Του Νικόλα Ζαννέττου
Νέες λεπτομέρειες για το περιεχόμενο της βρετανικής γεφυρωτικής πρότασης για επίλυση του κυπριακού δίνει στη δημοσιότητα ο αρθρογράφος της τουρκικής εφημερίδας Χουριέτ, Γιουσούφ Κανλί, εκφράζοντας την άποψη πως υπάρχουν θετικά και αρνητικά στοιχεία για την τουρκική πλευρά.
Επαναλαμβάνοντας πως δεν είναι γνωστό κατά πόσο η πρόταση αυτή υπάρχει γραπτώς, αναφέρει πως έχει τεθεί υπόψην του Ερσίν Τατάρ κατά τη διάρκεια που είχε με τον Βρετανό Υπουργό Εξωτερικών Ντόμινικ Ράαμπ στα κατεχόμενα την περασμένη βδομάδα.
Σύμφωνα με τον αρθρογράφο το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει τις ακόλουθες πτυχές:
-Προνοεί δύο «κοινοτικά κρατίδια» (Communal States) στο πλαίσιο μιας συνομοσπονδίας η οποία θα είναι ως ενιαίο κράτος στην ΕΕ και θα έχει μία διεθνή προσωπικότητα.
–Τα δύο «κοινοτικά κρατίδια» θα μπορούν να συνάπτουν διμερείς συμφωνίες για τα θέματα οικονομίας, ασφάλειας, τομείς της εξωτερικής πολιτικής, θα μπορούν να συμμετέχουν στον διεθνή αθλητισμό, την παιδεία και θα μπορούν να κάνουν διευθετήσεις στον τομέα της υγείας.
–Δεν έχει ξεκαθαρίσει ποιες εξουσίες και αρμοδιότητες θα ανήκουν στην κεντρική κυβέρνηση, ωστόσο αν λάβει κανείς υπόψη αυτές που θα έχουν τα «κοινοτικά κρατίδια» ενδεχομένως να προκύπτουν κάποιες αντιφάσεις.
–Στην περίπτωση διεθνών υποθέσεων ή σε υποθέσεις της ΕΕ, όπου δεν μπορεί να επιτευχθεί συναίνεση μεταξύ των «κοινοτικών κρατιδίων» και της Κεντρικής Κυβέρνησης, το κυπριακό κράτος θα απέχει ή θα αποφεύγει την υπογραφή ή την ανάληψη ευθύνης για το συγκεκριμένο κράτος.
–Στο 6ο άρθρο του σχεδίου περιλαμβάνεται η ταχεία αποχώρηση τουρκικών στρατευμάτων αμέσως μετά την συμφωνία, κατάργηση του δικαιώματος μονομερούς παρέμβασης της Τουρκίας και κατάργηση του καθεστώτος των εγγυήσεων κατά την 10η επέτειο της έγκρισης του σχεδίου μέσω δημοψηφίσματος. Στη 10η επέτειο η Τουρκία θα πρέπει να αποσύρει όλα τα στρατεύματα της από το νησί.
–Οι εδαφικές αναπροσαρμογές και το περιουσιακό καλύπτονται στο 7ο και 8ο άρθρο του βρετανικού σχεδίου και είναι περίπου στη βάση όσων περιελάμβανε το σχέδιο Ανάν μαζί με μερικές συγκλίσεις που συμφωνήθηκαν στην διαδικασία του Κραν Μοντάνα. Άρα στο τ/κ «κοινοτικό κρατίδιο» θα αντιστοιχούν εδάφη που κινούνται σε ποσοστό 28,2-29,2% της Κύπρου.
Τι λέει η Τ/κ πλευρά
Η τουρκική πλευρά καλοβλέπει το γεγονός ότι μέσω αυτού του σχεδίου διασφαλίζεται ο στόχος της “συνομοσπονδίας” καθώς επίσης και ότι εν ολίγοις το ψευδοκράτος αναβαθμίζεται και αποκτά υπόσταση στο πλαίσιο αυτής της συνομοσπονδίας. Ωστόσο εκφράζεται αρνητικά για τα ζητήματα των στρατευμάτων, των εγγυήσεων και των εδαφικών αναπροσαρμογών που προτείνονται.
Τι λέει η ε/κ πλευρά
Τα όσα καταγράφει ο Κανλί στο άρθρο του στην Χουριέτ, επιβεβαιώνονται και από άλλες πηγές. Επισήμως η Κυβέρνηση έχει τοποθετηθεί δια του Υπουργού Εξωτερικών ο οποίος διέψευσε ότι υπάρχει οποιοδήποτε γραπτό βρετανικό σχέδιο, ωστόσο παραδέχθηκε ότι οι Βρετανοί έχουν βάλει κάτω κάποιες ιδέες. Εντός της διαπραγματευτικής ομάδας εκφράζονται πάντως σοβαρές ενστάσεις επί του βρετανικού σχεδίου, χαρακτηρίζοντας το ως ένα σχέδιο που δεν πρόκειται να εγκριθεί σε δημοψήφισμα αφού οδηγεί σε συνομοσπονδία και δίνει χωριστή κυριαρχία στο τ/κ «κοινοτικό κρατίδιο».