Του Νικόλα Ζαννέττου
Ο ιστορικός του μέλλοντος θα καταγράψει το 2022 ως μια χρονιά όπου η προεκλογική εκστρατεία για τις προεδρικές έκλεψε την προσοχή του πολιτικού ρεπορτάζ. Οι συζητήσεις και οι εξελίξεις κινήθηκαν σε προεκλογικούς τόνους, ενώ παράλληλα, το εθνικό πρόβλημα παρέμεινε στάσιμο χωρίς καμιά απολύτως ουσιαστική εξέλιξη ως προς την ειρηνευτική διαδικασία.
Η εξαγγελία Αβέρωφ
Λίγο πριν το τέλος του 2021 και συγκεκριμένα δύο 24ωρα πριν τα Χριστούγεννα του προηγούμενου έτους, ο Αβέρωφ Νεοφύτου είχε εξαγγείλει υποψηφιότητα για τις Προεδρικές εκλογές. Η κίνηση αυτή καθόρισε εν πολλοίς και τις εξελίξεις που ακολούθησαν στις αρχές του 2022. Η πίεση προς τον Νίκο Χριστοδουλίδη για να αποφασίσει εάν θα ήταν υποψήφιος ή όχι, καθώς επίσης και κατά πόσο θα παρέμενε στη θέση του Υπουργού Εξωτερικών ή όχι, άρχισε να εντείνεται.
«Πρόκληση-πρόσκληση»
Μάλιστα ο Αβέρωφ Νεοφύτου στις 7 Ιανουαρίου προκαλεί τον Νίκο Χριστοδουλίδη να κατέλθει απέναντι του ως υποψήφιος σε εσωκομματικές εκλογές για την Προεδρία του κόμματος, σε μια διαδικασία στην οποία δικαίωμα ψήφου θα είχαν και τα 51,000 μέλη του κόμματος. Όποιος κέρδιζε την εσωκομματική μάχη, αυτόματα θα έπαιρνε και το χρίσμα του υποψηφίου για τις Προεδρικές εκλογές του 2023, είχε αναφέρει ο κ. Νεοφύτου. Στόχος του, είχε αναφέρει, ήταν να αποφευχθεί η διάσπαση του κόμματος.
Η παραίτηση Χριστοδουλίδη
Εν τέλει, την Κυριακή 9 Ιανουαρίου του 2022, ο κ. Χριστοδουλίδης καλεί διάσκεψη τύπου, ανακοινώνει την παραίτηση του και προαναγγέλλει διάλογο με την κοινωνία χωρίς να ξεκαθαρίζει άμεσα αν θα ήταν υποψήφιος ή όχι, παρά μόνο το αρχικό του ενδιαφέρον. Είχε μάλιστα χαρακτηρίσει πρόωρη τη συζήτηση για τις προεδρικές και ανέφερε ότι δεν τον ενδιέφερε η προεδρία του ΔΗΣΥ, ενώ άφησε αιχμές προς τον Αβέρωφ Νεοφύτου λέγοντας πως η κοινωνία δεν έχει ανάγκη από καρχαρίες αλλά από καραβοκύρη που να ενώνει.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επιστρατεύει εκ νέου τον Ιωάννη Κασουλίδη τον οποίο διορίζει ως αντικαταστάτη του Νίκου Χριστοδουλίδη στο Υπουργείο Εξωτερικών. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης αρχίζει ένα τουρ συναντήσεων με πολίτες και οργανωμένα σύνολα, ενώ στην Πινδάρου ο εκνευρισμός για αυτή τη διαδικασία και την προοπτική να ήταν υποψήφιοι τόσο ο Αβέρωφ Νεοφύτου όσο και ο Νίκος Χριστοδουλίδης ήταν έκδηλος. Φήμες ήθελαν σε διαφορετικές περιπτώσεις τον κ. Νεοφύτου να κάνει ακόμα και σκέψεις να αποσυρθεί, με τον ίδιο να ξεκαθαρίζει κάθε φορά πως δεν υπήρχε τέτοια περίπτωση.
Οι συζητήσεις ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ
Στον χώρο της αντιπολίτευσης, αναπτύσσονται οι πρώτες συζητήσεις για την εξεύρεση συνεργασιών και υποψηφίου τον Φεβρουάριο. Την πρωτοβουλία των κινήσεων αναλαμβάνουν τα δύο μεγάλα κόμματα της αντιπολίτευσης ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ. Αρχικά οι του ΔΗΚΟ προωθούσαν το όνομα του Νικόλα Παπαδόπουλου, με το ΑΚΕΛ ωστόσο να αποκλείει το ενδεχόμενο βάζοντας στην εξίσωση τη θέση πως ο υποψήφιος δεν θα έπρεπε να ήταν αρχηγός κόμματος. Κάπου εκεί αρχίζουν να πέφτουν διάφορα ονόματα στο τραπέζι όπως του Γιώργου Παμπορίδη, του Μάρκου Κυπριανού και της Χριστιάνας Ερωτοκρίτου. Οι συζητήσεις ανάμεσα στα δύο κόμματα οδηγούνται σε ναυάγιο τον Απρίλιο, το οποίο για κάποιους ήταν προδιαγεγραμμένο.
