Την πρόθεση του για σύσταση Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας ανακοίνωσε στα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου κατά την πρώτη συνεδρίαση του σώματος ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης. Το εν λόγω όργανο έχει σκοπό να λειτουργεί υποβοηθητικά στις αποφάσεις της κυβέρνησης για θέματα ασφάλειας και υψηλής πολιτικής και ήταν μέρος του προεκλογικού προγράμματος του κ. Χριστοδουλίδη.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε στα μέλη του Εθνικού, πως θα τους στείλει τις επόμενες ημέρες γραπτώς το γενικότερο πλαίσιο που θα αφορά στη λειτουργία και τη σύσταση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, ενώ αργότερα σε δηλώσεις του επισήμανε πως η Κυπριακή Δημοκρατία είναι η μόνη χώρα στην περιοχή και γενικότερα σε ευρωπαϊκό επίπεδο που δεν διαθέτει ένα τέτοιο όργανο.
Διαδικαστικά ομιλούντες, η απόφαση θα ληφθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο και ακολούθως θα προωθηθεί σχετικό νομοσχέδιο στη Βουλή.
«Στόχος μέσα από αυτή την απόφαση είναι να αναβαθμιστεί και ο ρόλος και η σημασία του Εθνικού Συμβουλίου», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Από ποιους θα απαρτίζεται και ποιες οι αρμοδιότητες του;
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επισήμανε την ανάγκη τεχνοκρατικής και επιστημονικής στήριξης στην προσπάθεια για το κυπριακό και άλλα θέματα που άπτονται της εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας της χώρας, της άμυνας και της πολιτικής προστασίας.
Στο προεκλογικό πρόγραμμα του Νίκου Χριστοδουλίδη γίνονταν αναφορές επίσης σε θέματα όπως οι ασύμμετρες απειλές, οι παράνομες μεταναστευτικές ροές, ο κυβερνοπόλεμος, η κλιματική αλλαγή, η τρομοκρατία και κάθε είδους υβριδική απειλή. Το Συμβούλιο επίσης θα έχει στόχο να ενισχύει τομείς όπως η Έρευνα και Διάσωση, ενώ στη συνέχεια το πρόγραμμα μιλούσε και για σύσταση συντονιστικού φορέα που θα λειτουργεί υπό την εποπτεία του Συμβουλίου με σκοπό τον συντονισμό των διαφόρων υπηρεσιών του κράτους για συλλογή πληροφοριών, εκτίμηση καταστάσεων, σύνταξη και εκτέλεση σχεδίων αντιμετώπισης ανάλογων απειλών.
Το ΣΕΑ θα λειτουργεί όπως έλεγε το προεκλογικό πρόγραμμα, ως συμβουλευτικό όργανο με στόχο τη συστηματική μελέτη και υποβολή συγκεκριμένων εισηγήσεων προς το Υπουργικό Συμβούλιο για όλα τα θέματα που αφορούν την εθνική ασφάλεια της χώρας όπως αυτά προκύπτουν σε περιόδους ειρήνης, έκτακτης ανάγκης, κρίσης ή σύρραξης.
Στις αρμοδιότητες του ενέτασσε μάλιστα τη σύνταξη Στρατηγικής Εθνικής Ασφάλειας η οποία θα εγκριθεί από το Υπουργικό και θα αποτελεί το υπόβαθρο και θα έχει συνάφεια με άλλα θεσμικά κείμενα, στη βάση των οποίων ασκείται ανάμεσα σε άλλα η αμυντική και εξωτερική πολιτική της χώρας και θα αξιολογείται ανά τακτά διαστήματα.
Η Στρατηγική Εθνική Ασφάλειας θα παρέχει επίσης συγκεκριμένες κατευθύνσεις για υλοποίηση των στόχων που καθορίζονται από τα εμπλεκόμενα υπουργεία όπως το Υπουργείο Εξωτερικών, Υπουργείο Άμυνας, Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξεως, Υπουργείο Οικονομικών, Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίας και Βιομηχανίας, Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων και Υφυπουργείο Έρευνας και Καινοτομίας.
Στο παρελθόν κόμματα έθεταν κατά καιρούς την ανάγκη για ένα ανάλογο συμβουλευτικό σώμα, ιδιαίτερα σε καιρούς δύσκολους όταν η τουρκική επιθετικότητα βρισκόταν στο απόγειο. Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε προχωρήσει στη σύσταση του Συμβουλίου Γεωστρατηγικών Μελετών, του οποίου είχε ηγηθεί το 2014 ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Μιχάλης Ατταλίδης. Ωστόσο στην πορεία είχε τεθεί στο περιθώριο ενώ ελάχιστες συνεδριάσεις έγιναν και ελάχιστη συμβολή είχε.