Η Κυπριακή Δημοκρατία θα ασκήσει το δικαίωμα της για βέτο στην τελωνειακή σύνδεση Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας αν η Άγκυρα δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις της έναντι των κρατών μελών της ΕΕ, ξεκαθρίζει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σε συνέντευξη του στην ΕΡΤ.
«Έχω κάνει ξεκάθαρο προς τον Σαρλ Μισέλ όπως και στην Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν ότι εάν και εφόσον η Τουρκία δεν εφαρμόσει τις υποχρεώσεις της έναντι του συνόλου των κρατών της ΕΕ , δεν μπορεί να τύχουν της δικής μας σύμφωνου θέσης. Θα είμαστε αντίθετοι, συνεπώς θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψιν και από τους Ευρωπαίους εταίρους και από την Τουρκία ότι δεν μπορεί να συνεχίσει η συμπεριφορά της Τουρκίας, της μη αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας ή των υποχρεώσεών της που προκύπτουν έναντι του συνόλου των κρατών. Αυτό το έχω κάνει ξεκάθαρο και δεν υπάρχει θέμα υπαναχώρισης».
«Άρα, μιλάτε για άσκηση βέτο σε περίπτωση που η Τουρκία δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις της;» ρωτήθηκε και απάντησε: «Χωρίς αμφιβολία».
Αποφασιστικός αλλά όχι αισιόδοξος
Ερωτηθείς για την επικείμενη άτυπη πενταμερή διάσκεψη για το κυπριακό, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επανέλαβε την αποφασιστικότητα του για έναν πραγματικά δημιουργικό διάλογο που θα δημιουργήσει τις προοπτικές συνέχισης των συνομιλιών για λύση του Κυπριακού από εκεί όπου έμειναν στο Κρανς Μοντανά.
«Έχουμε επιτύχει μέχρι σήμερα σωρεία συγκλίσεων, τα θέματα Νομοθετικής και Δικαστικής εξουσίας έχουν συμφωνηθεί. Παραμένουν βεβαίως σημαντικά προβλήματα προς λύση. Τα θέματα εκτελεστικής σε ένα βαθμό, τα θέματα του περιουσιακού, τα θέματα των εδαφικών αναπροσαρμογών, τα εξίσου και πάρα πολύ σημαντικά θέματα των εγγυήσεων και της παρουσίας στρατευμάτων. Ακούγοντας τις θέσεις που εκφράζονται από τουρκικής κυβερνήσεως και από τον τ/κ ηγέτη, εάν αυτή θα είναι η εμμονική θέση, δηλαδή η θέση των δύο κρατών, όπως και της κυριαρχικής ισότητας, όπως την ερμηνεύουν, δεν θα έλεγα ότι είμαι αισιόδοξος. Αυτό που ξέρω είναι ότι μεταβαίνω, θα είμαι θετικός, θετικότατος στο να δημιουργηθούν οι συνθήκες που θα μας επιτρέψουν επιτέλους να ξεπεραστούν οι όποιες αντιλήψεις που δεν έχουν να κάνουν με το συμφέρον των Κυπρίων, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, αλλά με τα συμφέροντα της Τουρκίας», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Έτοιμοι για έντιμο συμβιβασμό
Υπενθύμισε ότι η ε/κ πλευρά έχει καταθέσει από το Κραν Μοντάνα γραπτώς τις θέσεις της επιδεικνύοντας διάθεση για έντιμο συμβιβασμό που θα δημιουργεί ένα πραγματικά λειτουργικό κράτος, απεξαρτημένο από τις οποιεσδήποτε παρεμβάσεις τρίτων χωρών.
«Και αυτό θα επιτευχθεί μόνο με την κατάργηση των εγγυήσεων, με την απουσία ή την φυγή των κατοχικών στρατευμάτων, με την δίκαιη προσαρμογή στα εδαφικά δεδομένα και βεβαίως μη παραγνωρίζοντας τα δικαιώματα των προσφύγων, ιδίως τα περιουσιακά και βεβαίως τη λειτουργικότητα του Κράτους. Θέλω να ελπίζω, να μην πω αισιοδοξίες και απαισιοδοξίες, ότι η Τουρκία θα συνειδητοποιήσει μετά και την αντίδραση της Διεθνούς κοινότητας, της ΕΕ, σημαντικών χωρών, όπως η Αμερική, η Ρωσία, η Κίνα, άλλες χώρες μόνιμα μέλη και μη των ΗΕ και μη τα οποία σαφώς και ρητώς έχουν κάνει ξεκάθαρο πως ο στόχος της Τουρκίας για δύο κράτη δεν μπορεί να πραγματωθεί. Δεν θεωρείται ότι είναι μια λύση, αποδεκτή από κανένα. Ούτε από εμάς, ούτε από την Διεθνή ή Ευρωπαϊκή κοινότητα», είπε χαρακτηριστικά.
