Του Νικόλα Ζαννέττου
Πολύ ανησυχητικές χαρακτηρίζουν τις εξελίξεις στην κυπριακή υφαλοκρηπίδα και τις προθέσεις των Τούρκων όπως δημοσίως εκφράζονται το τελευταίο διάστημα διπλωματικές πηγές στη Λευκωσία. Παρά το γεγονός ότι η μεγαλύτερη εικόνα δείχνει πως οι ενέργειες της Δημοκρατίας για να αποτρέψει τις παρανομίες της Τουρκίας έφεραν αποτελέσματα, εντούτοις η Άγκυρα φαίνεται να καταφέρνει να προσαρμοστεί σε κάθε δυσμενές δεδομένο που δημιουργείται συνεπεία των μέτρων που λαμβάνονται. Τρανή απόδειξη το γεγονός ότι το γεωτρύπανο Φατίχ βρίσκεται εντός της κυπριακής υφαλοκρηπίδας από τις 4 Μάϊου ενώ Τούρκοι αξιωματούχοι προανήγγειλαν και την κάθοδο του δεύτερου γεωτρύπανου που απέκτησε η Τουρκία το επόμενο διάστημα.
Ποια η διαβάθμιση της σοβαρότητας της παρανομίας;
Το κατά πόσο το γεωτρύπανο Φατίχ που βρίσκεται 36 ναυτικά μίλια ανοιχτά της Πάφου διεξάγει γεώτρηση ή όχι δεν είναι ξεκάθαρο. Η Λευκωσία λαμβάνει συγκεχυμένες πληροφορίες. Σε κάθε περίπτωση όμως, η παρουσία του εκεί είναι σοβαρή παραβίαση. Στο σενάριο δε που κατεβάσει τρυπάνι τότε η σοβαρότητα της κατάστασης θα αναβαθμιστεί. Το χειρότερο σενάριο θα είναι η εγκατάσταση γεωτρύπανου εντός αδειοδοτημένου τεμαχίου της ΑΟΖ, κάτι που θα κλιμακώσει σε επικίνδυνο βαθμό την κατάσταση και σε ότι αφορά την ασφάλεια που θα νιώθουν πλέον οι εμπλεκόμενες εταιρείες. Η Λευκωσία θεωρεί ότι κάτω από καμία περίσταση το σημείο στο οποίο βρίσκεται το τουρκικό γεωτρύπανο δεν θα μπορούσε να εμπίπτει στην τουρκική υφαλοκρηπίδα, γεγονός που αντιλαμβάνονται και οι ξένοι.
Πού θα βάλουν το δεύτερο γεωτρύπανο;
Οι ίδιες πηγές συνδέουν την απόφαση αυτή με τις σεισμικές έρευνες που διεξάγει παράνομα το ερευνητικό σκάφος Μπαρμπαρός. Όπως και στην περίπτωση του Φατίχ, στην συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή όπου βρίσκεται, προηγήθηκαν σεισμικές έρευνες του Μπαρμπαρός. Το φως της δημοσιότητας είδαν πάντως πληροφορίες ότι το δεύτερο γεωτρύπανο θα εγκατασταθεί κάπου στον κόλπο της Καρπασίας όπου επίσης το Μπαρμπαρός είχε διεξάγει εκτενείς έρευνες για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ο χάρτης που παραθέτουμε παρουσιάζει όλα τα σημεία στα οποία επιχείρησε παρανόμως το Μπαρμπαρός το προηγούμενο διάστημα. Περιλαμβάνει και περιοχές αδειδοτημένων τεμαχίων.
Τα εντάλματα σύλληψης
Το θέμα χειρίζεται πλέον ο Γενικός Εισαγγελέας σε συνεργασία με την Αστυνομία. Ήδη δύο εταιρείες Νορβηγικών και Αμερικανικών συμφερόντων αποχώρησαν από τις υποστηρικτικές εργασίες των Τούρκων. Τα 25 εντάλματα σύλληψης λειτούργησαν μέχρι στιγμής ως αποτρεπτικός παράγοντας για τις υποστηρικτικές εταιρείες ενώ παράλληλα λειτούργησαν και ως αφορμή για καλύτερη ενημέρωση στο εξωτερικό γύρω από το παράνομο των ενεργειών της Τουρκίας.
Προσδοκίες από την ΕΕ
Η Λευκωσία προσπαθεί από την πρώτη στιγμή να αναδείξει το ζήτημα ως ευρωπαϊκό νοουμένου ότι όλο αυτό που συμβαίνει εμπίπτει στα ευρωπαϊκά θαλάσσια ύδατα. Επιχείρησε να εμπλέξει την ίδια ώρα τα κράτη τα οποία έχουν αμεσότερο συμφέρον στην όλη κατάσταση λόγω της εμπλοκής εταιρειών στην κυπριακή ΑΟΖ. Πιέσεις ασκούνται όμως τα πράγματα θα κριθούν σε επίπεδο ηγετών της ΕΕ. Στόχος της Κυπριακής Δημοκρατίας όπως αναφέρθηκε αρκετές φορές το προηγούμενο διάστημα, είναι η επιβολή κυρώσεων. Απ’ όσα εισπράττουμε τις τελευταίες βδομάδες, ο πήχης των προσδοκιών έχει κατέβει.
Θωράκιση της ΑΟΖ
Ταυτοχρόνως οι διαπραγματεύσεις για εμπλοκή της εταιρείας Τotal σε περισσότερα τεμάχια βαίνει καλώς. Ο στόχος είναι ο γαλλικός κολοσσός να γίνεται εταίρος με την ιταλική ΕΝΙ στα οικόπεδα 2, 3, 9 και να δοθεί επίσης το τεμάχιο 7 στις δύο εταιρείες. Η συνεργασία με την γαλλική εταιρεία αφήνει ικανοποιημένη τη Λευκωσία ενώ παράλληλα η γαλλική κυβέρνηση δείχνει διατεθειμένη να στηρίξει την εταιρεία της στο δύσκολο έργο της στην κυπριακή ΑΟΖ.
Πιο κάτω ο χάρτης της κυπριακής ΑΟΖ όπως είναι σήμερα:
