Κορυφώνονται οι διεργασίες και οι ζυμώσεις ενόψει της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις 25 Μαρτίου κατά τη διάρκεια της οποίας θα βρεθεί στο επίκεντρο η Τουρκία και το ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου και το κυπριακό ως ένα παρεμφερές ευρωπαϊκό ζήτημα. Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είχε σήμερα τηλεδιάσκεψη με τον Τούρκο Πρόεδρο ενώ νωρίτερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συμμετείχε σε τηλεδιάσκεψη με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η τηλεδιάσκεψη της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επεκτάθηκε σε όλο το φάσμα των ευρωτουρκικών σχέσεων ενόψει της έκθεσης που θα υποβάλει ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής Ζοζέπ Μπορέλ στους ηγέτες της ΕΕ.
Σύμφωνα με γραπτή ανακοίνωση που εξέδωσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και η Πρόεδρος της Κομισιόν, οι τρεις “συζήτησαν σε συνέχεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένων των επικείμενων συνομιλιών για την επίλυση του Κυπριακού, καθώς και την πορεία των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας”.
“Η πλευρά της ΕΕ υπογράμμισε τη σημασία της διαρκούς αποκλιμάκωσης και της περαιτέρω ενίσχυσης της οικοδόμησης εμπιστοσύνης ώστε να καταστεί δυνατή μια πιο θετική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας”, αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Τι θα περιέχει η έκθεση Μπορέλ
Σύμφωνα με τον ανταποκριτή του ΚΥΠΕ στις Βρυξέλλες, η έκθεση Μπορέλ θα περιέχει ανάλυση και καταγραφή της κατάστασης, αλλά και συστάσεις πολιτικών επιλογών. Θα περιγράφει και τις θετικές επιλογές, αλλά και την ανάγκη της διατήρησης των κυρώσεων ως αντικίνητρο. Η σχέση με την Τουρκία χαρακτηρίζεται ως σημαντική, αλλά τονίζεται ότι η ΕΕ πρέπει να είναι έτοιμη να προστατεύσει τα συμφέροντά της και των κρατών μελών. Η έκθεση περιλαμβάνει το τι συμβαίνει με τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών με την Ελλάδα και το Κυπριακό, αναλύει τα στοιχεία και περιγράφει τις διαφορετικές επιλογές για το πως θα ενθαρρυνθεί η πρόοδος (μεταναστευτικό, εμπορικές σχέσεις, πολιτικές επαφές, σύνοδοι, οικονομικές σχέσεις), αλλά και τις κυρώσεις ως αντικίνητρα.
Καταγγέλλει «επιθετικότητα» από Αθήνα και Ε/κ
Μετά την τηλεδιάσκεψη ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναφερόμενος στο κυπριακό είπε ότι θα πρέπει να συζητηθούν ρεαλιστικές επιλογές αντί επαναλαμβανόμενα μοντέλα τα οποία αποδείχθηκαν αναποτελεσματικά για τις δύο πλευρές στο νησί.
«Η Τουρκία διατηρεί και υποστηρίζει τη σταθερότητα και τη συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο παρά τις προκλήσεις και την επιθετικότητα της Αθήνας και των Ε/κ», ανέφερε χαρακτηριστικά, ενώ πρότεινε εκ νέου την πραγματοποίηση μιας συνόδου για την Ανατολική Μεσόγειο επισημαίνοντας πως η ΕΕ δεν πρέπει να επιτρέψει στην Ελλάδα και τους Ε/κ να εκμεταλλεύονται την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.
Πρώτα πράξεις, μετά θετική ατζέντα
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε νωρίτερα σήμερα νέα προπαρασκευαστική τηλεδιάσκεψη με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, στέλνοντας εκ νέου το μήνυμα ότι δεν θα πρέπει να συζητηθεί η λεγόμενη θετική ατζέντα για την Τουρκία προτού πρώτα η Τουρκία επιδείξει εποικοδομητική στάση και δώσει περαιτέρω δείγματα γραφής στο ζήτημα του κυπριακού και της Ανατολικής Μεσογείου.
«Στην Παρέμβαση του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προέβη σε εκτενείς αναφορές για τον ουσιαστικό ρόλο που έχει να διαδραματίσει η ΕΕ, ενόψει της άτυπης διάσκεψης της Γενεύης για το Κυπριακό, ως επίσης και την ανάγκη όπως η Τουρκία υιοθετήσει την ίδια με εμάς εποικοδομητική στάση για επανέναρξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας, αποφεύγοντας την παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας στη θάλασσα, αλλά και τερματίζοντας τα όσα μεθοδεύει στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου, κατά παράβαση των σχετικών Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επεσήμανε, επίσης, πως η όποια συζήτηση για θετική ατζέντα μεταξύ ΕΕ-Τουρκίας θα πρέπει να διεξαχθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του ερχόμενου Ιουνίου, αναλόγως και της συμπεριφοράς που θα επιδείξει στο μεσοδιάστημα η Τουρκία στα διάφορα μέτωπα των ευρωτουρκικών σχέσεων, συμπεριλαμβανομένου και του Κυπριακού», έλεγε σε ανακοίνωση του ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος.
Καθίσταται πάντως σαφές ότι υπάρχει έντονο διπλωματικό παρασκήνιο σε εξέλιξη τόσο ενόψει της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ όσο και ενόψει των εξελίξεων στο κυπριακό και της άτυπης πενταμερούς τον Απρίλιο. Μέχρι στιγμής η συμμετοχή της ΕΕ παραμένει σε μεγάλο βαθμό ασαφής καθώς τα Ηνωμένα Έθνη δεν έχουν αποστείλει πρόσκληση στις Βρυξέλλες για την πενταμερή διάσκεψη, ούτε και είναι γνωστός ο ρόλος και το επίπεδο εκπροσώπησης της. Τόσο η ΕΕ όσο και η Λευκωσία έχουν επανελειμμένα τονίσει ότι τάσσονται υπέρ του ενεργότερου δυνατού ρόλου των Βρυξελλών στη διάσκεψη.