Η εξαγγελία Χριστοδουλίδη
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης ανακοινώνει στο μεταξύ στις 12 Μαϊου την ανεξάρτητη υποψηφιότητα του για τις προεδρικές εκλογές του 2023 με βίντεο το οποίο δόθηκε στη δημοσιότητα. Η ομιλία του θα αποτελέσει στη συνέχεια αντικείμενο έντονων συζητήσεων, καθώς ο επικοινωνιολόγος που φέρεται να την συνέταξε, χρησιμοποίησε πανομοιότυπο λεκτικό με ομιλία του Ιωάννη Κασουλίδη στις εκλογές του 2008.
Το ΑΚΕΛ συνεχίζει τις συζητήσεις με άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, ενώ το ΔΗΚΟ έχει ενώπιον του τα σενάρια της αυτόνομης καθόδου ή στήριξης του Νίκου Χριστοδουλίδη. Το δεύτερο ήταν από την αρχή το επικρατέστερο λόγω των ευρημάτων των δημοσκοπήσεων πριν καν ο Νίκος Χριστοδουλίδης εξαγγείλει υποψηφιότητα. Η απόφαση του ΔΗΚΟ λήφθηκε στις 26 Ιουνίου με ομόφωνη απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής.
Η απόφαση του ΑΚΕΛ
Το ΑΚΕΛ συζητά με τον Αχιλλέα Δημητριάδη και τον Ανδρέα Μαυρογιάννη. Στις 27 Μαϊου η Κεντρική Επιτροπή λαμβάνει απόφαση για στήριξη του Ανδρέα Μαυρογιάννη στις προεδρικές εκλογές, παρά το γεγονός ότι στις τάξεις της αριστεράς υπήρχε μουρμούρα επειδή επρόκειτο για τον μέχρι πρότινος διαπραγματευτή κυπριακού του Νίκου Αναστασιάδη. Η απόφαση επικυρώνεται τον Ιούνιο σε παγκύπρια συνδιάσκεψη.
Ο “ελέφαντας στο δωμάτιο”.
Αντικείμενο συζητήσεων σε όλη αυτή τη διαδρομή, ήταν και η στάση του Προέδρου Αναστασιάδη στις εξελίξεις στον ΔΗΣΥ, ιδιαίτερα υπό το φως των μετρήσεων που έδειχναν τον Αβέρωφ Νεοφύτου να δυσκολεύεται να συσπειρώσει τον ΔΗΣΥ και τον Νίκο Χριστοδουλίδη να αντλεί σημαντικά ποσοστά από τον χώρο της δεξιάς. Η συζήτηση συνεχίστηκε μέχρι πρόσφατα, με τον Αβέρωφ Νεοφύτου να φτάνει σε σημείο να προκαλεί τον Πρόεδρο να τοποθετηθεί και τον Νίκο Αναστασιάδη να λέει δημοσίως πως στηρίζει τον υποψήφιο της παράταξης. Οι κατά καιρούς αναφορές του ωστόσο, δημιούργησαν αμφιβολίες.
Στο μεταξύ τον Νίκο Χριστοδουλίδη στηρίζουν ΕΔΕΚ και ΔΗΠΑ, ενώ οι Οικολόγοι αποτυγχάνουν να λάβουν απόφαση για το ποιον θα στηρίξουν και αποφασίζουν να πάνε κατά βούληση.
Το κυπριακό
Το κυπριακό αποτέλεσε κατά κύριο λόγο πεδίο εσωτερικών αντιπαραθέσεων το 2022. Το ΑΚΕΛ εξακολουθεί μέχρι σήμερα να αποδίδει σοβαρές ευθύνες στον Νίκο Αναστασιάδη για το ναυάγιο στο Κραν Μοντάνα, απορρίπτοντας το αφήγημα της κυβέρνησης και υποστηρίζοντας εν ολίγοις πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας «κλώτσησε» μια ιστορική ευκαιρία για λύση. Το αφήγημα αυτό πάντως δεν υιοθετείται από τον υποψήφιο του ΑΚΕΛ, ο οποίος ειρήσθω εν παρόδω ήταν ο διαπραγματευτής του Προέδρου Αναστασιάδη στον τελευταίο γύρο διαπραγματεύσεων. Στη διάρκεια του 2022 ξεχωρίζουν οι τρεις επισκέψεις του Βοηθού Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Μίροσλαβ Γέντζια τον Απρίλιο, τον Ιούνιο και τον Νοέμβριο, στη διάρκεια των οποίων δόθηκε το στίγμα της πρόθεσης του Γενικού Γραμματέα να μεταβεί το κυπριακό σε ένα επόμενο στάδιο από το παρατεταμένο αδιέξοδο. Ωστόσο επί της ουσίας δεν υπήρξαν εξελίξεις εφόσον το θέμα του διορισμού απεσταλμένου που θα αναλάβει την ευθύνη για εξεύρεση κοινού εδάφους προς επανεκκίνηση συνομιλιών, ακόμα εκκρεμεί. Η τουρκική πλευρά παραμένει στις εκτός του συμφωνημένου πλαισίου θέσεις υπέρ της λύσης δύο κρατών, ενώ συνεχίζει τις απειλές στο θέμα των Βαρωσίων. Θετικά εκτιμάται το γεγονός ότι στη διάρκεια του έτους πέραν των αυξημένων επεισοδίων στη νεκρή ζώνη, δεν σημειώθηκαν εντάσεις στην ΑΟΖ.