Ανέφερε επίσης ότι οι επικείμενες βουλευτικές εκλογές δεν θα επηρεάσουν τις διαπραγματεύσεις για το κυπριακό.
Κάποιες χώρες δεν θέλουν κυρώσεις
Ο Νίκος Αναστασιάδης απαντά αν κατά τη γνώμη του η μετάβαση των Ευρωπαίων αξιωματούχων στην Τουρκία θα επιφέρει θετικά αποτελέσματα.
«Δεν θα διαφωνήσω ποσώς, εξού και οι πρωτοβουλίες που με τον Έλληνα πρωθυπουργό έχουμε αναλάβει, θέτοντας τα τελευταία δύο χρόνια σε κάθε Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την παραβατικότητα και την παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου από πλευράς Τουρκίας. Το δόγμα αλληλεγγύης που επικρατεί μεταξύ των Ευρωπαϊκών χωρών δεν επιτρέπει την αδιαφορία από πλευράς Ευρώπης. Διαπιστώνονται οι παραβατικές συμπεριφορές της Τουρκίας, διαπιστώνεται η έντονη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου είτε με τις γεωτρήσεις στην Κύπρο, είτε με τις παραβιάσεις της ελληνικής ΑΟΖ, είτε ακόμη όσα μαρτυρούνται για την Αμμόχωστο. Συνεπώς αυτό το οποίο επιδιώξαμε είναι να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον και παρά τα συμφέροντα χωρών – μελών της ΕΕ που τυγχάνουν εξάρτησης από την τουρκική οικονομία, έγινε κατορθωτό τουλάχιστον να μπουν οι βασικές προϋποθέσεις ή τα προαπαιτούμενα, προκειμένου η θετική όπως λέγεται ατζέντα, δηλαδή η θετική προοπτική βελτίωσης των σχέσεων μεταξύ Ευρώπης-Τουρκίας, να περνά και από την μη παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας ή την μη επανάληψη των παραβατικών συμπεριφορών έναντι της Κύπρου. Δεν είναι ανάγκη να πω ονομαστικά, αλλά οπωσδήποτε υπάρχουν οι χώρες που είτε λόγω της πολεμικής τους βιομηχανίας, είτε λόγω της έκθεσης του τραπεζικού τους συστήματος στην τουρκική οικονομία δεν θα ήθελαν, εν όψει και της κακής οικονομικής κατάστασης της χώρας, δεν θα ήθελαν να δημιουργήσουν ακόμα ένα πρόβλημα που θα επιδείνωνε περισσότερο την ήδη κακή κατάσταση της τουρκικής οικονομίας. Είναι και τα συμφέροντα μέσα από τις εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων. Έτσι, βλέπουμε, τρεις από τις μεγάλες χώρες να έχουν ισχυρές θέσεις όσον αφορά την μη επιβολή κυρώσεων εις βάρος της Τουρκίας κατά τις σημειωθείσες παραβατικές συμπεριφορές».
Σε σχετικό ερώτημα αν έχει θέσει το θέμα στις εν λόγω χώρες απαντά: «Βεβαιότατα. Τόσο ο ίδιος, όσο και ο Έλληνας πρωθυπουργός, έχουμε την φραστική στήριξη, αυτό που λείπει είναι η πρακτική στήριξη. Κατά την πρόσφατη τηλεδιάσκεψη με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ έχουμε καταστήσει ξεκάθαρο πως μας ενδιαφέρει η βελτίωση των σχέσεων με την Τουρκία – αυτό θα ήταν το ιδανικό – αλλά υπό την αίρεση ότι δεν θα επαναλάβει αυτό που φαινομενικά αυτήν την περίοδο παρατηρείται: Δηλαδή την μη επανάληψη, την μη παρουσία τουρκικών πλοίων, προκλητικών ενεργειών κοκ. Αυτό θα πρέπει να διαπιστωθεί ότι θα είναι διάρκειας και όχι πρόσκαιρα χάριν του επιδιωκόμενου στόχου, δηλαδή να τύχει μιας απόφασης για συζήτηση θεμάτων που αφορούν την Τουρκία και την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως είναι η τελωνειακή ένωση και η απελευθέρωση θεώρησης διαβατηρίων κοκ».