Toυ Νικόλα Ζαννέττου
Στις 11 Οκτωβρίου αρχίζουν επισήμως οι διαπραγματεύσεις Κύπρου-Βρετανίας σε ότι αφορά το καθεστώς των Βρετανικών Βάσεων μετά το Brexit. Όπως διπλωματικές πηγές αναφέρουν στο AlphaNewsLive, η λέξη διαπραγμάτευση ενδεχομένως να μην περιγράφει ακριβώς την ουσία του διαλόγου μεταξύ Λευκωσίας-Λονδίνου.
“Υπάρχει μια πολιτική κατανόηση μεταξύ των δύο πλευρών σε σχέση με αυτή την συζήτηση. Ότι δηλαδή τουλάχιστον σε ότι αφορά τους κατοίκους αλλά και εργαζομένους εντός των Βρετανικών Βάσεων, δεν θα αλλάξει κάτι απ’ όσα ισχύουν σήμερα”, μας ανέφερε έμπειρος διπλωμάτης.
Επικεφαλής των διαπραγματεύσεων έχει οριστεί ο Πρέσβης Μηνάς Χατζημιχαήλ.Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει συμφωνήσει ότι δεν θα γίνει τίποτε χωρίς τη συμφωνία της Κυπριακής Δημοκρατίας και ανέθεσε στην Κύπρο να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις διμερείς.
Η ατζέντα της διαπραγμάτευσης
Το πρωτόκολλο 3 της συνθήκης προσχώρησης της Κύπρου στην ΕΕ, άμεσα συναφές με το θέμα, διασφαλίζει την προστασία των κατοίκων και των εργαζομένων στις βάσεις, καθώς και της ίσης μεταχείρισης τους με τους υπόλοιπους πολίτες της Κύπρου. Ρυθμίζει επίσης ένα ευρύ φάσμα θεμάτων στους τομείς της γεωργίας, των τελωνείων και της φορολογίας. Για παράδειγμα το έδαφος των Βάσεων θεωρείται τελωνειακό έδαφος της Κύπρου και συνεπώς δεν υπάρχουν τελωνειακοί σταθμοί. Επίσης όσοι διαμένουν ή εργάζονται στο έδαφος των Βάσεων υπάγονται στη νομοθεσία περί κοινωνικής ασφάλισης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Όλα τα πιο πάνω θα συζητηθούν και θα κλείσουν σε ένα πακέτο το οποίο θα αποσταλεί στον Επικεφαλής της διαπραγμάτευσης στις Βρυξέλλες, Μισέλ Μπαρνιέ, για να ενσωματωθεί στο ολοκληρωμένο κείμενο της διαπραγμάτευσης.
Ανοίγει θέμα καθεστώτος των Βρετανικών Βάσεων;
Από το Υπουργείο Εξωτερικών η απάντηση είναι ξεκάθαρα όχι. Κάτι τέτοιο θα ήταν εξαιρετικά παρακινδυνευμένο όπως μας αναφέρθηκε, γιατί το καθεστώς των Βρετανικών Βάσεων ρυθμίζεται από την Συνθήκη Εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας του 1960. Αν άνοιγε αυτό το θέμα, υποστηρίζεται, τότε θα υπήρχε κίνδυνος αμφισβήτησης της ίδιας μας της ύπαρξης. Επίσης λέγεται ότι κάτι τέτοιο θα άνοιγε για την Κυπριακή Δημοκρατία ένα μέτωπο με τη Βρετανία και μάλιστα με το κυπριακό να παραμένει άλυτο.
Η άλλη άποψη
Ωστόσο υπάρχουν φωνές περί του αντιθέτου. Υποψήφιοι για τις Προεδρικές Εκλογές έχουν την άποψη πως ήρθε ο καιρός να αγγίξουμε το θέμα. Μέσω της “νέας στρατηγικής” του, ο Νικόλας Παπαδόπουλος μιλά για επαναδιαπραγμάτευση του καθεστώτος των Βάσεων με στόχο την πλήρη κατάργηση τους. Από την πλευρά του ο Γιώργος Λιλλήκας, θέτει το ζήτημα από άλλη οπτική γωνία. Να τεθεί προς τους Βρετανούς ότι αν δεν είναι υποστηρικτικοί προς τις θέσεις της ε/κ πλευράς στις διαπραγματεύσεις για το κυπριακό, τότε θα πρέπει να ανησυχούν για το μέλλον των Βάσεων στην Κύπρο.
Επί του θέματος υπάρχουν επίσης μακροσκελείς αναλύσεις νομικών που υποστηρίζουν ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό. Τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όμως, σημειώνουν διπλωμάτες, γιατί η νομική προσέγγιση θα μπορούσε να τεκμηριώσει και τις δύο απόψεις. Πρόκειται τονίζουν για ένα πολυσύνθετο και ιδιαίτερο θέμα, που επί του παρόντος τουλάχιστον, η άποψη που υπερισχύει είναι πως δεν μπορεί να ανοίξει.
