα συμβαίνουν στην κυπριακή ΑΟΖ όπου εδώ και πολλούς μήνες, δύο τουρκικά γεωτρύπανα και ένα ερευνητικό σκάφος της Τουρκίας πραγματοποιούν παράνομες έρευνες. Κάποιοι υποστήριζαν ότι η κρίση που δημιούργησε η Τουρκία θα μπορούσε να οδηγήσει στο “άνοιγμα της βεντάλιας” των ζητημάτων που αφορούν την Άγκυρα και εν τέλει τα πράγματα να πάρουν το δρόμο του διαλόγου με σκοπό το κλείσιμο όλων των ζητημάτων.
Προσφάτως η Τουρκία προχώρησε σε παράνομη συμφωνία με την κυβέρνηση της Λιβύης μέσω της οποίας επέκτεινε παρανόμως τα θαλάσσια σύνορα της αγνοώντας την Ελλάδα και την Αίγυπτο. Για να διασφαλίσει πως η παράνομη αυτή συμφωνία θα υποστηριχτεί από την διχασμένη αφρικανική χώρα, ενέκρινε πρόταση για αποστολή στρατευμάτων στη Λιβύη με στόχο να παρέμβει στην εμφύλια διένεξη υποστηρίζοντας την πλευρά που θέλει τη συμφωνία της. Τα βήματα αυτά παρά τις αντιδράσεις που συναντούν καθιστούν ακόμα πιο περίπλοκα τα δεδομένα στην περιοχή.
Η αναβολή της επίσκεψης Πομπέο
Στη Λευκωσία η αναβληθείσα επίσκεψη του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών που είχε προγραμματιστεί για τις 7 Ιανουαρίου, θεωρήθηκε εξαιρετικά σημαντική. Θα ήταν μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να μεταφερθούν τα μηνύματα στην Ουάσιγκτον. Διπλωμάτες μας έλεγαν πως ήλπιζαν ότι οι Αμερικανοί θα έβρισκαν τον τρόπο να ασκήσουν πιέσεις στην Άγκυρα ούτως ώστε σύντομα να πραγματοποιηθεί μια άτυπη πενταμερής με στόχο να άνοιγε ένας δίαυλος επικοινωνίας.
Συνειδητοποιημένος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας
Μπορεί η τριμερής του Βερολίνου να επαναβεβαίωσε τις κύριες επιδιώξεις μια ενδεχόμενης νέας διαπραγμάτευσης στο κυπριακό, να ανανέωσε την εντολή του Γενικού Γραμματέα στην Τζέιν Χολ Λουτ για να συνεχίσει τις προσπάθειες συμφωνίας στους Όρους Αναφοράς, ωστόσο μέχρι στιγμής δεν υπήρξε κανένα νεότερο. Οι ουσιαστικές εξελίξεις, ή έστω η προσπάθεια για να υπάρξουν τέτοιες, παραπέμπεται μετά τις παράνομες εκλογές στα κατεχόμενα τον Απρίλιο, ενώ μέχρι τότε υπάρχει μεγάλη ανησυχία ότι με τους ρυθμούς που το πάει η Άγκυρα, ενδεχομένως το κλίμα να είναι απαγορευτικό.
Πάντως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ερωτηθείς στη συνέντευξη που έδωσε στην ΕΡΤ για το τι θα μπορούσε να σταματήσει όλο αυτό που συμβαίνει εμφανίστηκε πλήρως συνειδητοποιημένος.
“Υπάρχουν προκλητικές συμπεριφορές. Με έναν απρόβλεπτο ηγέτη θα πρέπει να παίρνεις μέτρα. Ο διάλογος για λύση του Κυπριακού είναι το σημαντικότερο που ενδεχόμενα να δώσει μια διέξοδο», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Παραμένει επί του παρόντος άγνωστος ο τρόπος με τον οποίο θα μπορούσαμε να οδηγηθούμε ένα διάλογο ο οποίος θα φέρει εν τέλει ένα σχέδιο λύσης που να γίνει αποδεκτό μέσω των δημοψηφισμάτων. Η κυπριακή κοινωνία έπαψε να πιστεύει στη λύση του κυπριακού ενώ και ο ίδιος ο Νίκος Αναστασιάδης εμφανίζεται πιο απογοητευμένος από ποτέ.
“Με την επιρροή που ασκεί η Άγκυρα στην τουρκοκυπριακή κοινότητα λόγω της οικονομικής εξάρτησης, της στρατιωτικής παρουσίας, της δημογραφικής αλλοίωσης που παρουσιάζεται ο τουρκικός πληθυσμός πλέον να υπερβαίνει τους τουρκοκύπριους. Εκείνοι που εν τη ουσία θα αποφάσιζαν θα ήταν η Τουρκία. Δηλαδή αυτό που προσπαθούμε είναι να υπάρξει πραγματικά ένας αλληλοσεβασμός”, είχε αναφέρει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, περιγράφοντας μια μη ρεαλιστική ενδεχομένως εικόνα.
