«Νόμος για την εταιρική σχέση ασφάλειας και ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο». Έτσι ονομάζουν το νομοσχέδιο που κατέθεσαν από κοινού ο δημοκρατικός γερουσιαστής Νέας Ιερσέης Ρόμπερτ Μενέντεζ κι ο ρεπουμπλικανός της Φλόριδας Μάρκο Ρούμπιο.
Προνοεί μεταξύ άλλων την άρση του αμερικανικού εμπάργκο πώλησης όπλων στην Κύπρο αλλά και οικονομική στήριξη για εκπαίδευση της Εθνικής Φρουράς, την δημιουργία ενεργειακού κέντρου Ηνωμένων Πολιτειών-Ανατολικής Μεσογείου ενώ παράλληλα ζητεί στοιχεία για τις παραβιάσεις της Τουρκίας σε κυπριακή ΑΟΖ και Αιγαίο.
Είναι συμβολικής σημασίας ή γίνεται στο πλαίσιο της νέας αμερικανικής προσέγγισης για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου;
Εξαιρετικής σημασίας νομοσχέδιο για την Κύπρο
Ο Αντιστράτηγος Εν Αποστρατεία Ανδρέας Πενταράς αναφέρθηκε σε ένα πολυθεματικό νομοσχέδιο το οποίο επανακαθορίζει την εξωτερική και αμυντική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ανατολική Μεσόγειο, με επίκεντρο τη συνεργασία με τρεις Δημοκρατίες της περιοχής που σήμερα έχουν δυτικό προσανατολισμό. Την Κύπρο, την Ελλάδα και το Ισραήλ. Σε ότι αφορά το θέμα της άρσης του αμερικανικού εμπάργκο όπλων προς την Κύπρο, ο κ. Πενταράς έκανε λόγο για ένα πάρα πολύ σημαντικό θέμα που αγγίζει την επιχειρησιακή ετοιμότητα της Εθνικής Φρουράς και την ικανότητα να προμηθεύεται οπλικά συστήματα υψηλής τεχνολογίας, όχι μόνο από τις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και από ευρωπαϊκές και τρίτες χώρες οι οποίες χρησιμοποιούν αμερικανική τεχνολογία. Κάτι που σήμερα δεν μπορεί να γίνει λόγω του εμπάργκο. Επιπλέον χαρακτήρισε ως σημαντικό το γεγονός πως στο νομοσχέδιο προνοείται η σύναψη Συνθήκης Ασφάλειας μεταξύ Κύπρου-ΗΠΑ. Σε ότι αφορά τον κατάλογο των παραβιάσεων της Τουρκίας ο οποίος ζητείται δια του νομοσχεδίου, ο κ. Πενταράς είπε πως αποτελεί την καλύτερη αναγνώριση από πλευράς ΗΠΑ ότι οι ενέργειες της Άγκυρας αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο.
«Προειδοποιητική βολή προς την Τουρκία»
Από την πλευρά του ο Michael Leigh Αναλυτής στη δεξαμενή σκέψης German Marshall Fund μιλώντας στο Foreign Policy κάνει λόγο για ένα νομοσχέδιο που γίνεται κατανοητό ως μια συμβολική κίνηση για να πειστεί η Τουρκία να επιστρέψει από τους εναγκαλισμούς με τη Ρωσίας.
«Θα παρομοίαζα τις ΗΠΑ ως ένα πετρελαιοφόρο που χρειάζεται αρκετό χρόνο να αλλάξει κατεύθυνση. Όμως ταυτόχρονα αρχίζει να απομακρύνεται από την Τουρκία και ότι εξ ορισμού αυτό σημαίνει ότι κατευθύνεται προς άλλους παίχτες στην Ανατολική Μεσόγειο», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ο λόγος που υπήρχε το εμπάργκο στο μοιρασμένο νησί της Κύπρου, συνεχίζει, είναι για να διευκολυνθεί η επανένωση. Από τη στιγμή που δεν έγινε κατορθωτό, το αίρει και στέλνει το μήνυμα στην Τουρκία που αγοράζει πλέον ρωσικό στρατιωτικό υλικό, πως δεν μπορεί να παρεμβαίνει στους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κύπρου. Στην τελική, εξηγεί, είτε η Τουρκία θα έρθει κοντά, είτε θα απομακρυνθεί μια για πάντα.
Ο κ. Leigh αναφέρει πως το νομοσχέδιο κινείται στο πνεύμα των αναφορών του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών Μάικ Πομπέο στην πρόσφατη τριμερή σύνοδο Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ στην οποία συμμετείχε. Συγκεντρώνοντας όλα τα στοιχεία μαζί, επισημαίνει, αυτό μας πάει σε ένα επανακαθορισμό της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο με πιθανές ιστορικής σημασίας συνέπειες.
Η άποψη εντός της Αμερικανικής Κυβέρνησης
«Υπάρχει μια αυξανόμενη επίγνωση εντός της αμερικανικής κυβέρνησης του γεγονότος ότι αυτές οι κρίσεις με την Τουρκία γίνονται όλο και πιο συχνές σε βαθμό που παγιώνονται. Υπάρχει η αντίληψη ότι η Τουρκία σταδιακά μετακινείται μακριά από τις Ηνωμένες Πολιτείες», αναφέρει ο Διευθυντής του Τουρκικού Ερευνητικού Προγράμματος στο Washington Institute Soner Cagaptay.
“Είναι η πρώτη φορά από τη δεκαετία του ’50, που οι φορείς χάραξης εξωτερικής πολιτικής διερωτώνται κατά πόσο είναι η Ελλάδα ή η Τουρκία ο πραγματικός κεντρικός μοχλός για την αμερικανική πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο», προσθέτει.
Συνεπώς καταλήγει, μπορεί μεν το συγκεκριμένο νομοσχέδιο να αποτελεί στην ουσία άλλη μια προειδοποίηση προς την Άγκυρα, όμως ταυτόχρονα αποτυπώνει μια πραγματικότητα.
«Η στρατηγική αντίληψη ότι η Τουρκία μπορεί να μην είναι πλέον ο θεμέλιος λίθος της Αμερικανικής πολιτικής στην Ανατολική Μεσόγειο».
