Του Νικόλα Ζαννέττου – [email protected]
Την ευκαιρία να αποδείξει ότι αφήνει πίσω της νέο-οθωμανικές τάσεις που ανέπτυσσε τα τελευταία χρόνια δίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση στην Τουρκία. Η άτυπη πενταμερής για το κυπριακό που θα πραγματοποιηθεί τον Φεβρουάριο στο GreenTree της Νέας Υόρκης, αλλά και η έναρξη των διερευνητικών επαφών Ελλάδας-Τουρκίας, αποτελούν μιας πρώτης τάξης ευκαιρία για την Άγκυρα να αποδείξει στην πράξη όσα στη θεωρία επαναλαμβάνει το τελευταίο διάστημα, εμφανιζόμενη αλλαγμένη και προτάσσοντας την πρόθεση της να μπει ξανά σε ευρωπαϊκή τροχιά.
Η πραγματικότητα είναι πως η Ευρώπη, η Λευκωσία και η Αθήνα, παρακολουθούν με καχυποψία την αλλαγή ρητορικής από μέρους της Τουρκίας το τελευταίο διάστημα. Σύμφωνα με πληροφορίες του AlphaNews.live ο Ζοζέπ Μπορέλ ενημέρωσε εκτενώς τους Υπουργούς Εξωτερικών των 27 κρατών-μελών στο πλαίσιο του Συμβουλίου για τη συνάντηση που είχε με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Διαφαίνεται τους είπε διάθεση από μέρους της Τουρκίας για ενίσχυση των ευρωτουρκικών σχέσεων. Στα μάτια του κ. Μπορέλ, όπως μαθαίνουμε, ο τερματισμός των παραβιάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, σχετίζεται άμεσα με την έναρξη των διερευνητικών επαφών, καθώς επίσης και τις επικείμενες εξελίξεις για το κυπριακό.
«Δεν είναι δογματικοί»
Μάλιστα όπως πληροφορούμαστε, ο κ. Μπορέλ μετέφερε στους Ευρωπαίους Υπουργούς Εξωτερικών ότι σε σχέση με τον επιδιωκόμενο στόχο των συνομιλιών για το κυπριακό, οι Τούρκοι «δεν είναι δογματικοί», συνεπώς οι θέσεις περί «δύο κρατών και συνομοσπονδίας», δεν θα πρέπει να θεωρούνται οι κόκκινες γραμμές τους. Επιπλέον σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η Άγκυρα έχει ήδη αποδεχθεί τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην άτυπη πενταμερή του GreenTree, ενώ οι Βρυξέλλες διαβεβαιώνουν τη Λευκωσία ότι σε αυτή τη συζήτηση θα έχουν ενεργότερη συμμετοχή απ’ ότι στο παρελθόν.
Ο κ. Μπορέλ φέρεται επίσης να έχει καταστήσει σαφές στον κ. Τσαβούσογλου ότι οι δηλώσεις και οι ενέργειες της Τουρκίας, θα πρέπει να συνοδευτούν από περαιτέρω συγκεκριμένες ενέργειες και να έχουν διάρκεια και συνέπεια.
Που οφείλεται η τουρκική στροφή
Κάποιοι μιλούν για στροφή της Άγκυρας το τελευταίο διάστημα. Κάποιοι άλλοι για «επίθεση γοητείας» προς την Ευρώπη από τον Ερντογάν. Όσο συζητάνε όμως με τους Τούρκους καταλήγουν σε συγκεκριμένες εκτιμήσεις για αυτή τη νέα προσέγγιση:
(1) την απειλή των κυρώσεων
(2) την οικονομική κατάσταση στη χώρα και
(3) την εκλογή Biden στις ΗΠΑ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει πάντως καταστήσει σαφές πως είναι έτοιμη να προσφέρει τη λεγόμενη «θετική ατζέντα» προς την Τουρκία, σε μια λογική win-win εάν και εφόσον η Άγκυρα συμμορφωθεί με όσα τις θέτουν. Άλλωστε τα ζητήματα της ενίσχυσης των ευρωτουρκικών σχέσεων καταγράφονται και στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου από τον περασμένο Δεκέμβριο.
Μήνυμα προς την Άγκυρα
Σύμφωνα με έγκυρες πηγές, κατά τη συνάντηση που είχε ο Νίκος Χριστοδουλίδης με τον Ιρλανδό ομόλογο του στο περιθώριο της Συνόδου των Υπουργών Εξωτερικών, αφού αντάλλαξαν απόψεις για το κυπριακό, του ζητήθηκε όπως κατά την επίσκεψη του στην Τουρκία μεταφέρει συγκεκριμένα μηνύματα προς τους συνομιλητές του:
«Η Κύπρος και η ΕΕ είναι έτοιμες να εργαστούν για προώθηση θετικής ατζέντας με την Τουρκία στα Ευρωτουρκικά, νοουμένου ότι δεν θα σημειωθούν νέες παραβιάσεις κυπριακών θαλασσίων ζωνών, και νοουμένου ότι η Τουρκία θα επιδείξει έμπρακτα προθυμία να εργαστεί για εξεύρεση λύσης στη βάση ΔΔΟ, εντός του πλαισίου των ψηφισμάτων του ΣΑ ΟΗΕ».
«Θετικό μομέντουμ»
Στις δημόσιες του δηλώσεις ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ, τόνισε την ανάγκη διατήρησης της δυναμικής και του μομέντουμ που δημιουργείται μετά την απόσυρση των Τούρκων από τις παράνομες δραστηριότητες τους στην Ανατολική Μεσόγειο. Παρατήρησε θετικά την έναρξη των διερευνητικών επαφών Ελλάδας-Τουρκίας και κάλεσε σε άμεση επανέναρξη συνομιλιών και για το κυπριακό.
Δεν παρέλειψε επίσης να επαναλάβει πως όλες οι επιλογές για το θέμα της Τουρκίας εξακολουθούν να παραμένουν στο τραπέζι.
Εξήγησε ότι η σχετική λίστα κυρώσεων δεν είναι ακόμη έτοιμη, αλλά “δεν έχει μπει στην άκρη” και “η εργασία συνεχίζεται”.
